BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/343 Esas 2022/727 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/343 Esas
KARAR NO : 2022/727
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/06/2022
KARAR TARİHİ : 29/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... ( ... ) üyesi olduğunu, 20 -28 Şubat 2021 tarihleri arasında düzenlenmesi taahhüt edilen "... Ekipmanları ve Aksesuarları ( ... ) Fuarı" müvekkilinin üyesi olduğu ... ile ... A.Ş arasında 29/05/2018 tarihli "... Fuarının organizasyonuna dair sözleşme ve bu sözleşme dayanak alınarak imzalanan 20/08/2020 tarihli "... ... ... Fuarının yapımına ilişkin ek sözleşmeyle belirlenen fuar tarihi, fuar katılım sözleşmelerinin pandemi nedeniyle ifasının imkansızlığının tespiti ile bu sözleşmelerin Borçlar Kanunu uyarınca uyarlanması istemiyle açılan ve davalının kabulü nedeniyle, konusuz kalan davalar sonunda, yine davalı tarafın tek yanlı iradesiyle belirlediği 19-27 Şubat 2022 tarihleri arasına ertelendiğini, ancak bu sözleşmeler ... tarafından Fuar koordinasyon komitesinin yetki ve sorumluluğunda olan ve her biri gündeme alınmak suretiyle değerlendirilmesi gereken fuar süresi, fuar öncesi ve sonrasında tarafların yetki ve sorumluluklarında değişiklikler, fuar katılım ücretlerinde uyarlama gibi bir çok hususta davalı tarafın tek yanlı irade açıklamalarının olmasına rağmen, davalı tarafın Fuar Koordinasyon Komitesi toplantısının yapıldığına, gündemine ve toplantının sonucuna ait tutanakları imzadan kaçınarak Fuar Koordinasyon Komitesini işlevsiz bıraktığını, davalı tarafın fuar yerini yine tek yanlı olarak "... Merkezi" fuar tarihini ise 5-13 Mart 2022 tarihleri olarak değiştirdiğini, bu durumun ise, davalının bünyesinde bulunduğu ... resmi web adresinde ilan edildiğini, bu durumun müvekkili davacının üyesi olduğu ... tarafından Beyoğlu 60. Noterliği nezdinde düzenlenen 24/12/2021 günlü ... ve ... yevmiye numaralı e-tespitler ile tutanak altına alındığını, davalı şirketin ilan ettiği yeni fuar yeri ve fuarın ifa tarihlerine ait tek yanlı değişikliklerin hukuksal geçerliliği olmaması nedeniyle fuarın 19-27 Şubat 2022 tarihleri arasında ... Kavşağı,... / İstanbul ... Merekezi ( yeni adıyla ... ) 1.2.3,4,5,6,7 ve 8 numaralı salonlarda gerçekleştirileceğini ispatlayıcı mahiyette ... A.Ş ile ... A.Ş arasında imzalı kira sözleşmesi / yer tahsisi belgesi ile desteklenene ... A.Ş kanuni temsilcileri tarafından imzalı garanti taahhütnamesinin ...'e iletilmesinin noter aracılığıyla ve ihtarnameyle talep edildiğini, bu ihtarnameyle davalı tarafa tebliğ olunan hususların da yerine getirilmemesi üzerine bu defa 19-27 Şubat 2022 tarihleri arasında yapılması gereken fuarın süresinin kısaltılarak, hatta önceki deneyimlerle sabit olduğu üzere fuardan faydanın yoğunlukla sağlanacağı 27 Şubat Pazar gününün fuar süresinden çıkarılıp, fuarın 19-26 Şubat 2022 tarihlerinde gerçekleştirileceğinin duyurulduğunu, bunun da sözleşmeye aykırı olduğunu, müvekkili ile davalı taraf arasındaki katılım sözleşmesi 19-27 Şubat 2022 tarihleri arasında yapılacak fuara ait olduğunu, bu sözleşme kural olarak sözleşmenin katılımcının tek taraflı iradesiyle feshedilmesini engellediğini, bu durumun fuar organizasyonun zorunlu bir gereği olduğunda şüphe olmamakla birlikte, katılımcıya düzenleyicinin değiştirdiği tüm koşullara katlanmak yükümlülüğü vermediğinin açık olduğunu, ... Noterliğinin 02/02/2022 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davalı tarafa duyurduğu, ayrıca davalının fuar katılım bedeli olarak tahsil ettiği 16.886,65 TL'nin bu ihtarnamenin tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde müvekkilinin banka hesabına iade edilmesi, aksi takdirde bu tutarın tahsili için gerekli yasal takip yollarına başvurulacağını, haklı nedenlerle fuardan çekilme nedeniyle, " katılımcı sözleşmesi"ne dayanarak tarafından cezai şart veya diğer bir yükümlülüğün ifasının talep edilemeyeceğini, bu sözleşmeden doğan hak ve alacakları ile maddi ve manevi tüm zararların tazminini talep haklı saklı olarak bildirildiğini, davalı bu ihtara yanıt vermediği gibi tahsil ettiği katılım bedelini iade etmediğini bildirip, itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini, davalı borçlu şirketin %20 icra inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretin davalıdan alınıp tarafına verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin davasını yetkisiz mahkemede ikame ettiğini, öncelikle davacı şirketin dava dilekçesinde ... adlı derneğe üye olduğundan bahisle birtakım iddialar öne sürse de davacı tek başına basiretli bir tacir olduğunu, işlem ve eylemlerinden tek başına sorumlu olduğunu, dava konusu fuarın ertelenmesi ile ilgili ayrıntılı izah edilecek olsa da öncelikle ve açıkça belirtmek gerekir ki müvekkili şirketin fuarın tarihini değiştirme hakkı bulunduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesinin katılımcılara sözleşmeyi feshi ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, müvekkili şirket pandemi nedeniyle, devlet tarafından alınan kararlar ve yayınlanan genelgeler nedeniyle fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurt