MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın reddine ilişkin verilen hüküm davacı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, 24.8.2007 tarihinde davacının işleteni olduğu dava dışı ... sevk ve idaresindeki araç ile davalı ... idaresindeki davalı ... şirketine ait aracın karıştığı ölümlü ve hasarlı trafik kazası meydana geldiği; yapılan tespitle davacının aracında yaklaşık 8.000,00 TL hasar ve değer kaybı zararının meydana geldiğini karşı tarafın aracının plakasının ... olduğunu davacı tarafça söz konusu plakaya ait trafik sigortacısı şirkete başvurulduğunu ancak ilgili şirketten bu plaka ve poliçenin söz konusu kazadaki araca ait olmadığı gerekçesi ile ödeme yapılmadığını beyanla 8.000,00 TL maddi zararın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., kendisinin araçta yolcu olduğunu beyanla kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Oto. Day. Tük. Mal. Ltd. Şti vekili, davanın 1 yıllık hak düşürücü süreden sonra açıldığını ve geçici plakalı araç alıcısına teslim edilmekle işleten sıfatı bulunmadığından bahisle davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davacının davalı ... aleyhine açtığı davasının atiye bırakıldığından karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalı ... Otomotiv Ltd. Şti"ye açtığı davasının reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2918 sayılı KTK hükümlerine göre, trafik kaydı "işletenin" kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde, "İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır." şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun 85. maddesinde ise, "Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (kısa bir süre olmamak kaydıyla) artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının bulunmaması durumlarında, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan ekonomik yönden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir.
Somut olayda, davalı ... Oto. Day. Tük. Mal. Ltd. Şti"nin, kazaya karışan ... plakalı aracın bayii olduğu ve kazadan önce dava dışı alıcı Aysel adına ... davalı şirketin emniyetten aldığı geçici plakalı olarak teslim ettiği ve aynı gün dava dışı Uğur yönetimindeki araçla kazanın meydana geldiği anlaşılmıştır. Davalı ... Oto. Day. Tük. Mal. Ltd. Şti; geçici plakalı araç teslim edilmekle işletenlik sıfatı sona erdiğinden bahisle davanın reddini savunmuş; mahkemece henüz trafiğe tescil edilmemiş ve bu nedenle noter satışı yapılmayan aracı satın alan ve tescil için götüren alıcının işleten olduğundan bahisle davanın reddine karar vermiştir.
Mahkemece, yapılan araştırma inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir. Bu durumda, davalı ... Oto. Day. Tük. Mal. Ltd. Şti"nin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle; kazaya karışan araç için fatura düzenlenip düzenlenmediği, belirlenerek davalının işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları toplanan delillerle birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 09/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.