MAHKEMESİ : İzmir 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 04/06/2013
NUMARASI : 2013/16-2013/166

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı ve davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde temyiz eden davalı şirket vekili Av.N.. D.. İ.. ve davacı şirket vekili Av.H.. S.. geldiler Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, araç kiralama ve emtia kullanım bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 153.970 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine, hüküm davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davacı K.... İç Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti"ne şirkete ait olan 11 adet aracın (...., ...., ....., ......, .....,........., .... .., ..... .., ...., ...., ... plakalı) davalıya kiralanması üzerine davalı tarafından araçların kullanılmasına rağmen kira bedellerinin ödenmediğini, ayrıca davacının ana bayiliğini yaptığı şirketin Antalya Şubesindeki işlerinin kullanımını da müstakilen davalıya bıraktığını ve bu emtialarında davalı tarafça kullanıldığı halde bedelleri ödenmediği gibi daha sonra davacıya teslim edilmediğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 190.000 TL araç kira bedeli, 10.000 TL emtia ve kullanım bedeli olmak üzere 200.000 TL"nin dava tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, taraflar arasında kira sözleşmesi yapılmadığını, davalının davacıdan araç kiralamadığını, karşı davacının kiralama konusundaki alacağını ispatla yükümlü bulunduğunu, davacı şirketin ana sözleşmesine göre kiralama işi yapamayacağını, davalının hiçbir emtia kiralamadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, emtia kullanım bedeline ilişkin davanın davacının feragat etmesi nedeniyle reddine, araç kiralamasından kaynaklanan kira bedeline ilişkin davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekili, 11 adet aracın kiralanmasına ilişkin sözlü kira akdine dayanarak ödenmeyen kira paralarının tahsilini istemiş, davalı kira ilişkisine karşı çıkmıştır. Davalı tarafça kira ilişkisi inkar edildiğine göre, kira ilişkisinin varlığı ve unsurları davacı kiralayan tarafından kanıtlanmalıdır. 1086 sayılı H.U.M.K’nun 288’nci maddesi (6100 sayılı HMK"nun 200.maddesi) gereğince davacı tarafından iddia edilen yıllık kira miktarına göre kira ilişkisinin varlığı ancak kesin delillerle kanıtlanabilir. Davacı vekili, davacı ile davalı
arasında düzenlenmiş yazılı bir kira akdi sunamamış ve kira ilişkisini kesin delillerle kanıtlayamamıştır. İspat yükü davacı kiralayanda olup, mahkemenin hatalı gerekçelerle ispat yükünün davalı tarafa geçtiğinden bahisle yanlış tarafa (davalı tarafa) yemin teklif etme hakkının hatırlatılması ve davalı tarafın yemin teklif etme hakkını kullanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir. İspat yükü kendisinde olmayan tarafa hatırlatılan yemin hüküm ifade etmez. Davacı vekili, delil listesinde açıkça yemin deliline dayanmamış ise de, dava dilekçesinin deliller bölümünde “vs. her türlü delil” ibareleri yazılmış olup, davacının yemin deliline dayandığının kabulü gerekir. Mahkemece ispat yükü kendisine düşen davacı tarafa kira ilişkisinin varlığı ve unsurlarını kanıtlamak üzere yemin teklif etme hakkının hatırlatılması ve hasıl olacak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir olunan 1.100.- TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, keza Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir olunan 1.100.- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 14.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.