BAM Hukuk Mahkemeleri Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/461 Esas 2022/719 Karar Sayılı İlamı

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: ... Esas - ...
YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ:

Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; 05.04.2020 tarihinde müvekkilİ şirkete ... numaralı kasko sigorta poliçesi ile sigortalı ... ait kendisinin sevk ve idaresindeki ... plaka sayılı aracın ... A.Ş.nin giriş kapısından gireceği esnada kapıda bulunan içten çıkmalı bariyerin bir anda kalkması sonucu hasarlandığını, kaza sonucu müvekkili şirkete sigortalı ... plaka sayılı araçta meydana gelen hasar sebebiyle 04.05.2020 tarihinde 75.305,51 TL müvekkili şirket tarafından sigortalısına ödendiğini, sigortalı aracın hasarlanmasında davalı şirketin kusurlu olduğnu, hasarın meydana gelmesinde sigortalı araç sürücüsünün kusurunun bulunmadığını, TTK m.1472 "Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir." hükmü gereğince hasar bedelini sigortalısına ödeyen müvekkili şirketin hukuken sigortalının yerine geçtiğinden ödenen toplam 75.305,51 TL'den davalı şirketin sorumlu olduğunu, müvekkili şirket tarafından arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak davalı taraf ile anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin her türlü hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla 05.04.2020 tarihinde gerçekleşen kaza sebebiyle müvekkili şirket tarafından sigortalısına ödenen 75.305,51 TL'nin 04.05.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri, arabuluculuk ücreti ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Dava konusu olayın tamamen davacı şirketin sigortalısının kusuru ile meydana geldiğini, olaydan dolayı müvekkili şirkete kusur atfedilemeyeceğinden davacı sigorta şirketinin tazminat talebinin haksız ve yersiz olduğunu, hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek üzere dava konusu talepler hakkında zamanaşımı def'inde bulunduklarını, olayın müvekkili şirkete ait tesislerin giriş kapısında meydana gelmiş olduğunu, davacı şirketin sigortalısının tesis girişinde hızını azaltmadan ve duraksamadan tesise girerken bariyerlere çarpması sonucunda kazanın oluşumuna kendi kusuru ile sebebiyet verdiğini, olayda müvekkili şirkete atfı kabil bir kusur bulunmadığını, kontrollü geçiş noktası olan tesis girişinde aracın durması ve güvenlik görevlilerinin giriş izni ve işaretini bekleyerek tesise giriş yapması gerekirken davacı şirket sigortalısı araç sürücüsünün hiçbir şekilde duraklamadan ve hızını dahi azlatmadan kontrollü geçiş noktasından geçmeye çalışırken dava konusu kazanın meydana geldiğini, tesis giriş kapısında durmayıp güvenlik görevlilerinin işaretini beklemeden hızını dahi azaltmadan geçiş noktasındaki bariyerlere çarparak kazaya sebebiyet veren sürücünün olayda tam kusurlu olduğunun açık olduğunu, dava konusu olayın tamamen davacı şirket sigortalısının kusurundan kaynaklandığının sabit olmasına karşılık davacı sigorta şirketinin halefiyet iddiasına dayalı olarak müvekkili şirketten tazminat talebinde bulunmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacı sigorta şirketi tarafından tazminat talebinde bulunulmayacağı gibi ödendiği iddia edilen miktar da dava konusu araçta oluşan hasar ve zararın miktarından fazla olduğunu, bu nedenle dava konusu edilen miktarın da fahiş ve hukuka aykırı olduğunu, zararın gerçek miktarının olay tarihi itibariyle belirlenmesi gerekeceğini, dava konusu olayın tamamen davacı şirket sigortalısının şahsi kusurundan kaynaklandığını, sigortalı sürücünün tesisi girişinde hızını dahi azaltmadığı ve durmadığı, güvenlik görevlilerinin geçiş işareti vermesini beklemeden geçiş yapmaya çalışırken kazanın meydana gelmesine sebebiyet verdiğinin açık olduğunu, yapılacak olan bilirkişi incelemesinde sürücünün tam kusurlu olduğunun ortaya çıkacağını, bu nedenlerle davacı tarafça müvekkili aleyhine haksız ve hukuka aykırı olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ
Taraflar arasında görülmekte olan davanın; 05/04/2020 tarihinde meydana gelen kaza sebebiyle davacının kasko sözleşmesi kapsamında dava dışı sürücüye ödemiş olduğu bedelin davalıya rücusu talebiyle açılan alacak davası olduğu, taraflar arasındaki ihtilafın ise 05/04/2020 tarihinde meydana gelen olayda davalının kusuru olup olmadığı, var ise kusur oranı, dava dışı sürücünün uğramış olduğu gerçek zarar miktarı, davalının bu zarardan sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise sorumlu olduğu miktarın ne olduğu hususunda olduğu görüldü.
II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI
1.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 14/03/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;
"Davacı sigorta şirketi, eldeki davayı sigortalısının halefi olarak açmış olmasına göre, görevli mahkemenin tayininde sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyetinin nazara alınması gerekir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 22/03/1944 tarihli ... Esas ve ... Karar sayılı ilamında bu husus "Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur" şeklinde vurgulanmaktadır.
Öte yandan, TTK'nın "Halefiyet" başlığı altındaki 1472. (eski TTK 1301.) maddesinde; “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu durumda, davacının sigortalısının tacir olmadığı ve davanın sigorta sözleşmesinden değil, davalının kusuru ile gerçekleşmesine sebebiyet verdiği iddia edilen haksız fiilden kaynaklandığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." denilmiştir.
2.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 02/03/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;
"Davacı sigorta şirketi, eldeki davayı sigortalısının halefi olarak açmış olmasına göre, görevli mahkemenin tayininde sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyeti nazara alınır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 22.03.1944 tarihli ... Esas ve ... Karar sayılı ilamında bu husus "sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur" şeklinde vurgulanmaktadır.
