BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/444 Esas 2022/974 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/444
KARAR NO : 2022/974

DAVA : Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 24/06/2021
KARAR TARİHİ : 25/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafların İddialarının Özeti:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müteveffa ..., 06.02.2021 tarihinde, ... otobanında araç sürücüsü olarak ... Plakalı aracı kullanmaktayken barkete çarpması nedeniyle tek taraflı trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonucu vefat ettiğini, ... bu kazada vefat etmiş olmakla, geriye mirasçıları olarak eşi ve çocuklarının kaldığını, vefatıyla birlikte eşinin kendilerine yeni bir yaşam kurması ve bir gelir elde etmesi uzun bir süre alacağını, üç evlat sahibi olan geride kalan eşin yeniden evlenmesinin de mümkün olmadığını, müteveffa ...’nın kullanmakta olduğu ... Plakalı araç, ... Gümüş Korumalı Trafik Sigorta Poliçesi ... Poliçe numarasıyla, ... Acente Numarasıyla, 17.08.2020 başlangıç tarihli-17.08.2021 bitiş tarihli olmak üzere ... adına sigortalandığını, davalı ... Sigorta A.Ş.’ye 24.02.2021 tarihinde tazminat talebini ilettiklerini, ancak, davalı şirket 26.02.2021 tarihli yazı cevabında sürücü kusuru sebebiyle tazminat talebinde bulunulamayacağı sebebiyle müvekkili mirasçıların trafik sigorta poliçesinden yararlanamayacağını, ödeme yapılamayacağını bildirdiğini, ... Arabuluculuk Bürosu ... Başvuru Numarası, ... Arabuluculuk dosya numarasıyla davalı ile görüşme sağlandığını, arabuluculuk görüşmesi olumsuz olmakla anlaşma sağlanamadığını, destekten yoksun kalma tazminatının ödenebilmesi için araç sürücüsü veya araç işletenin kusuruna bakılmadığını, mirasçılar salt mirasçı olmayıp müteveffanın desteğinden yoksun kalan 3. Kişiler olduğunu, davalı şirketin müvekkili mirasçılara tazminat ödememesi hakkaniyete aykırı düştüğünü, 06.02.2021 tarihinde meydana gelen ölümlü trafik kazası nedeniyle müvekkilleri lehine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla HMK Mad. 107 belirsiz alacak davası kapsamında bilirkişi incelemesi sonucunda alacakları arttırma hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; davacı anne için 1.000 TL, davacı her bir çocuk için 1.000’er TL olmak üzere toplamda 4.000 TL maddi tazminatın, destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihinden itibaren işletilecek ticari faiziyle birlikte davalı şirketten tahsili ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, dava konusu taleplerin teminat dışı olduğunu, mezkur kazaya karışan ... plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde 17.08.2020-17.08.2021 tarihleri arasında ...-... poliçe numarası ile Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalı bulunduğunu, davacılar işbu sigortalı aracın 06.02.2021 tarihinde karıştığı mezkur kaza neticesi vefat eden sigortalı araç sürücüsü ...'nın geride kalan yakınları olarak müteveffanın %100 kusurlu olduğunu iddia ederek müvekkili şirkete karşı desteğinden yoksun kalma tazminatı talebinde bulunduklarını, Türk Borçlar Kanunu m.49'da da belirtildiği üzere haksız fiilden kaynaklı borcun doğması için kişinin başkasına/üçüncü şahsa zarar vermesi gerektiğini, davacıların talep destekten yoksun kalma tazminatı, gerek Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.5'te gerek ise Türk Borçlar Kanunu m.49/1'de öngörüldüğü üzere usul ve yasaya aykırılık teşkil ettiğinden teminat dışıdır ve reddi gerektiğini, destekten yoksunluk zararının oluşmadığını, müteveffa davacıların desteği konumunda değil aksine davacılardan destek gören vasıfda olduğunu, bu bakımdan destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davalarda ispat yükünün davacıya ait olduğunu, müvekkili şirket davanın açılmasına sebebiyet vermediği gibi kaza tarihinden itibaren ticari faiz talebi, yargılama giderleri ve ücreti vekalet taleplerinin de reddi gerektiğini, öncelikle davanın esastan dahi reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı yana tahmiline karar verilmesini savunmuştur.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-... Valiliğinden gelen ... plakalı aracın kaza tarihi olan 06/02/2021 tarihindeki sahiplik ve tescil bilgileri,
2-... Sigorta A.Ş.'den gelen 06/02/2021 tarihli ... plakalı aracın hasardosyası ve poliçe onaylı okunaklı sureti,
3-... İlçe Emniyet Müdürlüğünden gelen ..., ..., ... ve ... isimli şahıslar hakkında hazırlanan tahkikat tutanağı,
4-... Cumhuriyet Başsavcılığının ... Esas sayılı dosyası,
5-... Cumhuriyet Başsavcılığının
6-Bilirkişi Raporu,
