Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/3943 Esas 2015/8707 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, murisinin ölüm aylığının bağlanmasına ilişkin Kurum işleminin iptaline ve aylığın %80"e çıkartılmasına, ölüm aylığının 12. Basamaktan hesaplanmasına, eksik ödenen aylığın 01/02/2004 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle hukuki gerektirici nedenlere göre davalı ... Kurumu"nun tüm temyiz itirazlarının reddine,
2- Davalı... Bakanlığı vekilinin temyizine gelince;
Dava; davacının almakta olduğu ölüm aylığının 1479 Sayılı Yasa"nın 45/c maddesine göre bağlanmasına ilişkin Kurum işleminin iptali ve 1479 Sayılı Yasa"nın 45/d maddesi uyarınca aylığın %80"e çıkartılması, ölüm aylığının 12. basamaktan hesaplanması, eksik ödenen aylığın 01.02.2004 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine dair verilen ilk karar Dairemizin 27.05.2013 Tarih ve 2013/6456 E, 2013/10809 K sayılı kararı ile; davacının ölüm aylığının 1479 sayılı Yasa"nın 45. maddesinin ( d ) bendi dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucu belirlenen aylıktan az plup olmadığının tespit edilmesinden sonra varılacak sonuca göre hüküm kurulması gerektiği belirtilerek bozulmuş, bozma kararına uyan mahkemece; davacının 01.02.2004 tarihinden geçerli aylığının 1479 sayılı yasanın 45/d maddesi uyarınca düzeltilmesi gerektiğinin ve 01.02.2004 – 31.08.2008 arası hak aylıklarının tutarının 3.236,81 TL olup her aya ait fark alacağı faiz başlangıcının o ayın 28. günü olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Mahkemenin taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin o davada gerçekten davacı ... davalı sıfatlarına sahip olmaları gerekir. Bir davada taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile taraflardan birinin o davada gerçekten davacı ... davalı sıfatı yoksa, davanın esası hakkında bir karar verilemez; dava, sıfat yokluğundan (husumetten) reddedilir. Görüldüğü üzere, taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def"i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir (Hukuk Genel Kurulu’nun 18.04.2007 gün ve 2007/5-233 E., 2007/221 sayılı Kararı.).

Somut olayda; mahkemece bozma ilamı sonrasında alınan bilirkişi raporu gereğince verilen davacının aylıklarına ilişkin kararda isabetsizlik bulunmamakta ise de; taraf sıfatının yargılamanın her safhasında gözetilmesi gerektiği, bu konuda usuli kazanılmış haktan söz edilemeyeceği dikkate alındığında; davalı ... Bakanlığı"na husumet düşmeyeceği göz ardı edilerek sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ... Bakanlığı"nın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.