Esas No: 2021/303
Karar No: 2022/894
Karar Tarihi: 13.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/303 Esas 2022/894 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/708 Esas
KARAR NO : 2022/886
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/12/2020
KARAR TARİHİ : 13/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkilinin davalı ... bayisi olarak çalışmakta iken, davalı tarafından haksız olarak iş yönlendirmesinin düşürülmesi, ödemelerin geciktirilmesi, bazı ödemelerin hiç yapılmaması , müvekkilinin çalıştırdığı işçilere karşı zor duruma düşürülerek hem maddi hem de ticari itibar anlamında zarara uğramasına neden olduğunu, müvekkilinin digitürk bayisi olarak işlem yapmakta iken , bayilik sözleşmesi gereği kendisine üyelerin iade için getirdiği cihazları alarak şirket merkezine iadesini gerçekleştirdiğini ve bunun karşılığında da şirket tarafından kendisine ödeme yapılması gerekirken şirket çok düşük miktarda cihaz için iade cihaz ödemesi yapıldığını, davalı şirketin bu işler için kullandığı IRIS sisteminde, bayilerin yaptığı bütün işlemlerin giriş kayıtları bulunduğunu, servis-kurulum, iade cihaz bilgileri ve diğer her türlü veri girişi bu sisteme yapıldığını, davalı şirketin haksız olarak kurulum için cihaz değişikliğine gittiğini, bunun için müvekkilim dahil diğer bayilere zorunlu bir cihaz kullanımını zorunlu kıldığını, bu cihazdan müvekkilinin 6 adet aldığını ve yaklaşık 24.000TL maliyeti olduğunu, davalının, bu cihazın faturalandırmasını müvekkiline yaptığını ve bir süre sonra tekrar başka bir sisteme geçildiğini, fakat cihazlar için herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu cihazların bedelinin de haksız oalrak müvekkilinden kesildiğini, müvekkilimin normal şartlarda iade cihaz ücretleri olarak binlerce cihaz iadesi alması gerekirken, davalı şirketin, nasıl olsa bayiler IRIS kayıtlarına doğrudan erişemediğini, davalının kötü niyetli olarak müvekkilinin de içinde bulunduğu çoğu bayinin hak ettiği iade cihaz bedellerini çok eksik bir şekilde ödediğini beyan ile 10.000 TL manevi tazminatın ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000 TL iade cihaz bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile müvekkili şirket ile davacı arasında 23.05.2016 tarihli ... Teknik Servis ve Satıcılık Sözleşmesinin akdedildiğini, bu sözleşme uyarınca davacının müvekkili şirketin ... bölgesinin Yetkili Servisi ve Bayisi olarak yetkilendirildiğini, davacının bu suretle kazandığı primler sayesinde ticari kazanç sağladığını, davacının iddiasının aksine müvekkili şirketin beyanı ile çelişen hiçbir ödemesinin olmadığını, davacının dava dilekçesinde taleplerini net olarak ortaya konmadığından iddiası tarafımızca tam olarak anlaşılamadığını, müvekkili şirketin Digitürk markası adı altında üyelerine içerik paketleri satmakta ve bu üyelik paketlerini yine kendi ürünü olan kutu ve kartlarla aylık üyelikler kapsamında müşterilerine ilettiğini, üye iptal talebinde bulunması ile birlikte iptal talebinin işleme alınabilmesi için, üyelik sürecinde içerik paketlerinin müşteriye ulaştırılmasını sağlayan kutu-kart ekipmanlarının iptal talebini alan veya müşteriye en yakın olan bayiye iade edilmesinin gerektiğini, talep üzerine kurulan üyelik müvekkil şirket kayıtlarında 'aktif' olarak sınıflandırıldığını, üyenin iptal talebinin sonucuna göre müvekkili şirketin sisteminde ... statüsü ve ... statüsü olmak üzere üyeliğin sınıflandırılacağı iki ayrı statü olduğunu, davacının iddia ettiği iade cihazlara ilişkin prim hesaplamasının hatalı olduğunu, kendince dayanaksız olarak yaptığı prim hesaplamasının üyelerden iade alınan ...statüsündeki kutu-kart ekipmanları için istenen prime ilişkin olduğunu, ancak statüsüne göre sadece ... üyelerden iade alınan ekipmanlar için prim ödemesi yapıldığını, manevi tazminat şartlarının da oluşmadığını beyan ile davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Dava taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi kapsamında, ödenmeyen - eksik ödenen cihaz bedellerinin ve sözleşmeye aykırılık nedeni ile ticiri itibarin zedelenmesinden dolayı manevi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacı tarafça tanık deliline dayanılmakla, davacı tanığı ... huzurda hazır edilerek dinlenmiş, tanık " ben davalı firmada 2020 yılının sonuna kadar teknik servis yöneticisi olarak çalıştım, ben davalı firmada çalıştığım sırada yetkim olduğu için cari hesap kayıtlarını görebiliyordum, buradan davalının bayisi olan ...'in bayilik kapsamında ödenmeyen ve eksik ödenen cihaz bedellerini görüyordum, bu ödenmeyen