22. Hukuk Dairesi 2017/14918 E. , 2018/21474 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
... ...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 2001-2011 yılları arasında davalının ... Bölge Müdürlüğü"ne ait işyerinde alt işverenler bünyesinde yemekhane aşçısı/garson olarak çalıştığını, davacı ile aynı durumda olan işçilerin açtığı davalar ve kesinleşen kararlar da dikkate alınarak davacının işverenin işçi istihdamını muvazaalı yoldan sağlamaya yönelik davranışları sebebiyle davalı kurum işçisi olduğunun sabit olduğunu, ... sözleşmesinin haksız ve geçersiz olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, müvekkilinin kamu kurumu olduğunu, davacının çalıştığı sosyal tesise ait garsonluk vb. işlerin davalının asli işlerinden olmadığını, davacının asli işlerde çalıştırılmadığını, davalının ihale makamı olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanılan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında temel uyuşmazlık, davalılar arasındaki hizmet alımı sözleşmelerinin muvazaalı olup olmadığı noktasında olup normatif dayanak 4857 sayılı ... Kanunu 2/6. ve 7 maddeleri ile Alt İşveren Yönetmeliği hükümleridir.
4857 sayılı ... Kanunu’nun 2. maddesinin altıncı fıkrasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi; “bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde ... alan ve bu ... için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile ... aldığı işveren arasında kurulan ilişki” olarak tanımlanmış; aynı maddenin yedinci fıkrasında “asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl ... bölünerek alt işverenlere verilemez” kuralına yer verilmiştir.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin geçerli olarak kurulabilmesi için iki işverenin bulunması, mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işin varlığı ve asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi halinde “işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirme” unsurunun gerçekleşmiş olması gerekir. Bundan başka ilişki muvazaaya dayanmamalıdır. Aksi halde alt işveren işçisi başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görecektir.
Somut olayda, Mahkemece davacının davalı kurumda 07.11.2001-19.06.2011 yılları arasında yemekhane görevlisi olarak çalıştığı, ... akdinin haklı neden olmadan davalı tarafından feshedildiği kabul edilmek suretiyle talep konusu alacakları hüküm altına alınmıştır. Ancak bu konuda yapılan araştırma ve değerlendirme hüküm kurmaya elverişli değildir. Nitekim davacının kurum işçisi olduğuna ilişkin kabulün gerekçesi mahkemece açıklanmış değildir. Davacının 19.06.2011 tarihine kadar davalı kurumda çalıştığı kabul edilmesine rağmen, ilgili tarihte davacının işten ayrılışının bildirildiği ... . ile davalı arasındaki fesih tarihi itibariyle yürürlükteki hizmet alım sözleşmesi kapsamda değildir. Davalı tarafından ibraz edilen 07.07.2014 tarih ve 29081555/1495 sayılı yazı cevabında, dava dışı belirtilen firma ile Bölge Müdürlüğü arasında herhangi bir sözleşme yapılmadığı da ifade edilmiştir. Dosya kapsamında yer alan 18.03.2014 havale tarihli ve 49320549/641.03/01-370 sayılı davalı tarafından ibraz edilen yazı cevabında ise davacının 2001-2007 yılları arasında yüklenici ... nezdinde çalıştığı, 2008 yılına ilişkin çalışmasının bulunmadığı, 2009 yılında yüklenici ... firması nezdinde çalıştığı, 2010 ve 2011 yılları arasında çalışmasının bulunmadığı belirtilmiştir. Mahkemece davalı ile dava dışı şirketler arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin temin edilerek, tanık beyanları ve dosyadaki diğer bilgi ve belgeler ile Yargıtay içtihatları dikkate alınmak suretiyle davacının işyerinde yürüttüğü ... açısından davalı ile dava dışı şrketler arasındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olup olmadığının değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı sair yönler incelenmeksizin BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.