MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı Kooperatif vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacılar vekili, davalıların sürücü, işleten ve trafik sigortacısı olduğu aracın yaya davacı ...’e çarpması ile meydana gelen kazada ...’in yaralandığını, daimi iş göremezlik zararının, tedavi ve yol giderlerinin oluştuğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 65.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan, davacı ... için 60.000,00 TL, davacı anne ve babanın her biri için 30.000,00 TL manevi tazminatın davalı sigorta şirketi dışındaki davalılardan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle tahsilini istemiş, maddi talebini ıslah dilekçesiyle artırmıştır.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre, davanın maddi tazminat talepleri yönünden kısmen kabulü ile 25/05/2014 tarihli bilirkişi raporu ile 29.256,57 TL’nin davalılardan ... ve... Yaylası Tarımsal Sulama Kooperatifinden müştereken ve müteselsilen tahsili ile kaza tarihi olan 12/02/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davacılara verilmesine, davalı ... Sigorta A.Ş yönünden 14/05/2013 tarihli ödemesi gereğince karar verilmesine yer olmadığına, manevi tazminat talepleri yönünden davanın kabulü ile 60.000,00 TL’nin küçük ..., 30.000,00 TL’nin davacı ..."e, 30.000,00 TL’nin davacı ..."e ödenmek üzere davalı ...
Tarhan ve ... Tarımsal Sulama Kooperatifinden kaza tarihi 12/02/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı Kooperatif vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki 2 ve 3 nolu bent kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-)Dava Borçlar Kanunu"nun 46. maddesi (6098 sayılı TBK m. 54) gereğince bedensel zarara uğranılması nedeniyle maddi tazminat ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf, dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulması kaydıyla davacı ...’un yaralanması nedeniyle daimi iş gücü kaybı, belgeli-belgesiz tedavi giderleri, tedavi amaçlı ulaşım ve yemek, konaklama giderleri, cildinin değişik bölgelerindeki yaralanmalar nedeniyle platin takılması ve estetik ameliyat olması gerektiği buna dair muhtemel zorunlu giderleri, anne ve babasının bakımına muhtaç olması nedeni ile bakım masrafı olmak üzere 65.000,00 TL maddi tazminat talep etmiştir. Mahkemece, daimi maluliyet, 9 aylık geçici işgücü kaybı boyunca %100 malul olacağı ve bakıma muhtaç olması nedeni ile bakım gideri tazminatı ile tedavi için sarf edilen hasta alt bezi fatura bedellerine hükmedilmiştir. Yargılama sırasında yürürlüğe giren ve 2918 sayılı Yasanın 98. maddesinde değişiklik yapan 6111 sayılı Yasanın 59. maddesinde, “trafik kazaları nedeniyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer resmi ve özel sağlık kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedellerinin kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın "Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacağı", Yasanın geçici 1. maddesi ile de "Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce meydana gelen trafik kazaları nedeniyle sunulan sağlık hizmet bedellerinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacağı, söz konusu sağlık hizmet bedelleri için bu Kanunun 59. maddesine göre belirlenen tutarın %20"sinden fazla olmamak üzere belirlenecek tutarın üç yıl süreyle ayrıca aktarılmasıyla anılan dönem için ilgili sigorta şirketleri ve Güvence Hesabının yükümlülüklerinin sona ereceği" öngörülmüştür. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
Genel Şartları A-1. maddesinde, sigortacı poliçede belirtilen aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği, düzenlenmiştir. Karayolları Trafik Kanuna göre, zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorunludur.
Sigorta poliçesinde belirtilen, motorlu aracın işletilmesinden kaynaklanan kaza nedeniyle sigorta şirketi zarar görenlerin tedavisi için ödenen giderleri zorunlu olarak teminat altına alır. Sigorta şirketinin yasadan ve sözleşmeden doğan bu yükümlülüğü, 6111 sayılı Yasa ile getirilen düzenleme ile sona erdirilmiş bulunmaktadır. Trafik sigortacılarının sorumluluğunun son bulduğu belgeli tedavi giderleri yönünden, trafik sigorta poliçesi gereği sigortacısına prim ödeyerek sorumluluğunu aktaran araç işleteni ile işletenin eylemlerinden sorumlu olduğu araç sürücüsünün de sorumluluğu son bulmuştur.
Bu halde davacı vekilinin istediği 65.000,00 TL maddi tazminatın, dava dilekçesinde açıklanan kalemlerden hangisi için ve ne miktar olarak istendiğinin açıklattırılması, bu konudaki davacı delillerinin sorularak eksiksiz toplanması, davacının dava konusu trafik kazasındaki yaralanması ve sonucuna bağlı olarak yaptığı ve yapması gerektiği belgeye dayalı tedavi giderleri ile belgeye bağlanması mümkün olmayan teşhis-tedavi-ulaşım vs. giderlerin neler olduğu, miktarı konusunda uzman doktor bilirkişiden rapor alınarak 2918 sayılı Yasanın değişik 98. maddesinde öngörülen tedavi giderleri yönünden sorumluluk Sosyal Güvenlik Kurumuna geçtiğinden bu kalem giderler yönünden Sosyal Güvenlik Kurumunun davaya dahil edilerek sonucuna göre karar verilmesi, yasa kapsamı dışında kalan giderler yönünden ise davalı sigorta şirketi ile diğer davalıların sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3-)Hakim, manevi tazminata TBK"nun 56 (eski BK 47) maddesi hükmüne göre, özel durumları göz önünde tutarak adalete uygun olarak hükmeder. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi
gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Bu durumda hükmedilen manevi tazminat miktarı, somut olayın özellikleri, kaza tarihi, tarafların kusur durumu, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, olayın meydana gelmesindeki etkiler gibi hususlar bir arada değerlendirilerek belirlenmelidir. Somut olayda; olayın oluş şekli, kaza tarihi, kusur durumu bir arada değerlendirildiğinde davacılar için hükmedilen manevi tazminat fazladır.
Kabule göre de;
Mahkeme, davalı sigortacının sorumluluk limitini belirlerken dava konusu 14.05.2007-14.05.2008 dönemini kapsayan trafik sigorta poliçesinde yazan ölüm ve sakatlanma halinde kişi başına 60.000,00 TL teminat limitini esas almıştır. Oysa 31.12.2003 tarih ile 25333 sayılı ve 24.12.2004 tarih ile 25680 sayılı resmi gazetelerde yayınlanarak yürürlüğe giren “ Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası tarife ve talimatının” B.1. maddeleri gereği, “Bu tarife ve talimatın yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak sigorta sözleşmeleri, zorunlu mali mesuliyet sigortası yeni teminat ve primleri üzerinden yapılır. Ancak sözleşme süresi içinde Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça teminat tutarı artırıldığı takdirde, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve ek prim alınmaksızın, artırılan teminat tutarı bu sözleşmeler içinde geçerli olur. Bu Tarife ve Talimat ile belirlenen teminat tutarları yürürlükteki bütün sigorta sözleşmelerine herhangi bir ek prim alınmaksızın uygulanır. Sigorta şirketleri, düzenledikleri poliçelerin ön yüzüne "Sözleşme süresi içinde Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan tarafından teminat tutarları artırıldığı takdirde, bu poliçede yazılı teminat tutarları, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve ek prim alınmaksızın yeni teminat tutarları üzerinden geçerli olur." ibaresini yazmak zorundadır.” Zeyilname yapılmaksızın poliçelerin yeni teminat limitlerinden geçerli olacağına dair tarife ve talimatname 01.01.2004 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş dava konusu trafik kazası ise 12.02.2008 tarihinde meydana gelmiş olduğundan ... plakalı kamyona ait ...Sigorta A.Ş tarafından tanzim edilen 14.05.2007-14.05.2008 tarihleri arasını kapsayan poliçe teminat limitleri 2008/1 Yılı Trafik Sigortası Teminatları (01.01.2008-30.06.2008) kişi başı sakatlanma ve ölüm için 100.000,00 TL’ye kendiliğinden ek prim ödemeye gerek kalmaksızın yükseldiği için davalının kaza
tarihinde geçerli olan 100.000,00 TL teminat tutarından sorumlu tutulması gerekirken yazılı olduğu şekilde poliçede yazılı 60.000,00 TL limitten sorumlu tutularak değerlendirme yapılması ve yargılama sırasında davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme düşülerek davalı sigorta şirketi yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Yine kabule göre;
Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı, aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak; her bir davacı yönünden lehine hükmedilen tazminat miktarına göre kendisini vekille temsil ettiren davacı lehine ayrı ayrı vekalet ücreti taktir edilmesi gerekmektedir.
Somut olayda; her bir davacı lehine kabul edilen manevi tazminat miktarları yönünden AAÜT uyarınca ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, tek vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
4-)Bozma neden ve şekline göre davacılar vekilinin maddi tazminat vekalet ücretine dair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ile davalı Kooperatif vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin maddi tazminat vekalet ücretine dair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar ... ve ... Yaylası Tarımsal Sulama Kooperatifine geri verilmesine 11/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.