MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ :ECRİMİSİL
Taraflar arasında görülen ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, paydaşlar arası ecrimisil isteğine ilişkindir.
Davacı, paydaşı olduğu 1426 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davalı tarafından hiçbir akdi ve kanuni sebebe dayanmaksızın otopark olarak kullanmak suretiyle işgal edildiğini ileri sürüp 01/01/2006- 31/12/2010 tarihleri arasındaki dönem için 121.396,33 TL ecrimisilin yasal faizi ile birlikte tahsilini istemiştir.
Davalı, otopark olarak kullandığı alanın daha önce bataklık iken tarafınca kurutulduğunu ve ihya edildiğini, bu nedenle ecrimisil hesabı yapılacak ise bu alanı kurutmak ve ihya etmek için yapmış olduğu yaklaşık 200.000,00 TL" nin mahsup edilmesi gerektiğini, ayrıca dava tarihinden geriye doğru 5 yıl için ecrimisil istenebileceğini, daha eski dönem için zamanaşımı süresinin geçtiğini bildirip davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 08.03.2006 ve 31.12.2010 dönem için toplam 32.248,00 TL ecrimisilin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Dava konusu taşınmaza haklı ve geçerli nedeni bulunmaksızın davalı tarafından müdahale edildiği ve ecrimisil koşullarının oluştuğu açıktır.
Ne var ki, ecrimisil miktarının tespiti konusunda yapılan araştırma ve incelemenin hükme yeterli olduğunu söyleyebilme imkanı yoktur. Şöyle ki; ecrimisil miktarının tespiti yönünde alınan üç ayrı bilirkişi raporlarında farklı ecrimisil miktarı belirlenmiş olup raporlar arasındaki çelişki giderilmeden taşınmazın otopark olarak kullanıldığı hususu gözetilmeden ve gerekçesi belirtilmeden hükme esas alınan son bilirkişi raporu hüküm vermeye elverişli olmadığı gibi, bilimsel verilere ve tekniğe de uygun değildir.
Bilindiği, gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan olumlu zarar ile kullanmadan kaynaklanan malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir. (YHGK"nun 25.02.2004 gün ve 2004/1-120-96 sayılı kararı) 25.05.1938 tarih ve 29/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ve Yargıtay"ın aynı yoldaki yerleşmiş içtihatları uyarınca ecrimisil davaları beş yıllık zamanaşımına tabi olup bu beş yıllık süre dava tarihinden geriye doğru işlemeye başlar.
Hemen belirtelim ki, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçeleri bilimsel verilere ve HMK"nın 266 vd. maddelerine uygun olmalıdır.
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Somut olayda; keşfen otopark olarak kullanıldığı belirlenen 2739,74 m² lik alanda yukarıdaki ilkeler doğrultusunda 08.03.2006-31.12.2010 dönemine ilişkin olarak hesaplanacak ecrimisil değeri belirlendikten sonra davacının 51/128 payına isabet edecek ecrimisil miktarının saptanması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile yetinilerek sonuca gidilmesi doğru değildir.
Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulü ile hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 28.09.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.