7-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Dosyaya celp edilen belgeler ve tarafların sunduğu delillerin incelenmesinde, davacıların desteğinin, davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortalı aracın işleteni ve sürücüsü iken gerçekleşen tek taraflı kazada öldüğü dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlığa ilişkin aktüer bilirkişisi ve trafik bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyeti 26.09.2022 tarihli raporunu dosyaya sunmuştur.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Yeni Genel Şartları 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Genel şartların C.10. maddesi ile 12/8/2003 tarihli ve 25197 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmıştır.
Yeni genel şartların C.11. maddesine göre; yeni genel şartlar, genel şartların yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır. Sigortacılık Kanunu 11. madde hükmüne göre ise, sigorta sözleşmesinin ana muhtevası müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.
01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır” şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır” şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c) bendinde “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” zorunlu mali sorumluluk sigortası teminatının dışında kalan hallerden sayılmıştır.
Somut olayda; desteğin sürücüsü olduğu araç ile seyri sırasında 06.02.2021 tarihinde meydana gelen tek taraflı kaza sonucu vefat ettiği; poliçenin düzenlenme tarihinin de 17.08.2020 bitiş tarihinin tarihi olduğu anlaşılmıştır. Davacı eş ve çocuklar, tek taraflı kazada hayatını kaybeden ve tam kusurlu olan sürücü desteğin kendi zorunlu mali mesuliyet sigortasından destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuşlardır.
Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından düzenlenen poliçenin teminat başlangıç ve bitiş tarihleri 17.08.2020 ve17.08.2021 tarihleri olup, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun kapsamı ise 01.06.2015 tarihinde, yani poliçenin teminat başlangıç tarihi olan 17.08.2020 tarihinden önce yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’na göre belirlenecektir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.3. maddesine ve A.5. maddesinin (ç) bendine göre, ancak üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla oluşan destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacının destek zararlarından sorumlu olması için, motorlu aracın işletilmesi sırasında ölen kişinin mutlaka üçüncü bir kişi olması gerekir. Açıklanan bu maddi ve hukuksal olgulara göre somut olayda işleten ve araç sürücüsü olan murisin (destek) üçüncü kişi olarak kabulü mümkün değildir.
Yine Genel Şartların A.6. maddesi (d) bendine göre destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle, somut olayda tam kusuru ile kendi ölümüne neden olan sürücü murisin destek tazminatı sigorta teminatı kapsamında değildir. Poliçenin teminat başlangıcı tarihinde yürürlükte bulunan Karayolları Trafik Kanunu’nda sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin sigorta teminatı kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme de yoktur. Bu sebeplerle; desteğin davaya konu tek taraflı trafik kazasında tam kusurlu olduğu ve davacıların desteğin idaresindeki aracın sigortacısı olan davalı sigorta şirketinden destek tazminatı talep etme hakları bulunmadığı (aynı yönde HGK’nun 20.04.2021 tarih, 2020/17-191 Esas ve 2021/514 Karar sayılı ilamı) kanaatine varılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacıların davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacıların davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcın, peşin yatırılan 68,31 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 12,39 TL harcın davacılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ...'dan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ...'dan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ...'dan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ...'dan tahsili ile davalıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.400,00 TL arabuluculuk ücretinin davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacılar vekillerinin yüzlerine karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 25/11/2022

KATİP
¸e-imzalıdır


HAKİM
¸e-imzalıdır

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 68,31 TL
Karar Harcı : 80,70 TL
Noksan Harç : 12,39 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 2.273,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.000,00 TL
Posta Giderleri : 247,70 TL