Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hükmün, davacı ... avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 6. maddesinde, İş mahkemelerinde açılacak davalarda davaya, açıldığı tarihte dava olunanın yerleşim yeri sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı yer için yetkili mahkemede de bakılabileceği, bunlara aykırı sözleşmelerin muteber sayılmayacağı, aynı Kanunun 9. maddesinde de, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı düzenlemesi bulunmaktadır. Bu aşamada, genel ve özel yetki kurallarının açıklığa kavuşturulmasında yarar vardır. Bütün davalar için uygulanan yetki kuralına genel yetki kuralı denilmekte olup, genel yetkili mahkeme, davalının ikametgahı mahkemesidir. Eş deyişle, her dava, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça açıldığı tarihte davalının ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görülür (HMK md.6, HUMK.md.9/1). Bundan ayrı, bazı davalar için davalının ikametgahı mahkemesinin yanında, başka yer mahkemeleri de yetkili kılınmıştır. Bu istisnai nitelikteki yetki kurallarına “özel yetki” kuralları denilmektedir. İlke olarak, özel yetki kuralları genel yetkiyi kaldırmaz, onunla birlikte uygulanır. Ancak istisna olarak, bazı davaların mutlaka belli bir yer mahkemesinde açılması öngörülmüştür ki, bu halde kesin yetki söz konusudur. Kesin yetki halleri, genel yetkiye istisnadır. Bunun dışında, bir dava için özel yetki kuralı bulunsa bile, davacının genel yetki ile özel yetki arasında bir seçim hakkı vardır. Özel yetki kuralları ilke olarak kamu düzenine ilişkin değildir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 08.07.2009 gün 2009/10-236-345 sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir.
Diğer taraftan, 6100 sayılı HMK’nin “Şubeler ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki” başlıklı 14. maddesinde; tüzel kişilere karşı açılacak davalarda genel yetkili mahkeme, tüzel kişilerin yerleşim yeri sayılan merkezinin bulunduğu yer mahkemesi olmakla birlikte, şube işlemleri nedeniyle açılacak dava, taraf olarak bağlı bulunulan merkez davalı gösterilerek, şubenin bulunduğu yerde de açılabilir düzenlemesine yer verilmiştir.
Ayrıca, 6100 sayılı HMK’nın 19/2. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı davalarda yetki itirazının cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi, birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. 6100 sayılı HMK’nin 127. maddesinde, cevap dilekçesini verme süresinin, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki hafta olduğu, 116/1-a maddesinde kesin yetki kuralının bulunmadığı hallerde yetki itirazının ilk itirazlar içinde sayıldığı ve 117/1.maddesinde de ilk itirazların hepsinin cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorunda olduğu belirtilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, kamu düzenine ilişkin kesin yetkinin söz konusu olmadığı eldeki davada, davalı tarafça süresinde yetki itirazında bulunularak, davalı şirketin merkezi ...’da olduğundan ... mahkemelerinin yetkili olduğu belirtilmiş ise de mahkemece “...iş kazasında yaralanan ... ... ... Holding"e bağlı ... Yatırım İnşaat Ltd, Şti."nin işçisi olduğu, şirketin ... adli olarak bağlı ... ilçesinde bulunan maden ocağında faaliyet gösterdiği, bu faaliyet sırasında kazanın meydana geldiği, bu durumda işçinin işini yaptığı yerin ..."ne adli olarak bağlı ... ilçesi olduğu anlaşılmakla, rücuen tazminat davasında ... AHM"nin yetkili olacağından önceki yetkisizlik talebinin reddine ilişkin karardan vazgeçilerek mahkememizin yetkisizliğine ... AHM"nin yetkili olduğunun tespitine” karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 19/2. maddesine göre davalı tarafından yetki itirazında bulunulurken yetkili mahkemenin ... mahkemeleri olduğu belirtilmekle, mahkemece yetkisizlik kararı verildiğinde, yetkili mahkemenin davalının tercih ettiği ... mahkemeleri olarak tespiti gerekmekte olup, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğuna dair verilen karar hatalıdır.
Bu itibarla, yargılamaya konu davada kamu düzenine ilişkin kesin yetki bulunmadığından mahkemece, davalının yetki itirazının değerlendirilebilmesi için iş kazasının meydana geldiği yerin araştırılması, davalı şirketin şubelerinin tespiti ile Maden ilçesinde şubesi var ise HMK 14. maddesi kapsamında değerlendirme yapılması gerekmektedir.
2- Hukuk Muhakemeleri Kanununun 331. maddesinin 2. fıkrasında “Görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm eder.” hükmüne amir olup, kabule göre vekalet ücretine hükmedilmesi isabetli görülmemiştir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 29.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.