dışından misafirlerin pandemi nedeniyle, katılamayacak olanları nedeniyle fuarın katılımcıları tarafından ertelenmesinin talep edildiğini, bu kapsamda söz konusu fuar ilk olarak 19-27 Şubat 2022 tarihine ertelenmişse de pandeminin belirlenen tarihte halen daha devam etmesi ve yüz binleri bulan vakalar sonucunda söz konusu fuar bir kez de 17-24 Aralık 2022 tarihine ertelendiğini, fuarın iptalinin kesinlikle söz konusu olmadığını, davacı şirketin iddia ettiği gibi bu ertelememenin keyfi sebeplerle yapılmadığını, dönemin gerektirdiği tedbirler müvekkili şirket tarafından alındığını, bu kapsamda tüm dünyada da aynı tedbirlerin alındığını, bu hususun dilekçe devamında da açıkça ortaya konulacağını, söz konusu fuarların ertelenmesinin tüm dünya genelinde geçerli bir sorun olduğunu, bununla ilgili 2022 yılında yapılması planlanan sektörün Avrupadaki en büyük fuarı olan ... fuarının da 2023 yılına ertelendiğini, ayrıca yine ertelemelere ilişkin deniz ticaret odasından alınan duyurularının da mahkemeye sunduklarını, davanın yetkisiz mahkemede ikame edildiğini, yapılması planlanan fuar ile ilgili ilk erteleme talebinin söz sektördeki firmalardan geldiğini, fuarın iptal edilmediğini, ertelendiğini, ilk başta ertelemeye sebep olan nedenlerin aynen ve daha ağır bir şekilde devam ettiğinden son olarak bir erteleme yapıldığını, fuarlar ile ilgili hususların sadece ülkemizde değil Dünya genelinde var olduğunu, müvekkili şirkete kusur atfedilmediğini, ilgili sözleşme gereği müvekkili şirketin fuar tarihlerini düzenleme yetkisi olduğunu, tarafların tacir olarak bunu özgür iradeleri ile kararlaştırdıklarını bildirip, yetkisizlik itirazının kabulü ile, dosyanın yetkili Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini, haksız ve kötü niyetli ve hukuki mesnetten yoksun huzurdaki davanın esastan reddine karar verilmesini, davacı taraftan %20'den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatının alınarak müvekkiline verilmesine, tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğu belirtilerek yetki itirazında bulunmuştur.
Davacı vekilinin 27/09/2022 tarihli dilekçesi ile davalının yetki itirazının kabulü ile dosyanın ivedilikle yetkili Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesini talep ettiği görülmüştür.
6100 sayılı HMK'nın yetki sözleşmesini düzenleyen 17. maddesinde; "Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır" hükmüne yer verilmiştir. Görüldüğü üzere, yetki sözleşmesi düzenleyebilecek şahıslar, sadece tacirler veya kamu tüzel kişileri olarak belirlenmiştir.
6100 Sayılı H.M.K'nun 114/1-ç maddesinde, mahkemenin yetkili olmasının dava şartı olarak düzenlenmiş olduğu, H.M.K'nun 115.maddesinde ise mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı ve mahkemenin dava şartı noksanlığını tespit etmesi halinde davanın usulden reddine karar vereceği hükme bağlanmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde davacı ile davalı arasında fuar katılım sözleşmesi düzenlendiğinin, davalı tarafça tek taraflı olarak fuar tarihlerinde ve süresinde değişiklikler yapıldığının, yapılan bu değişiklikler nedeniyle fuardan istenilen faydanın sağlanamayacağının, değişikliklerin davacının zararına olduğunun ve davacı tarafça fuardan çekilme hakkının kullanıldığının bu nedenle davalıya ödenen fuar katılım ücretinin iadesi için davaya konu takibin başlatıldığının beyan edilerek bu davanın açıldığı, davalı tarafça süresi içerisinde sunulan cevap dilekçesi ile taraflar arasında düzenlenen sözleşmede çıkacak uyuşmazlıklarda yetkili mahkemenin Bakırköy Mahkemeleri olduğunun düzenlendiğinin beyan edilerek yetki itirazında bulunulduğu, taraflar arasında düzenlenen sözleşme incelendiğinde sözleşmenin 32. maddesinde "Her türlü uyuşmazlık durumunda Bakırköy Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir." ifadesine yer verildiği buna göre yetki şartının geçerlilik şartlarına haiz olduğu, davalı tarafından yetki ilk itirazının usulüne uygun olarak yapıldığı anlaşılmakla taraflar arasındaki yetki sözleşmesi ve H.M.K.'nun 17.maddesi uyarınca yetkisizlik kararı verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1- Mahkememizin YETKİSİZLİĞİNE, HMK 20.maddesi gereğince karar kesinleştiğinde ve 2 haftalık süre içerisinde talep halinde dosyanın yetkili İSTANBUL BAKIRKÖY ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE gönderilmesine,
2-HMK 331 md gereğince harç, vekalet ücreti ve yargılama giderlerin YETKİLİ MAHKEMECE KARARA BAĞLANMASINA,
3-Taraflardan birinin, bu karar süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın Nöbetçi İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesi gönderilmesine,
-Bu süre içerisinde başvuru yapılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4- H.M.K'nun 331/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinin yetkili ve görevli Mahkemece hüküm altına alınmasına, açılmamış sayılma kararı verildiği takdirde bu kararda değerlendirilmesine,
5-Artan gider avansının dosyasına aktarılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda karar verildi. 29/11/2022

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır