T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi

Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Midyat 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 28/01/2015
NUMARASI : 2015/3-2015/3


Dava dilekçesinde, davalı M.. D.."in kardeşi olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalı M.. D.. tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı Türk vatandaşı olduğunu, uzun süre çalışmak amacıyla Suriye"de bulunduğunu, nüfus kaydı üzerinde uzun zamandan beri işlem yapılmadığından yeniden nüfus cüzdanı çıkartmak üzere yaptığı başvurunun Nüfus Müdürlüğünce "kaydın uzun süre işlem görmediği" gerekçe gösterilerek karşılanmadığını ve kendisine cüzdan verilmediğini ileri sürerek, nüfus cüzdanı alabilmesi için davalı M.. D.. ile kardeş olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece "davayı açan kişinin Y.. D.. olduğunun usulüne göre ispat edilemediği" gerekçesi ile istek reddedilmiş, kararı davalı M.. D.. temyiz etmiştir.
Dosyaya alınan kayıtlara göre; Y.. D.. isimli şahsın nüfusa kayıtlı olduğu, bu kişinin M.. D.. isimli kardeşinin bulunduğu, her ikisinin de aynı hanede ve "sağ" olarak kayıtlı olduğu ve her iki kaydın da "açık kayıt" olduğu anlaşılmaktadır. Davacı, davalı ile hısımlık ilişkisinin tespiti değil, nüfustaki "Y.. D.." in kaydının kendisine ait olduğunu tespit için bu davayı açmış, aynı hanede kayıtlı M.. D.. ile kardeş olduğunun tespitini bu amaçla istemiştir. Tespit davası yoluyla, mahkemeden bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığı ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Maddi vakalar tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz. (HMK md. 106) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer bir yararı bulunmalıdır. (HMK. md 106/2) Nüfustaki bir kaydın, davacıya ait olduğunun tespiti için dava açılamaz. Nüfusla ilgili tespit davaları, kaydın iptali veya düzeltilmesine karine oluşturacak ise açılabilir. (5490 s. NHK. md.36/1-c) Olayda böyle bir durum da bulunmamaktadır. Nüfus memuru nüfus cüzdanı almak için kendisine başvuran kişinin, kayıttaki kişi olup olmadığında duraksama yaşıyorsa, idari yönden yaptıracağı bir tahkikatla sonuca ulaşabilir. O halde davacının "açık kayıttaki" kişinin kendisi olup olmadığının tespitini istemekte korunmaya değer hukuksal bir yararı bulunmamaktadır. ./..





Davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır. (HMK.m.114/1-h) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Dava şartı noksanlığının tespiti halinde, bunun tamamlanması mümkün değilse, davayı usulden reddeder. (HMK md. 115/1-2) Buna göre davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından usulden reddi gerekirken yazılı gerekçe ile reddedilmesi doğru değil ise de, neticede ret kararı verilmiş olduğuna göre karar sonucu bakımından doğru olup, gerekçesi yukarıda yazılı olduğu şekilde düzeltilmesi suretiyle hükmün bu şekli ile ONANMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 14.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.









Karşılaştırıldı NE.