21. Hukuk Dairesi 2014/12794 E. , 2015/9081 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, SSK, Bağ-Kur Esnaf ve 01/05/2004-03/03/2008 tarihleri arasında primi ödenmiş Tarım sigortalılığı ile askerlik borçlanmasının nazara alınmasıyla kendisine 4/1-a statüsünde SSK"dan 01/10/2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Davacı, 2008-2010 yılları arasında 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında sigortalı olduğunu, davalı Kurumca 01/10/2008-28.02.2011 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiğini ,prim borcu çıkarıldığını ve bu dönem ile çakışan 4/1-a kapsamındaki sigortalılığının iptal edildiğini belirterek, bu döneme ilişkin Tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptali ile kendisine 1.10.2012 tarihi itibari ile 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmasını istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01.05.2004-03.03.2008 tarihleri arasında aylar arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında, 04.03.2008-31.08.2008 ile 15.12.2008-31.08.2012 tarihleri arasında da 4/1-a kapsamında sigorlılığı bulunduğu, 27.09.2012 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu ancak davacının 22.04.2004 tarihinden itibaren devam eden ziraat odası kaydı olduğunun anlaşılması üzerine 01/10/2008-28.02.2011 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı tescil edilerek prim borcu çıkarıldığı ve tahsis talebinin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Mülga 2926 sayılı Yasa"nın 2.maddesinin 1.fıkrasına göre " Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın 3 üncü maddenin (b) bendinde tanımlanan tarımsal faaliyetlerde bulunanlar, bu Kanuna göre sigortalı sayılırlar." Aynı Yasa"nın 10. maddesine göre " sigortalıların kayıt ve tescil işlemlerinde valilik, kaymakamlık, özel idare, belediye, muhtarlık ve nüfus idareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının,kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin,tarım kredi kooperatifleri ve birliklerinin, Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği ve ... Fabrikaları Anonim Şirketi kayıtları esas alınır." Bu kayıtlar tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesidir.
5510 sayılı Yasanın 4/b-4 maddesinde bu ilke aynen benimsenerek tarımsal faaliyette bulunanların sigortalı sayılacakları bildirilmiştir. Bu haliyle sigortalı olmak, kişi bakımından sadece bir hak olmayıp, aynı zamanda bir yükümlülüktür.
Öte yandan 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık zorunlu olup bu suretle sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçilemez ve kaçınılamaz. Zorunlu sigortalılığın, isteğe bağlı sigortalılık ile çakışması durumunda asıl olanın zorunlu sigortalılık olduğu Dairemizin giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir.
Somut olayda, ihtilaf konusu dönemde davacının tarımsal faaliyette bulunup bulunmadığı araştırılmadan hatalı değerlendirmeye dayanan yazılı gerekçe ile davanın reddi usul ve yasaya aykırı görülmüştür.
Yapılacak iş, davanın nitelikçe kamu düzenine ilişkin olduğu göz önünde bulundurarak öncelikle 01/10/2008-28.02.2011 tarihleri arası dönemde yukarıda anılan maddede belirtilen kayıtların olup olmadığını söz konusu kuruluşlardan, davacının ziraate elverişli taşınmazlarının bulunup bulunmadığını ilgili tapu idaresinden, özel idareden, belediyeden araştırmak, varsa bunları kullanıp kullanmadığını belirlemek, nizalı dönemde görev yapan köy muhtarı ve azalar ile yeterli bilgi ve görgüye sahip kişileri belirleyip tanık olarak dinlemek, tarımsal kredi kullanıp kullanmadığını, arazi kiralayıp kiralamadığını tespit etmek, yapılan araştırma sonucu davacının ihtilaflı dönemde tarımsal faaliyetinin devam etmediğ sonucuna varılırsa davacının 5510 sayılı Yasa"nın 4/a maddesi kapsamında sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirleyerek sonucuna göre karar vermek, aksi durumda ihtilaflı dönemde davacının önceden gelen sigortalılığı Tarım Bağ-Kur sigortalılığı olduğundan 5510 sayılı yasanın 53/1 maddesine gereği davacının bu dönemde Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunu kabul ederek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır..
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
