Esas No: 2022/99
Karar No: 2022/928
Karar Tarihi: 02.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/99 Esas 2022/928 Karar Sayılı İlamı
T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/99 Esas
KARAR NO : 2022/928 Karar
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/02/2022
KARAR TARİHİ : 02/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 21/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; DHMİ Genel Müdürlüğünün Genel Müdürlük binasında ve işletmekte olduğu havalimanlarında ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetlerini ihale yoluyla piyasadan temin edildiğini, bu kapsamda yapılan ihale sonucunda davalıların işçisi olarak ... Havalimanında çalışmakta iken bir kısım işçilik alacaklarının tahsili istemiyle açılan davaların kesinleştiğini ve davacı tarafından icra dosyalarına ödeme yapıldığını, teknik şartname ve sözleşmelerde işçilik alacaklarından yüklenicinin sorumlu olduğuna dair düzenleme bulunduğunu beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 195.995,13-TL'nin ödeme tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini ayrıca yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalılara dava dilekçesi ve tensip zaptı usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup davalılar tarafından davaya herhangi bir cevap verilmediği görülmüştür .
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava ; Dava dışı işçilere ödenen işçilik alacaklarının rücuen tazmini davasına ilişkindir.
... ...Asliye Hukuk mahkemesinin ... esas sayılı dosyaları ile dışı işçiler tarafından davacı hakkında işçilik alacaklarının tahsili amacıyla dava açıldığı, ... ...Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 31.10.2017 tarihli kararında; davalı idare ile davacının çalıştığı şirketler arasında imzalanan ihale sözleşmeleri ile idari şartnamelerde yer alan hükümler uyarınca davacının ücretinin asgari ücretin %100 fazlası üzerinden hesaplanıp ödenmesi gerektiği, davalı idare tarafından 28.06.2007 tarih-33904 tutanak numaralı Sayıştay'ın hükmü ile Kamu İhale Genel Tebliği'nin 83....maddesine istinaden tanzim edilen soruşturma raporu doğrultusunda davacının ücretinin asgari ücretin %50 fazlası üzerinden hesaplanarak ücretinde 2012 yılının Mayıs ayından itibaren kesintiler yapıldığı, 2013 yılı Ocak ayından itibaren de davacının ücretinin düşürüldüğü, bu ücret azaltımına 01/01/2014 tarihli sözleşme öncesinde davacı işçinin yazılı muvafakatinin olmadığı, işçinin yazılı muvafakati olmaksızın yapılan ücret azaltımının 4857 sayılı Kanun'a aykırı olup işçiyi bağlamayacağı, anılan sebeplerle işçinin 01/01/2014 tarihinden önceki döneme ilişkin kesinti ve fark ücret taleplerinin yerinde olduğu anlaşıldığından davacı işçiler lehine 2012 vıh ücret keşintisi fark alacağı ile eksik ücret alacağına hükmedildiğine ilişkin mahkeme kararı mahkememiz dosyası arasına alınmıştır
Taraflar arasında akdedilen hizmet alım sözleşmeleri dosyamız arasına alınmıştır.
Ankara ... İcra Müdürlüğü'nün .... E. sayılı dosyaları uyap sistemi üzerinden mahkememiz dosyası arasına alınmıştır .
Hizmet alım sözleşmeleri, ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir. (Yargıtay 23.HD. 2019/1781E.2020/2747K)
Bilirkişi raporunda özetle; Tam sorumluluk ilkesinin kabulü halinde davacının dava dışı ... için 5.628,55-TL , .... için 5.938,76-TL, ... için 5.974,97-TL olmak üzere toplam 100.235,75-TL'nin ... Güvenlik Ltd.Şti'den tahsil edilebileceği yönündeki kanaatini belirtmiştir. Bilirkişi raporunun denetime açık hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılmıştır .
Tüm dosya kapsamında yapılan incelemeler neticesinde; Dosya içerisinde davalılar ile akdedilen Hizmet Alım Sözleşmelerinde, yüklenicinin istihdam ettiği personelin, İş kanunu, ssk mevzuatı ve diğer kanunlarda belirlenen uygulamalar ve tüm hak ve alacaklardan sorumlu tarafın yüklenici olduğu, istihdam edilen personele ilişkin herhangi sorumluluğu davacı taraf yüklenilemeyeceğine ilişkin yer alan ifade nedeniyle işçi alacaklarından alt yüklenicinin sorumluluğu bulunduğu dikkate alındığında, davacının, dava dışı işçinin davalılar bünyesinde çalışma süresine göre rücu talebinde bulunabileceği ve davacı işverenin dava dışı işçiyi çalıştıran davalı yüklenicilerden ödediği tazminat bedelinin ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğu dikkate alınarak hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu kapsamında aşağıdaki şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-95.759,39-TL'nin 78.849,19-TL'sinin 03/08/2018 tarihinden itibaren, 5.647,96-TL'sinin 17/08/2018 tarihinden itibaren, 11.262,24-TL'sinin 04/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ... Özel Güvenlik ... Ltd. Şti'den alınarak davacıya verilmesine,
2-100.235,74-TL'nin 82.534,91-TL'sinin 03/08/2018 tarihinden itibaren, 5.912,02-TL'sinin 17/08/2018 tarihinden itibaren, 11.803,73-TL'sinin 04/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ... Güvenlik ... Ltd. Şti'den alınarak davacıya verilmesine,
3- 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 13.388,43-TL harçtan, dava açılışında alınan 3.347,11-TL peşin harcın düşülmesi ile bakiye 10.041,32-TL harcın 5.135,32-TL'sinin davalı ... Güvenlik ... Ltd. Şti'den, 4.906,00-TL'sinin davalı ... Özel Güvenlik Ltd.Şti.'den alınarak hazineye irat kaydına,
5-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin 675,00-TL'sinin davalı ... Güvenlik ... Ltd. Şti'den, 645,00-TL'sinin davalı ... Özel Güvenlik Ltd.Şti.'den davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6- Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 3.347,11-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı, 258,00-TL tebligat ücreti, 1.600,00-TL bilirkişi ücreti, 3,50-TL diğer giderler olmak üzere toplam 5.289,31-TL yargılama giderinin 2.705,05-TL'sinin davalı ... Güvenlik ... Ltd. Şti'den , 2.584,25-TL'sinin davalı ... Özel Güvenlik Ltd.Şti.'den alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 30.399,27-TL vekalet ücretinin 15.628,00-TL'sinin davalı ... Güvenlik ... Ltd. Şti'den ,14.771,27-TL'sinin davalı ... Özel Güvenlik Ltd.Şti.'den alınarak davacıya verilmesine,
8- Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK'nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda HMK'nun 341 ve devamı maddeleri gereğince kararın tebliğinden itibaren Mahkememize Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesine gönderilmek üzere verilecek dilekçe ile iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/12/2022
Katip ...
☪e-imzalı
Hakim ...
☪e-imzalı