Esas No: 2014/1092
Karar No: 2019/3966
Karar Tarihi: 03.12.2019
Danıştay 13. Daire 2014/1092 Esas 2019/3966 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2014/1092
Karar No:2019/3966
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin depolama tesisinde yapılan denetim sonucunda alınan motorin numunesinin kükürt yönünden teknik düzenlemelere aykırı olduğundan bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca ...-TL tutarında idarî para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) 26/11/2012 tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; depolama lisansı sahibi olan davacı şirkete ait tesisteki yer altı tankından (T-1040), ihbar üzerine yapılan denetim sonucu 26/07/2012 tarihinde alınan akaryakıt numunesinin (motorin) … Enerji Enstitüsü'ne 26/07/2012 tarihinde teslim edildiği, yapılan analizi sonucu numunenin ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu, ancak kükürt parametresi açısından standartlara aykırı olduğunun 02/08/2012 tarihli ve … sayılı raporla saptandığı ve bu rapor esas alınarak davacı şirkete Kurul'un 26/11/2012 tarihli ve … sayılı kararı ile ...-TL tutarında idarî para cezası verildiği, teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiği akredite laboratuvar analizi sonucu düzenlenen rapor ile saptanan davacı şirket hakkında 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi gereğince ...-TL tutarında idarî para cezası uygulanmasına ilişkin uyuşmazlık konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, piyasaya teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt sunulmadığı, 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesi gereğince hukuka aykırı olan fiilin teknik kriterlere aykırı akaryakıtın piyasaya sunulmuş olması olduğu, teknik düzenlemelere uygun olmaması nedeniyle tank içinde bulunan motorinin tamamı için tankın akredite edilen bağımsız gözetim firması tarafından mühürlenerek bloke edildiği ve içerisindeki ürünün piyasaya sürülmesinin önlendiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Depolama lisansı sahibi davacıya ait tesiste ihbar üzerine 26/07/2012 tarihinde yapılan denetim sonucu yer altı tankından alınan numune, aynı tarihte inceleme yapılmak üzere ... Merkezi Enerji Enstitüsü'ne teslim edilmiştir. Anılan Enstitü tarafından hazırlanan 02/08/2012 tarihli ve ... sayılı raporda, motorin numunesinin marker seviyesinin geçerli olduğu, ancak kükürt parametresinin sınır değerinin en çok 10 olması gerekirken sınır değerlerine uygun olmadığı (21,64 mg/kg) belirtilmiştir. Bu rapor esas alınarak, anılan fiilin 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 4. fıkrasının (ı) bendine aykırılık oluşturduğundan bahisle anılan Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Bu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Lisans Sahiplerinin Temel Hak ve Yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların; piyasa faaliyetlerinde, Kurul'un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamakla yükümlü oldukları belirtilmiş; işlem tarihinde yürürlükte bulunan 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde, 4. madde hükümlerinin ihlâli hâlinde, sorumlularına ikiyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası verileceği, aynı maddenin dördüncü fıkrasında, bayiler için para cezalarının beşte birinin uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ve 10/09/2004 tarih ve 25579 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu, (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standartlar da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu belirtilmiş; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları ifade edilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Benzer bir uyuşmazlıkta, Dairemizin 2010/4463 esasına kayden açılan davada uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için 12/12/2013 tarihli ara kararı ile ... Merkezi'nden, "...diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığının ve saklama koşullarından ve analize başlama süresinden kaynaklanan sebeplerle kükürt parametresinin etkilenip etkilenmeyeceği..." sorulmuş; 07/03/2014 tarihli ara kararı cevabında, kükürt parametresi değerinin sonradan müdahale ile değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı hakkındaki bilginin üretici firma olan ... A.Ş.'den alınabileceği, kükürt parametresinin laboratuvardaki saklama koşullarından ve analize başlama süresinden kaynaklanan sebeplerden etkilenmediği belirtilmiştir.
...tarafından verilen bu cevap üzerine Dairemizin 28/01/2015 tarihli ara kararı ile ...'tan ve ... Merkezi'nden sorulan hususlara yönelik olarak ... Merkezi'nce verilen 13/04/2015 tarihli cevapta, motorin numunelerinde kükürt parametresinin sonradan müdahale ile değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığının, çalışma konularının dışında olduğu; ...tarafından verilen cevapta ise, ulusal marker seviyesi geçerli ve özellikleri itibarıyla teknik düzenlemelere uygun bir ürünün, kükürt haricindeki özelliklerini standartların dışında bırakmayacak şekilde sadece kükürt parametresinin belirlenen üst sınır değerinin üzerinde olan bir ürün ile karıştırılması durumunda kükürt parametresinin yüksek sonuç verebileceği teknik olarak mümkün olmakla birlikte, bu durumun farklı bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkıp çıkmayacağına yönelik değerlendirmelerinin bulunmadığı ifade edilmiştir.
Akabinde Dairemizin 14/05/2015 tarihli ara kararı ile … Petrol Araştırma Merkezi'nden; ulusal marker seviyesi geçerli çıkan ve yalnızca "kükürt" parametresi teknik düzenlemelere aykırı bulunan numunenin, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığının ve bu durumun farklı bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkıp çıkmayacağının, ... Merkezi ve ...tarafından ara kararlarımıza verilen cevaplardaki değerlendirme farklılıklarının neden kaynaklanabileceğinin sorularak, analiz raporu, ara kararları ve ara kararlarına verilen cevapların bir bütün olarak değerlendirilmesi suretiyle konuya ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmasının istenilmesine karar verilmiş; ... Petrol Araştırma Merkezi'nin 05/08/2015 tarihli cevabında, "...bahse konu numunenin alım tarihi olan 11/06/2009'da 29/11/2008 tarih ve 27069 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Motorin Türlerinin Üretimi, Yurtdışı ve Yurtiçi Kaynaklardan Temini ve Piyasaya Arzına İlişkin Teknik Düzenleme Tebliği (Akaryakıt Seri No:1)'nin yürürlükte olduğu, bu tarihte piyasada kırsal motorinin de bulunabileceği, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesinin teknik olarak mümkün olabileceği değerlendirilmektedir." şeklinde açıklama yapıldığı görülmüştür.
Tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde, kükürt parametresine ilişkin numune alınan yakıt tankında, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesi mümkün olmakla birlikte, eğer böyle bir karıştırma işlemi yapıldı ise diğer parametrelerde de sınır değerlerine aykırılık olması beklenecektir.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen motorin muayene raporunda, analizi yapılan akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçerli olduğunun ve diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığının tespit edildiği, ayrıca, davacının akaryakıta müdahale ettiğine ilişkin somut bir tespite de yer verilmediği görülmektedir.
Bu durumda, akredite laboratuvarları tarafından verilen görüşler de göz önünde bulundurulduğunda, numunenin ulusal marker seviyesinin geçerli olması, sadece kükürt parametresinin teknik düzenlemelere aykırı çıkması, diğer parametrelerin uygun bulunması, davacının numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ve piyasaya teknik kriterlere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin somut bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacının, yukarıda yer verilen, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, uyuşmazlık konusu Kurul kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 03/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.