22. Hukuk Dairesi 2018/11688 E. , 2018/21730 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ..... Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu ve davacının başlangıçtan beri asıl işveren işçisi olduğunu ... akdinin geçerli bir neden olmadan feshedildiğini beyan ederek Davalı Bakanlık Vergi Denetim Kurulu nezdindeki işine iadesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık Vergi Denetim Kurulu vekili, davacının alt işveren işçisi olduğunu, sorumluluklarının bulunmadığını ve davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı şirket vekili, davacının verilen görevleri yerine getirmediği ve getirmemekte ısrar ettiği gerekçesiyle haklı sebeple işine son verildiğini beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı şirketler arasında alt işveren - asıl işveren hukuki ilişkisinin bulunduğu, davacının işten ayrılış bildirgesinde, fesih kodunun 29 " işveren tarafından haklı nedenle fesih" olarak bildirildiği, yazılı fesih bildiriminde fesih nedeni olarak "işçinin yapmakla ödevli olduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi" olarak gösterildiği, davacı tarafın hastalık sebebiyle raporlu olduğu dönemde işe gitmemesinin ve işini yapmamasının mazeret olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılarak davalı tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu, sözleşme konusu işin yardımcı ... niteliğinde olması sebebiyle davalılar arasında geçerli asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazalı olmadığının kabulünde bir isabetsizlik bulunmadığı, davacının ... sözleşmesinde yapılacak işin temizlik hizmeti olarak tanımlandığı, fesih bildiriminde; 4857 Sayılı ... kanunun 25. maddesinin 2/h bendi geregince işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesinin fesih sebebi olarak gösterildiği ancak dayanak kanun maddesi nedeniyle fesih için öngörülen koşullarının yerine getirildiğinin ispatlanamadığı, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı esas yönünden reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında, ... sözleşmesinin haklı veya geçerli nedenle feshedilip feshedilmediği hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli ... sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesi bakımından işçinin davranışlarından kaynaklanan sebepler, işçinin aynı Kanun"un 25/II. maddesinde öngörülen ve işverene derhal fesih yetkisi tanıyan haklı sebepler niteliğinde ve ağırlığında olmayan, işyerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen, sözleşmeye aykırı davranışlarıdır. İşçinin davranışı ancak işyerinde olumsuzluklara ... açması halinde geçerli sebep olabilir. İşçinin sosyal açıdan olumsuz bir davranışı, toplumsal ve etik açıdan onaylanmayacak bir tutumu işyerinde üretim ve ... ilişkisi sürecine herhangi bir olumsuz etki yapmıyorsa geçerli sebep sayılamaz. Yargılama sırasında bu sebeplerin ağırlıkları her olayın özelliğine göre değerlendirilmelidir. İşçinin iyiniyet ve ahlak kurallarına uymayan davranışı sonucunda ... ilişkisine devam etmek işveren açısından çekilmez hale gelmişse, diğer bir anlatımla güven temeli çökmüşse işverenin haklı sebeple derhal fesih hakkı doğar. Buna karşılık, işçinin davranışı taraflar arasında bulunması gereken güven temelini çökertecek ağırlıkta bulunmamakla, ... ilişkisine devamı tam anlamıyla çekilmez hale getirmemekle birlikte, işin normal işleyişini bozuyorsa, işyerindeki uyumu olumsuz yönde etkiliyor ve işverenden bu nedenle ... ilişkisini yürütmesi normal olarak beklenemiyorsa 4857 sayılı Kanun"un 18/1. maddesi gereği geçerli fesih hakkı doğar.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
... sözleşmesinin devamı konusunda davacının fesih sebebi yapılan davranışı kesin şekilde kanıtlanamamış ise de tanık anlatımları ile ortaya çıkan olgulardan işverenden ... ilişkisini sürdürmesi beklenemez derecede şüphe meydana gelmiş olup bu durumda ... sözleşmesinin feshinin yerinde olduğu kabul edilmelidir.
Somut olayda, davacının davalı işyerinde temizlik elemanı olarak çalıştığı, işveren tarafından tutulan tutanaklarda; davacının ihale kapsamında yazılan işleri yapmayacağını beyan ederek dinlenme odasında televizyon izlediği, ... sözleşmesinin davalı tarafça feshinden önce 06.05.2016 tarihinde davacı işçinin davalıya hitaben noter kanalıyla ihtarname göndererek, alt temizlik işi yapmayacağını, asıl işi olan sekreterlik görevine iadesini talep ettiği anlaşılmıştır. Davalı Bakanlık Vergi Denetim Kurulu"nun davalı şirkete hitaben 06.05.2016 tarihli yazısı ile, davacının sürekli ... raporu alarak işe gelmediği, temizlik işlerinde çalışmasının uygun bulunmadığı, davacının başka bir personelle değiştirilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Davacının ... akdinin ... Kanunu" nun 25. maddesinin h bendi gereğince, işçinin yapmakta olduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi üzerine haklı nedenle feshedildiği anlaşılmıştır.
İlk Derece Mahkemesince davacı tarafın hastalık sebebiyle raporlu olduğu dönemde işe gitmemesinin ve işini yapmamasının mazeret olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılarak feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiştir. Ancak dosya içerisinde bulunan davacıya ait ... göremezlik raporlarından feshe konu tutanak tarihlerinde davacının raporlu olmadığı görülmüştür.
Davacının kendisine verilen görevleri yerine getirmediği, işini aksattığı, davacının eylemlerinin işyerinde olumsuzluğa ... açtığı, davacı hakkında işveren tarafından tutulan tutanaklar ve tüm dosya kapsamı ile sabit olduğu, bu durumda davalı işverenin davacıyla çalışmasının devam etmesinin beklenemeyeceği, feshin geçerli olduğu ve işe iade davasının reddi gerektiği anlaşılmıştır. Mahkemece davacının davasının kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. Maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Hüküm: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi"nin 2017/4586 esas, 2018/1292 sayılı kararı ile ... 2. ... Mahkemesi"nin 2016/905 esas, 2017/608 sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalı ..."nın yaptığı 133,00 TL ve davalı ..."nın yaptığı 139,50 TL yargılama giderlerinin davacıdan tahsili ile ilgili davalılara ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 2.180,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı ile davalı ..."ya iadesine, 10.10.2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.