Esas No: 2015/289
Karar No: 2022/846
Karar Tarihi: 29.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/289 Esas 2022/846 Karar Sayılı İlamı
T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2015/289 Esas
KARAR NO : 2022/846
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/03/2015
KARAR TARİHİ : 29/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... Süt Ürünleri Yem Gıd. San. Tic. Ltd. Şti.'ye ait iş yerinde 29/08/2014 günü gece 02.00-04.00 saatleri arasında hırsızlık olayının meydana geldiğini ve davacının kasasında bulunan çeklerin çalındığını, dava konusu keşidecisi ... Gıda İnş. Taah. Tur. Lok. San. Tic. Ltd. Şti., lehdarı ... Süt Ürünleri Yem Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. olan, 20/01/2015 tarihli, 150.000,00TL bedelli çekin de çalıntı olduğunu, olayın ... Cumhuriyet Başsavcılığı'na intikal ettiğini, soruşturma başlatıldığını, davalılar hakkında aynı konuda başka soruşturma dosyalarınında da şüpheli olduğunu, müvekkilleri aleyhine icra takibi başlatıldığını, eldeki davaya konu çek hakkında çek iptali davası da olduğunu, bu davanın ... 1. Asliye Hukuk Mah. ... sayılı dosyası olup çek hakkında ödeme yasağı kararı da verildiğini, davacılardan ... namına yazılan çekin sahte kaşe ve imza ile ciro edildiğini belirterek, dava konusu çekle ilgili ivedi olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalılara borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ... şirketinin iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığını, onun aleyhine girişilen bir icra takibinin bulunmadığını, haciz ve icra takibi tehdidi altında da bulunmadığını, onun yönünden öncelikle bu nedenle davanın reddi gerektiğini, diğer yandan dava menfi tespit davası olup ancak müvekkiline yöneltilebileceğini, diğer davalıların davalı sıfatının olmadığını, esas bakımından da müvekkilinin iyiniyetli üçüncü kişi olduğunu, çekte ilk ciranta olan davacı ... adına atılan imzanın şirket yetkilisine ait olup olmadığını bilmesinin mümkün olmadığını, diğer davacı ...'in ise borçlu olmadığına dair bir beyanının bulunmadığını, imzaların istiklali prensibi gereğince davacı keşidecinin çekteki ciranta imzasının cirantaya ait olmadığını ileri sürerek borçtan kurtulamayacağını, tedbir talebinin de reddi gerektiğini belirterek davanın reddine, davacılar aleyhine %20'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraflarca dayanılan tüm deliller toplanmış, davaya dayanak Ankara ...İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı takip dosyası aslı getirtilmiş, imza örneklerinin alınmasını müteakiben dosya grafolog bilirkişiye tevdi edilerek davaya konu senet üzerinde imza incelemesi yaptırılmış ve eldeki dava ile bağlantılı olduğu bildirilen ... .... E. sayılı dava dosyası suretleri getirtilerek ayrı ayrı incelenmiş ve dosya kapsamına göre kesinleşmelerinin beklenilmesinin yargılamaya yenilik katmayacağı değerlendirilmiştir.
Davacı ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan imza itirazı dolayısıyla imza örneklerinin alınmasını takiben mahkememizce dosyanın tevdi edildiği grafolog bilirkişi tarafından düzenlenen 05/07/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; "tetkik konusu 20/01/2015 keşide tarihli ve 150.000,00 TL değerindeki çek arkasında ve ... kaşesi üzerinde bulunan ciro imzasının, mukayese imzaları tevdi edilen ..., ..., ve ... tarafından atılmadığı" yönünde kanaat bildirilmiştir.
Dava, kambiyo senedine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Takibe ve davaya konu çekin yapılan incelemesinde; Türkiye Ekonomi Bankası A.Ş.'den, 20/01/2015 tarihli, 150.000-TL bedelli olduğu, davacı ... Taah. Tur. Lok. San. Tic. Ltd. Şti.'nin keşideci, diğer davacının lehdar olduğu, çekin sırasıyla davalılar ...'ye, ...'a ve en son ...'a ciro edildiği ve ... tarafından da Ankara ...İcra Müd.'nün ... sayılı dosyasından davacı ... Taah. Tur. Lok. San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine takibe konu edildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK'nın 677. maddesinde düzenlenen "imzaların istiklali" ilkesine göre, senet lehtarının veya diğer cirantaların ciro imzasının sahte olması hali, diğer imza sahiplerinin ve özellikle senedin asıl borçlusu olan keşidecinin senetten kaynaklanan sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Bu bağlamda geçerli imzaların sahipleri, başkasının imzasının geçersiz olduğunu ileri sürerek kambiyo sorumluluğundan kurtulamazlar. Geçersiz imza sahibini bağlamaz; ancak ciro zincirini de koparmaz. İmzaların bağımsızlığı ilkesi, ciro zincirinde bulunan imzalardan birinin veya bazılarının sahteliğine dayanılarak menfi tespit davası açılmasına olanak sağlamaz (Bu hususta örneğin: Yargıtay HGK'nın 09/03/2016 tarih ve 2014-806/298 sayılı ilamı).