Öte yandan, TTK'nun "Halefiyet" başlığı altındaki 1472.(eski TTK 1301.) maddesinde; "sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder" hükmüne yer verilmiştir.
Bu durumda, davacının sigortalısının tacir olmadığı ve davanın sigorta sözleşmesinden değil, davalının kusuru ile gerçekleşmesine sebebiyet verdiği iddia edilen haksız fiilden kaynaklandığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." denilmiştir.
3.T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 24/05/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;
"Halefiyet ilkesi doktrinde ''zarar gören sıfati ile sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi sebebiyle meydana gelen zararlar için üçüncü şahsa karşı harhangi bir hukuki sebebe binaen tazminat alacağına sahip ise, bu hakkı ödenen sigorta tazminatı miktarınca kanun icabı sigortacıya geçmesi hali'' şeklinde tanımlanmıştır.( ... , Uygulamalı Zarar Sigortaları hukuku, Ankara 2012, syf: 224 ve devamı) iş bu tanımdan da anlaşılacağı üzere buradaki halefiyet ilkesi dava hakkını tanımakta olup, sigortalının diğer bir deyimle yerine kaim olunanın sahip olmadığı bir takım özel üstünlükleri halefe vermiş değildir. Buradan hareketle yerine halef olunan ile zarar verenin arasındaki dava hangi şartlarda görülecek ise halef sigorta ile zarar veren arasındaki dava da aynı şartlarla görülmesi gerekmektedir. Bu durumda zarar veren davalı ile zarar gören sigortalı arasındaki dava haksız fiil sorumluluğundan kaynaklı olup Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, sigortalının yerine kaim sigorta şirketi ile davalı zarar veren arasındaki salt halefiyet ilkesine dayalı iş bu davanın da Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekmektedir. Keza zarar veren ile davacının arasında bir sigorta ilişkisi doğmuş değildir. ( halefiyet ilkesi ve yukarıda vardığımız sonucu öngören örnek içtihad 22/03/1944 tarih ... -... sayılı yargıtay içtihadı birleştirme kararı; ... , age sayfa: 225 ve devamı, )" denilmiştir.
III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE
1.Somut olayda davacı ile dava dışı sigortalı arasında akdedilen poliçenin incelenmesinde; Poliçenin 29/11/20219 tarihinde başladığı ve 29/11/2020 tarihinde sona erdiği, sigortalının dava dışı ... olduğu, sigorta konusunun ... plakalı "Hususi" aracın çeşitli risklere karşı korunmasına dair "Genişletilmiş Kasko Poliçesi" olduğu anlaşılmıştır.
2.Yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 14/03/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamı, T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 02/03/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamı ile T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 24/05/2022 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamı da nazara alındığında; Davacı sigorta şirketinin, eldeki davayı dava dışı sigortalısının halefi olarak açmış olmasına göre görevli mahkemenin tayininde dava dışı sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyetinin nazara alınması gerekmektedir. T.C. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 22/03/1944 tarihli ... Esas ve ... Karar sayılı ilamında bu husus "Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur" şeklinde vurgulanmıştır.
3.Halefiyet ilkesi doktrinde ''zarar gören sıfati ile sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi sebebiyle meydana gelen zararlar için üçüncü şahsa karşı harhangi bir hukuki sebebe binaen tazminat alacağına sahip ise, bu hakkı ödenen sigorta tazminatı miktarınca kanun icabı sigortacıya geçmesi hali'' şeklinde tanımlanmıştır.( ... , Uygulamalı Zarar Sigortaları hukuku, Ankara 2012, syf: 224 ve devamı) iş bu tanımdan da anlaşılacağı üzere buradaki halefiyet ilkesi dava hakkını tanımakta olup, sigortalının diğer bir deyimle yerine kaim olunanın sahip olmadığı bir takım özel üstünlükleri halefe vermiş değildir. Buradan hareketle yerine halef olunan ile zarar verenin arasındaki dava hangi şartlarda görülecek ise halef sigorta ile zarar veren arasındaki dava da aynı şartlarla görülmesi gerekmektedir. Bu durumda davaya dayanak sigorta poliçesinin Genişletilmiş Kasko Poliçesi olması, dava dışı sigortalının "HUSUSİ" nitelikte olan ... plakalı otomobilini sigorta ettirmesi, dava dışı sigortalının tacir olmaması, soruşturma aşamasında alınan beyanı da nazara alındığında zarar veren davalı ile zarar gören sigortalı arasındaki dava haksız fiil sorumluluğundan kaynaklı olup Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden davanın 6100 sayılı HMK m. 114/1-c maddesi gereğince usulden reddine karar verilerek Mahkememizde oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davanın 6100 sayılı HMK m. 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevli olmadığı anlaşıldığından dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE, davaya bakmakla görevli Mahkemenin T.C. KONYA NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Görevsizlik Kararımız Kesinleştiğinde ve Mahkememizin görevsiz olduğu yönünde hüküm kurulması durumunda; 6100 Sayılı Kanunun 20/1. Maddesi gereğince iki haftalık yasal süre içerisinde Mahkememize başvurularak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talepte bulunulması halinde DOSYANIN GÖREVLİ T.C. KONYA NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, aksi takdirde dava açılmamış sayılacağının ve bu konuda resen karar verileceğinin İHTARINA,
3-6100 Sayılı Kanunun 331/2. Maddesi gereğince yargılama giderlerinin GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMECE DEĞERLENDİRİLMESİNE,
4-6100 Sayılı HMK'nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
DAİR; Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinden istinaf kanun yoluna müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/11/2022

Katip Hakim