Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/12523 Esas 2016/4628 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.10.2014 gününde verilen dilekçe ile şerhin terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; dava dilekçesinin yetki yönünden reddine dair verilen 03.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Davacı vekili, davalı ..."in dava dışı .........."dan alacağı nedeniyle 2007 yılından beri müvekkiline ait olan Balıkesir ili Havran ilçesindeki 134 ada 140, 141 parsel, 285 ada 47 parsel, 3 ada 4 parsel, 422 ada 50 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydına haciz konulduğunu belirterek 28.02.2007 tarihinden sonra konulmuş haciz şerhlerinin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, haciz şerhinin terkini istemlerine ilişkindir.
Haciz, kesinleşmiş icra takibinin konusu olan bir alacağın ödenmesini teminen borçluya ait ve haczi kabil bulunan mallara bir bakıma takibi yapan icra müdürlüğünün el koyması işlemidir.
İİK"nın 91. maddesi hükmü gereğince gayrimenkulün haczi ile takip konusu borç ve eşya arasında ilişki kurulur ve tasarruf yetkisi Türk Medeni Kanununun 1010. maddesi anlamında kısıtlanmış olur. Bu tür kişisel haklar tapu kütüğüne şerh verilmekle hak sahibine eşya üzerinde dolaylı da olsa hâkimiyet kurma hakkı sağlamaz ise de tasarruf yetkisinin dar anlamda kısıtlanması sonucunu doğurduğundan taşınmaz üzerinde sonradan bu hakla bağdaşmayan hak kazanan kişilere karşı da ileri sürülebilir hale gelir.
Haciz şerhinin usulsüz konulduğunun saptanması veya lehtarın talebi üzerine kaldırılması mümkün olduğu gibi TMK"nın 1010. maddesi uyarınca borcun ödenmesi, icra takibinin düşmesi ya da herhangi bir sebeple sona ermesi halinde de taşınmaz kaydının terkini mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta, dava dışı .........."ya ait .... İli ..... İlçesindeki 134 ada 140-141 parsel, 3 ada 4 parsel, 285 ada 47 parsel sayılı taşınmazlarının tapu kaydındaki haciz şerhinin terkini talep edilmiştir. Haciz şerhi taşınmazın tasarruf yetkisinin kısıtlanması sonucunu doğurduğundan taşınmazın aynına ilişkindir. Taşınmazın aynına ilişkin davalarda HMK"nın 12/1 maddesi uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. Kesin yetki kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re"sen gözetilmesi gerekir. Bu husus aynı zamanda HMK"nın 114/ç maddesi gereğince dava şartıdır. Haczin kaldırılması istenen taşınmazlar Havran ilçesi sınırları içerisinde bulunduğundan mahkeme yetkilidir.
Bu itibarla mahkemece, çekişmenin esasının incelenip hükme bağlanması gerekirken yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 18.04.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.