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olaya gelince; davacı lehdar ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. imzasının sahte olduğu, alınan grafolog bilirkişi raporu ile sabittir. Davacı keşideci ... Gıda İnşaat Taah. Tur. Lok. San. Tic. Ltd. Şti.'nin kendi imzasına bir itirazı bulunmamaktadır. Davacı keşideci, diğer davacının imzasının inkarına dayalı olarak menfi tespit talep etmektedir. Ancak yukarıda özetlenen kambiyo senetlerinde geçerli imzaların bağımsızlığı ilkesi gereğince herkes kendi imzasından sorumludur. Diğer bir anlatımla, lehdar imzasının sahteliği, keşideci açısından bir menfi tespit gerekçesi olmayıp keşideci imzası ikrar edilmiş olmakla, hamile ödeme yapmakla borçtan kurtulabilir (Emsal: Yargıtay 11. HD'nin 11/10/2017 tarih ve 2020-4198/5951 sayılı ilamı). Bu nedenle davacı keşidecinin davalı hamile karşı kambiyo sorumluluğu devam etmektedir. Bunun yanında davacılar tarafından davalı hamilin çekin iktisabında ağır kusur veya kötü niyetli olup davacıların sorumluluklarının bulunmadığına dair dayanılmış ise de, çeke ilişkin ödeme yasağı kararı bulunmasının iktisapta ağır kusur veya kötü niyetin kabulü için yeterli olmadığı gibi (Emsal: Yargıtay 19. HD'nin 29/03/2017 tarih ve 2016-7178/2551 sayılı ilamı), tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler, celbedilen soruşturma dosyaları bir bütün olarak değerlendirildiğinde de davalı hamilin iktisabında ağır kusur veya kötü niyetli olduğu yönünde mahkememizde kanaat oluşmamıştır. Bu nedenlerle son tahlilde; davacılardan keşideci konumunda olup kambiyo sorumluluğu devam eden ... Gıda İnşaat Taah. Tur. Lok. San. Tic. Ltd. Şti. açısından haklılığı kanıtlanamayan davanın reddi ile İİK'nın 72/4. hükmü gereğince belirlenen tazminatın bu davacıdan tahsiline, davacı lehdar ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. yönünden ise davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı ... İnş. Taah. Tur Lok. San. Tic. Ltd. Şti.’nin açtığı davanın reddine, İİK’nın 72/4. maddesi gereğince %20 tazminatın bu davacıdan tahsili ile davalı ...’a ödenmesine,
2-Davacı ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin açtığı davanın kabulü ile, Türk Ekonomi Bankası Gimat Şube’sine ait, 20/01/2015 keşide tarihli, 6986677 numaralı, 150.000,00 TL bedelli çekten dolayı borçlu bulunmadığının tespitine,
3-a) Davacı ... İnş. Taah. Tur. Lok. San. Tic. Şti'den alınması gereken 80,70 TL harcın peşin yatırılan harçtan mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
b-Davacı ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den alınması gereken 10.246,5 TL harçtan peşin alınan 2.480,93 TL'nin mahsubu ile bakiye 7.765,57 TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacılar tarafından başlangıçta yatırılan 27,70 TL başvurma harcı ve 2.480,93 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.508,63 TL harç ile, yine davacılar tarafından yapılan 511,68 TL tebligat ve müzekkere gideri, 250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.270,31 TL olan yargılama giderinin, kabul/red durumuna göre 1.635,155 TL kısmının davalılardan alınarak davacı ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne verilmesine, diğer kalan kısmın davacı ... İnş. Taah. Tur Lok. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı ... Süt Ürünleri Yem Gıda Tarım Hay. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar yönünden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 23.500,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı ... kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ret olan miktar yönünden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 23.500,00 TL vekalet ücretinin davacı ... İnş. Taah. Tur. Lok. San. Tic. Şti'den alınarak davalı ...'a verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 29/11/2022
Katip ...
E-imzalı
Hakim ...
E-imzalı