Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2011/10335 Esas 2011/29522 Karar Sayılı İlamı

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlar Kanunu"nun 114. maddesinde aynen; "Borcun tecdidi akitten vazıh surette anlaşılmak lazımdır. Hususiyle mevcut bir borç için kambiyo taahhüdünde bulunmak veya yeni bir alacak senedi veya yeni bir kefaletname imza etmek, tecdidi tazammun etmez. Bununla beraber, bu hükmün aksine dair akdolunan mukaveleler muteberdir" hükmü yer almaktadır.
Kural olarak açık bir anlaşma olmaksızın salt yeni bir senet düzenlenmesi tecdit anlamına gelmez. Kambiyo senedine bağlı bir borcun süresinin yeni bir senetle uzatılması yenileme değildir. Ne var ki eski kambiyo senedinin iadesi karşılığında daha uzun süreli yeni bir kambiyo senedi verilmesi yönünde anlaşma yenileme mahiyetindedir (HGK"nun 30.03.2005 gün 2005/12-188 E. - 2005/204 K.).
Bu açıklamalar ışığında somut olayın incelenmesinde; alacaklı tarafından borçlu aleyhinde itiraza konu senet ve 2 adet ayrı senede istinaden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapıldığı, borçlunun, itiraza konu 09/01/2007 tanzim tarihli 05/04/2007 vadeli 30.000,00 YTL"lik .. Orman Ürn. keşideli senedin, alacaklı S.. Ç..ye çek ile ödenmiş olduğunu, buna ilişkin alacaklının imzasını ihtiva eden 10/04/2007 tarihli kambiyo senetleri işlemleri bordrosu başlıklı belge düzenlendiğini ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece, davacının itirazı İİK"nun 169/a maddesinde düzenlenen borca itiraz niteliğinde görülerek, borçlunun ibraz etmiş olduğu 10/07/2007 tarihli kambiyo senetleri işlemleri bordrosu başlıklı belge altındaki imzanın alacaklı tarafından atıldığının adli tıp raporuyla tespiti sonucunda, İİK"nun 169/a maddesinde belirtilen ödeme olarak kabul edilerek takibin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından ibraz edilen itiraza konu senedin de içinde bulunduğu 10/04/2007 tarihli kambiyo senetleri işlemleri bordrosu başlıklı belge altında el ile "senetlerin karşılığı çek alındı" ibaresinin yazılmış olması, borcun, tek başına bu belge ile yenilendiğini göstermez. HGK"nun yukarıda belirtilen kararında da açıklandığı gibi, kambiyo senedine bağlı bir borcun süresi, salt yeni bir senetle uzatılırsa bu yenileme değildir. Yenileme kabul edilebilmesi için, taraflar arasında bu konuda yapılmış yenileme iradesini gösteren bir anlaşmanın mevcut olması, eski senedin borçluya iade edileceğinin kararlaştırılmış olması ve borçlunun da bunu ispatlaması gereklidir.
Somut olayda, senet karşılığı verilen çekin ödendiğinin İİK"nun 169/a maddesi uyarınca yazılı belge ile ispatı gerekip, bu husus borçlu tarafından kanıtlanamamıştır.
Bu durumda anılan belge, taraflar arasında açıkça yenileme yapıldığına dair sözleşme niteliğinde olmadığı gibi, bu belgeye dayanılarak alacaklının eski senedi iade iradesini ortaya koyduğundan da söz edilemez. O halde mahkemece itirazın reddi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ  : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 13/12/2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.