MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.02.2004 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 04.03.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ..., davalı ... vekili, davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, davacılar ile davalıların elbirliği ve paylı malik oldukları 297 ada 10 parsel, 349 ada 3 parsel, 298 ada 9 parsel, 251 ada 12 parsel, 251 ada 11 parsel, 251 ada 8 parsel, 250 ada 8 parsel, 251 ada 6 parsel, 349 ada 6 parsel, 349 ada 5 parsel, 349 ada 4 parsel, 298 ada 10 parsel, 297 ada 26 parsel, 255 ada 4 parsel, 306 ada 5 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini istemiştir.
Mahkemece ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalılar ..., ............... Belediyesi Başkanlığı vekili ve ... temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre, 349 ada 3 parsel, 298 ada 9 parsel, 251 ada 12 parsel, 251 ada 11 parsel, 251 ada 8 parsel, 250 ada 8 parsel, 251 ada 6 parsel, 349 ada 6 parsel, 349 ada 5 parsel, 349 ada 4 parsel, 298 ada 10 parsel, 297 ada 26 parsel, 255 ada 4 parsel sayılı taşınmazlar yönünden aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu nedenle sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi gerekir. Ayrıca mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu ortaklığın giderilmesine karar verilen taşınmazların satış bedeli üzerinden % 011,38 oranında tahsil edilmesi gereken harcın taraflara payları oranında yükletilmesi gerekirken, hüküm kısmında bu hususun belirtilmemiş olması ve satış şeklinin hüküm sonucunda gösterilmemesi doğru görülmemiş ise de bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK’nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
3- Dava konusu 297 ada 10 parsel ve 306 ada 5 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazına gelince;
Mahkemece dava konusu 297 da 10 parsel sayılı taşınmaz yönünden hüküm sonucunda olumlu veya olumsuz bir karar karar verilmemesi doğru görülmemiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Diğer taraftan paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; davalı ..."ın dava konusu 306 ada 5 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki evin kendisine ait olduğu iddiasında bulunduğundan, muhdesatın aidiyeti davası açması için uygun bir süre verilmesi, verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi gerekir. Muhdesatın aidiyetine karar verilmesi halinde Dairemizin yukarıda belirtilen ilkeleri doğrultusunda yeniden inceleme yapılarak alınacak bilirkişi raporu doğrultusunda yüzdelik oran kurulmalı ve satış sonucunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesinde bu oranlar esas alınarak muhdesata isabet eden kısmın muhdesat sahibine, geri kalan bedelin ise payları oranında tüm paydaşlara (ortaklara) dağıtılmasına karar verilmesi gerekir
Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu 349 ada 3 parsel, 298 ada 9 parsel, 251 ada 12 parsel, 251 ada 11 parsel, 251 ada 8 parsel, 250 ada 8 parsel, 251 ada 6 parsel, 349 ada 6 parsel, 349 ada 5 parsel, 349 ada 4 parsel, 298 ada 10 parsel, 297 ada 26 parsel, 255 ada 4 parsel sayılı taşınmazlar yönünden, hüküm fikrasının birinci bendinin sonuna "satışın umuma açık yapılmasına" sözcük dizisinin eklenmesine, ayrıca hüküm fıkrasının harçla ilgili dört numaralı bendinin çıkartılarak yerine “satış bedeli üzerinden alınacak % 011,38 oranında harcın paydaşların mirasçılık belgesindeki ve tapu kaydındaki payları oranında paydaşlardan alınmasına” sözcük dizisinin eklenmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine, hükmün HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, (3) numaralı bent uyarınca 297 ada 10 parsel ve 306 ada 5 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıran taraflara iadesine, 11.04.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.