MAHKEMESİ : Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 25/12/2012
NUMARASI : 2009/15-2012/356

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira sözleşmesinin kiracı tarafından haklı nedenlerle feshedilip tahliye edilmesine dayalı kira sözleşmesi nedeniyle alınan demirbaşların bedeli ile kiralanana yapılan imalatların bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; davacı vekili dava dilekçesinde, davacının taraflar arasındaki 30/10/2004 başlangıç tarihli, 10 yıl süreli kira kontratı ile Bolu İli K.. Mah. Atatürk Bulvarı No:30"da bulunan binada 5 adet daire ile 2 adet dükkan ve kontrata konu olmayan 2 adet daireyi davalı Ö.. F.."dan "Öğrenci Yurdu" olarak işletme amaçlı kiraladığını, müvekkilinin bu amaçla öğrencilerin konaklaması ve sosyal hayatlarını yurt çatısı altında rahat geçirmeleri maksadıyla pek çok harcamada bulunduğunu, Bolu 2. Asluye Hukuk Mahkemesinin 2008/159 D.İş sayılı dosyasıyla eşya ve inşaat harcamalarının tespit edildiğini, müvekkilinin kiracılık yükümlülüklerini yerine getirdiğini, kontrata konu 5 adet dairenin , 2 dükkanın ve kontratta yer almayan 2 dairenin kiralarını 2008 yılının ortalarına kadar ödediğini, Bolu Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 14 Temmuz 2008 gün ve 13006 sayılı yazısıyla müfettişlerce yapılan inceleme sonucunda 30/10/2004 tarihli kira kontratının yurt binasının tamamını kapsamaması nedeniyle geçersiz olduğu ve bu daireleri de kapsayacak yeni kira kontratı yapılması gerektiği yününde kanaat bildirildiğini, konu ile ilgili olarak 06/08/2008 gününe kadar da bilgi verilmesi, aksi halde açılma şartlarını kaybedeceğinden Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliğinin 45. maddesinin c bendi gereğince kapatılacağının belirtildiğini, davalının kontrat yapmaya yanaşmaması nedeniyle kendisinin de Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından verilen süre içerisinde kontratı sunamadığını, bunun üzerine Bolu İl Milli Eğitim Müdürlüğü"nün 12 Eylül 2008 tarih ve 16987 sayılı olur yazısı ile müvekkilinin işlettiği Özel Evrim Kız Yurdunu" ilgili yönetmeliğin 7. maddesinin "e" bendindeki yurt açma ile ile ilgili şartları kaybettiğinden 2008 Eylül ayı ortalarında kapattığını, yurdun kapatılması nedeniyle müvekkilinin Bolu 2 Noterliğinin16 Eylül 2008-3097 sayılı ihtarıyla 10 yıllık kira sözleşmesini tek taraflı feshettiğini davalıya bildirdiğini, davacının 15/09/2008 gününde Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde "Özel Evim Kız Yurduyla" ilgili olarak mevcut halin gerek eşya gerekse inşaat harcamalarının tespitini yaptırdığını, müvekkilinin 10 yıllığına kiraladığı yurt işletmeciliğine, 4. yılda son verilmesinden dolayı yaptığı masrafların ve yurt için gerekli olan eşyalar (yatak, yorgan, yastık, battaniye, bilgisayar, her türlü mutfak malzemesi, mobilya, telefon, bilgisayar, spor aletleri vb.) ve yurt için yapılan inşaat harcamaları nedeniyle fazlaya dair hakları saklı tutularak şimdilik 4.000,00 TL maddi tazminatın yasal
faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde, diğer iki dairenin de kiraya konu olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığını, kiracının idareye karşı kendisini savunmadığını, kapatma kararına karşı dava dahi açmadığını, sözleşme yapmaya yanaşmamaları durumunda davacının kiracılığın tespiti davası açabileceğini, daha yaz başlarında yurdu kapatmış olması da gözetildiğinde kiracının iyiniyetli olmadığını, yurt haline getirilen kiralananın sözleşmeye göre eski hale getirilerek teslim edilmesi gerektiğini, davacının taşınmazı yurt haline getirmek için yapmış olduğu inşaat masraflarını isteyemeyeceğini , yurt için davacı tarafından alınan menkul eşyaların ise davacıda bulunduğunu, işini yapılması için gerekli olan malzemeler olmaları nedeniyle bunlara yönelik masrafın da istenemeyeceğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde taşınmazın eski hale getirilerek teslim edileceği kararlaştırılmışsa da kiralananın mevcut haliyle yeniden kiraya verildiği, bu durumda kiracı tarafından yapılan inşaat imalatlarının kiraya veren tarafından benimsendiği anlaşıldığından eski hale getirme bedeli istenemeyeceği gibi sözleşmenin kiracı tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması nedeniyle gerek inşaat imalatları nedeniyle yapılan masrafların gerekse kiracı tarafından kira sözleşmesine güvenilerek kiralananda yapılacak işin gereği yapılan harcamaların ( yargılama sürecinde ""demirbaşlar ""diye tabir edilen yatak, yorgan, masa, sandalye vs. menkul eşyaların) kiracının uğradığı zarar kapsamında değerlendirilerek davalı kiraya verenden tahsili gerekir. Bu yönüyle mahkeme kararında bir yanlışlık yoktur. Nevar ki kiracı tarafından yapılan inşaat imalatları halen kiralananda mevcut olmasına rağmen mahkemece kiralananda keşif yapılmak suretiyle bu imalatların nelerden ibaret olduğu tespit edilmeksizin tesbit dosyasındaki bilirkişinin denetime elverişli olmayan, imalatların nelerden ibaret olduğu konusunda bir açıklık içermeyen, soyut olarak binanın %40 ının kiracı tarafından yapıldığı varsayımına dayalı olarak düzenlediği rapordaki veriler esas alınarak yargılama sürecinde dosya üzerinden düzenlenen bilirkişi raporunun hükme esas alınması suretiyle sonuca gidilmiş olması doğru olmamıştır. Öte yandan maliyet bedeli hesaplanırken inşaatların imal tarihindeki değerleri ve menkul malların alındıkları tarihteki değerleri üzerinden hesaplama yapılması gerekip kullanım süresine ilişkin bedelin indirilmesi gerekirken dava tarihine ve tahliye tarihine göre belirlenen değerler esas alınarak ve kullanım süresine ilişkin değer azalması gözardı edilerek belirlenen değerlere göre hüküm kurulmuş olması da doğru olmamıştır. Belirtilen bu nedenlerle mahkemece yapılan araştırma yeterli olmadığı gibi düzenlenen bilirkişi raporları da hükme esas alınacak nitelikte değildir. Yapılacak iş kiralananda keşif yapılmak suretiyle öncelikle kiracı tarafından yapılan imalatların niteliklerinin tesbiti suretiyle, belirtilen esaslara uygun olarak bilirkişi raporu alındıktan sonra sonucuna göre bir karar vermektir.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır
SONUÇ: Yukarıda 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 15.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.