11. Hukuk Dairesi 2016/4173 E. , 2017/2831 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 26/11/2015 tarih ve 2015/277-2015/689 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 09/05/2017 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin 04/11/2008 tarihli sözleşme uyarınca davalının acentesi olduğunu, davalının sözleşmenin 5. maddesini gerekçe göstererek 19/11/2014 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini, müvekkilinin 04/12/2014 tarihli ihtarıyla davalıyı dava öncesi sulh toplantısına davet ettiğini, davalının 09/12/2014 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmenin 5. ve 19. maddeler uyarınca feshedildiğinden sulh toplantısına iştirak etmeyeceğini bildirdiğini, 16/12/2014 tarihli işlemiyle müvekkilinin tüm yetkilerini iptal ettiğini, davalı tarafça 31/10/2014 tarihinde müvekkilinin hak ettiği komisyon ücretlerinin bir kısmı için 40.591,55 TL"lik komisyon gider belgesi düzenlediğini, müvekkilinin bu belgeyi icraya koymasından sonra davalının takibe haksız yere itiraz ettiğini, müvekkilinin icra takibine konulan meblağ dışında da davalıdan komisyon alacağı ve denkleştirme tazminatı alacağı bulunduğunu ileri sürerek, 300.000,00 TL komisyon alacağı ve denkleştirme tazminatı alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesine, müvekkilinin hak kazandığı ancak düşürülen komisyon oranları nedeniyle tahsil edemediği prim miktarlarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının 31/10/2014 tarihli komisyon gider belgesi ile kazandığını iddia ettiği 40.591,55 TL"lik komisyonu hak etmediğini, acentelik sözleşmesi 19.maddesi gereğince haklı sebeple feshedildiği için tazminat talep edemeyeceğini, bu nedenle komisyon ödemesi yapılmadığını, komisyonu kazandığı kabul edilse dahi komisyon gider belgesinde yer alan tutarın sistemden kaynaklanan bir sebeple sehven 40.591,55 TL olarak düzenlendiğini, kesintiler yapıldıktan sonra acenteye herhangi bir komisyon tahakkuk etmediğinin anlaşıldığını, davacının komisyon ve portföy tazminatı talep edemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre icra takibine konu 40.591,55 TL"lik komisyon alacağına ilişkin 31/10/2014 tarihli gider belgesi davalı tarafından tanzim edilmiş olup, davalı vekili her ne kadar davacıya sehven komisyona hak kazandığına dair gider belgesi tahakkuk ettirildiğini belirtmişse de; davalı vekilinin itirazlarının yerinde görülmediği, bilirkişi raporunda komisyon alacağı 65.062,29 TL olarak hesaplanmışsa da icra takibi 40.591,55 TL üzerinden yapıldığından davacının talep ettiği miktardaki komisyon alacağını almaya hakkı olduğu, davacı tarafın kusurundan kaynaklanan nedenlerle acentelik sözleşmesinin haklı sebeple feshedilmesi nedeniyle davacının denkleştirme tazminatı ve alacak talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, itirazın iptali ile takibin 40.591,55 TL üzerinden devamına, asıl alacak 40.591,55 TL"nin takdiren % 20"si oranında icra inkar tazminatına hükmolunmasına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, sigorta acentelik sözleşmesinin haksız feshi iddiasıyla komisyon alacağı ve portföy tazminatının tahsili ile itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının komisyon alacağının 65.062,29 TL olarak hesaplandığı ancak icra takibinin 40.591,55 TL üzerinden yapıldığı bildirilmiş ve mahkemece 40.591,55 TL üzerinden hüküm kurulmuş ise de davalı vekili bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde “....davacının talep edebileceği komisyon alacağı bulunmadığını, müvekkilince yapılan kesintilerin nazara alınmadığını, davacının komisyon alacağı var kabul edilse dahi Ekim 2014 döneminde hatalı tahhakkuk ettirilen komisyon tutarının, oto kira kesintisinin, Ekim 2014 dönemi hatalı fon kaybı kesintisinin, müşterilerin hesaplarından usulsüz yapılan işlemler nedeniyle yapılmak zorunda kalınan ödemelerin, bireysel emeklilik hesaplarının kapatılıp kısa süre sonra tekrar açılması nedeniyle geri çekilen komisyon tutarları gibi kesintiler yapılmasından dolayı acentenin talep edebileceği bir komisyon tutarı kalmadığını...” bildirmiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri de değerlendirilmek suretiyle davalı vekilinin davacının komisyon alacağı konusunda bilirkişi raporuna karşı ileri sürdüğü ciddi itirazları karşılayacak, davalının ileri sürdüğü alacak kalemlerinin davacının komisyon alacağından mahsup edilip edilemeyeceği, edilebilecekse söz konusu kalemler indirildikten sonra davacının bakiye ne kadar kadar komisyon alacağı bulunduğu konusunda ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.480,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 2,20 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 11/05/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.