İftira suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda Aydın Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 07/06/2018 tarihli ve 2018/14026 soruşturma, 2018/7640 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Aydın 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 25/07/2018 tarihli ve 2018/3024 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 160. maddesinde yer alan “Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar. Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.” şeklindeki düzenleme karşısında, Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmak zorunda olduğu,
Somut olayda müştekinin, Manisa Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/703, Salihli Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/479, Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/21358, Bodrum Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/619, Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/96620, Kuşadası Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/808, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/400, Samsun Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/42192, Edremit Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/2894, Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/493, Denizli Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/1165, Datça Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/88, Konya Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/74318, Muğla Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/12168 soruşturma sayılı dosyalarında kendisine iftira edildiği iddiasıyla şüpheliden şikayetçi olması üzerine, Cumhuriyet savcılığınca; şüphelinin anayasal şikayet hakkını kullandığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; iftira suçunun oluşabilmesi için; yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat edilmesinin gerektiği: şüphelinin 14 ayrı Başsavcılıkta aynı konuya konuya ilişkin şikayette bulunduğu gibi kendisinin de şikayete konu otomat makinelerini bizzat kullanmak suretiyle 2 yıl boyunca müştekinin şirketinde çalıştığı iddiaları nazara alındığında, Cumhuriyet savcılığınca müşteki ve şüphelinin ayrıntılı ifadesi alınarak olaya ilişkin delillerin nelerden ibaret olduğu tespit edilmesi, şüphelinin, müştekinin iş yerinde çalışıp çalışmadığının araştırılması ve anılan soruşturma dosyalarının getiritilmesinin ardından şüphelinin suç işlemediğini bildiği halde müşteki hakkında
Cumhuriyet Başsavcılıklarına şikayette bulunarak soruşturma açılmasını sağlamak suretiyle iftira suçunu işleyip işlemediği yönünde kamu davası açmak için yeterli şüphe bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre hareket edilmesi gerekirken, herhangi bir soruşturma işlemi yapılmaksızın, eksik soruşturma ile verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın bu yönden kabul edilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 26.07.2019 gün ve 2019/5638 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 06.08.2019 gün ve KYB/2019-82391 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayetçi vekilinin, şüphelinin; müştekinin ortağı olduğunu ... Otomat Mak. Turz. Gıda San. ve Ltd. Şti.’nin eski çalışanı olduğunu iş akdinin 14.06.2017 tarihinde feshedildiğini, şüphelinin yaklaşık 2 sene boyunca çalıştığı şirketin yöneticisi ve yetkilisi olmayan müşteki hakkında iş akdinin feshi sonrasında 1071 sayılı kanun kapsamında kalan otomat makineleri işlettiği iddiasıyla Aydın Cumhuriyet Başsavcılığı ve farklı Cumhuriyet Başsavcılıklarında şikayette bulunduğu ve şikayetçi hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve kararların kesinleştiği, şüphelinin, müşteki hakkında iftiralar içeren suç duyurusunun iftira suçunu oluşturduğu iddiasıyla yaptığı şikayet üzerine başlatılan soruşturma sonucunda; şüphelinin, müşteki hakkında iftira kastıyla hareket ettiğine dair herhangi bir delilin bulunmadığı, şüphelinin kastının, anayasal şikayet hakkını kullanma kapsamında kaldığı ve şüphelinin iftira suçunu işlediği hususunda kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak deliller elde edilemediğinden bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve verilen bu karara karşı yapılan itirazın, mercii tarafından reddedilmesi üzerine kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Ceza Muhakemeleri Kanununda;
“Madde 160 - (1) Cumhuriyet Savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet Savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Madde 170 - (1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler.
Madde 172 - (1) Cumhuriyet Savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
Madde 173 - (1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet Savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir.
(2) İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3) (Değişik fıkra: 18.06.2014-6545 S.K./71. md) sulh ceza hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, Cumhuriyet Başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet Savcısına gönderir. Cumhuriyet Savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik fıkra: 25.05.2005-5353 S.K./26.mad.) sulh ceza hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet Savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
(5) Cumhuriyet Savcısının kamu davasının açılmaması hususunda takdir yetkisini kullandığı hâllerde bu madde hükmü uygulanmaz." şeklinde yer verilen düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere; Cumhuriyet Savcısı kendisine yapılan suç duyurusu veya şikayet üzerine suçun gerçekten işlenip işlenmediğinin tespiti için hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı ve maddi gerçeğin ortaya çıkmasına yarayan tüm yasal yöntemlere başvurmalıdır. Toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açması, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermesi gerekmektedir.
Soruşturmaya konu olayda; yukarıda belirtilen gerekçelerle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; müşteki ve şüphelinin ayrıntılı ifadesi alınarak olaya ilişkin delillerin nelerden ibaret olduğu tespit edilmesi, şüphelinin, müştekinin ortağı olduğu şirkette çalışıp çalışmadığının araştırılması ve anılan soruşturma dosyalarının getirtilmesinin ardından şüphelinin suç işlemediğini bildiği halde müşteki hakkında Cumhuriyet Başsavcılıklarına şikayette bulunarak soruşturma açılmasını sağlamak suretiyle iftira suçunu işleyip işlemediği yönünde kamu davası açmak için yeterli şüphe bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre hareket edilmesi gerekirken, herhangi bir soruşturma işlemi yapılmaksızın, eksik soruşturma ile verilen kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına kararına yönelik itirazın kabulü yerine, yazılı gerekçeler ile reddine karar verilmesinde hukuka uygunluk görülmemiş ve anılan kararın kanun yararına bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı"nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Aydın 1. Sulh Ceza Hakimliği"nin 25.07.2018 gün, 2018/3024 değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nun 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı"na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 06.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.