MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "davanın kadastro sırasında tespit dışı bırakılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkin olduğu; mahkemece çekişmeli taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında neden tespit dışı bırakıldığı belirlenmeden, çekişmeli taşınmazın öncesi ve niteliğine göre imar-ihyaya konu olup olmadığı, imar-ihyaya konu yerlerden ise bu olgunun ne zaman tamamlandığı ve bundan sonra edinmeye yeterli sürenin geçip geçmediği saptanmadan karar verilmesinin isabetsiz olduğu belirtilerek bu hususların yeniden yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanık beyanları ile uzman ziraatçı bilirkişi raporu ve bölgeye ait hava fotoğrafları üzerinde yapılacak uzman bilirkişi incelemeleriyle saptanması, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, ... Köyü sınırları içinde bulunan ve 09.12.2009 tarihli uzman bilirkişiler raporunda (A) harfi ile gösterilen 17.837,04 metrekare bölümün davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümün tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, adına tescil kararı verilen davacı yönünden kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece bozmaya uyulduğu halde "dava konusu taşınmazın dava tarihinden geriye doğru en az 20 yıl ve daha öncesine ait hava fotoğraflarının getirtilerek yöntemince uygulanması, zilyet edilip edilmediğinin ve taşınmazın niteliğinin belirlenmesi" gereğine değinilen bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaza ait 1999 tarihli tek hava fotoğrafı uygulaması yaptırılmış, taşınmazın niteliğinin belirlenmesi amacıyla incelenmesi gereken eski tarihli hava fotoğrafları yöntemince uygulanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Doğru sonuca ulaşabilmek için, hüküm tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa uyarınca Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı da davaya dahil edilerek husumet yaygınlaştırılmalı; bundan sonra geri çevirme sonrası çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede 1985 yılına ait hava fotoğrafının da bulunduğu anlaşıldığına göre, ilgili hava fotoğrafı getirtilip dosya tamamlandıktan sonra taşınmazın bulunduğu yerde mahkemece usulünce belirlenecek yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları, ziraat mühendisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve taşınmazın sınırındaki dere yönünden jeolog bilirkişi de hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, davacı tarafından kullanıldığı iddia edilen bölümün niteliği ve sürdürüldüğü iddia olunan zilyetliğin ekonomik amaca uygun olup olmadığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasındaki çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; ziraat mühendisinden komşu parsellerle ve talebe konu bölümün birbiriyle karşılaştırılmalı biçimde çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki desenini açıklayıp, tarımsal niteliklerini belirten, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, dava konusu edilen bu yerin bitki örtüsü, ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğin var olup olmadığı var ise ne zaman başlayıp ne zamandır devam ettiğinin belirlenmesine çalışılmalı, ayrıca bu amaçla fotogrametri uzmanı bilirkişi tarafından yapılacak çalışma ile çekişme konusu taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, yukarıda belirtilen tarihte çekilmiş hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aleti ile inceleme yaptırılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, jeolog bilirkişisinden çekişmeli taşınmazın dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı, aktif dere yatağında kalmıyor ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığı hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 13.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.