veya eksik ödenen bedeller her ay değiştiği için ne kadar olduğu konusunda net bir bilgim yoktur, benim gördüğüm örnek olarak verdiğimde 1.000 tane müşteri geldiğinde sadece 200 tane cihaz bedeline ilişkin ödeme yapılıyordu, geri kalan ödenmiyordu, davacının bayiliğinin ise davalı firmanın bayilikleri ihaleye çıkarmıştı, bu ihale sonucunda ...'e bayilik verilmediğini biliyorum, cihaz bedeli iadesinde prosedür, müşteri bayiye geliyor, iptal başvurusunda bulunuyor, bayi iptalleri alıyor, bu durumda davalı firmanın bir hafta içerisinde iptali yapıp, bayi müşterinin cihazını almak zorunda, müşteriden cihazları eksiksiz alıp sisteme giriyor, teknik servis formu müşteriye veriyor ve bayideki işlemi böylece bitiyor, bayi iade aldığı cihazları firmaya göndermek zorundadır, eğer eksik gönderim var ise Krea bedelini kesiyor, aradaki sözleşme gereğince ....yapacağı hakediş ödemelerinden eğer eksik cihaz veya teslim edilmeyen cihaz var ise bunları hakedişinden keserek ödeme yapıyor, her ay firmada cari hesap mutabakatı yapılıyordu, mutlaka davacı ile de bir cari hesap mutabakatı yapılmıştır, eğer bir abone Q statüsüne ise cihaz iadesinden dolayı bayiye her hangi bir prim ödemesi yapılmamıştır" şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dosyanın Mali Müşavir Bilirkişi ..., İletişim Uzmanı Bilirkişi ... Ve Bilgisayar Mühendisi Bilirkişi ...'e verilerek; tarafların ticari defter ve belgeleri ile tüm dosya kapsamı üzerinde inceleme yaparak, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi kapsamında, sözleşmesi kapsamında sözleşmeye aykırılıp olup olmadığı, sözleşme kapsamında ödenmeyen yada eksik ödenen cihaz bedeli olup olmadığı, var ise değerinin ne kadar olduğu hususlarında inceleme yaparak rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verilmekle, bilirkişiler tarafından "...A.Ş. firmasından, davacı firmanın cari hesap ekstreleri talep edildiği, gelen ekstrelerin, İris sisteminden alınan ve davacının sunmuş olduğu veriler ile karşılaştırılmaya elverişli olmadığının görüldüğünü, davalı firma ile yapılan görüşmede, prim ödemelerini gösterebilecek ayrı bir cari hesap veya liste olmadığı bilgisi verildiği, davalının tüm yetkili teknik servis ve satıcı bayileri ile irtibatını sağlayan IRIS sistemi üzerinden davalının, bayilerine ... konumda gözüken tüm üyelerin iade alınan ekipmanlarına karşılık hakediş ödeneceği ve ... statüsünde bulunan üyelikler için yapılan iadelere herhangi bir prim ödemesi yapılmayacağının duyurulduğu beyan edilmiş ise de yerinde yapılan teknik incelemede, davacının alınmadığı iddia edilen primlerin bulunduğu veriler ile davalının İris bayi ekranından alınan veriler uyumlu eşleştirilemediğinden, iadeye konu olabilecek kutu-kart uygulamaları ve miktarları yönünden bir tespit ve değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığını, davacının prim ödemesi yapılmadığını belirterek davaya sunduğu dosyada 39.795 satır kayıt içeren dosyada malzemelerin seri numarası olmadığı için davalı sistemlerinden çekilen ve primi ödenmiş ödenmemiş fark etmeksizin bütün iade hareketlerini içeren 23.254 satır kayıtlı veri ile toplam hareket sayıları eşit olmaksızın karşılaştırma yapılabilmesi için, davacının talebini seri numaralı olarak dosyaya sunması halinde bir karşılaştırma yapılabileceğinin değerlendirildiği" 26/09/2022 tarihinde rapor etmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Davacı ve davalı arasında ...Şartnamesinin akdedildiği, sözleşme kapsamında davacının bayi olarak faaliyet göstermeyi ve ... paketlerinin Digitürk tarafından belirlenecek bölge içerisinde kullanıcılara pazarlanması, satışı, kurulumu, kullanıcılardan gelecek şikayet ve arıza hallerinde gereği gibi arızanın giderilmesi işini üstlendiği; davacının bu bayilik ilişkisi kapsamında, iade edilmeyen cihaz bedellerine ilişkin maddi, iş hayatının aksamasına ve ticari itibarın zedelenmesine sebep olunduğundan bahisle manevi zararın tahsili istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, digitürk üyeliğinin sonlandırılmasının iki ayrı statüde değerlendirildiği, buna göre iptal talebi üzerine kullanıcının ... statüsüne alındığı, bu durumdaki abonelerin ellerindeki cihazların kendilerinin bayilere teslim edeceği, diğer statünün ise ... statüsü olduğu, bu pozisyondaki üyelerin cihaz iadeleri bakımından bayilere ödeme yapılacağı, ... statüsündeki üyelik iptalleri için ise prim ödemesinin yapılmayacağının muhtelif tarihlerden birden fazla kez ... tarafından duyurulduğu anlaşılmıştır.
Davacı delilleri ve karşı deliller ile tüm dosya kapsamı, tarafların ticari kayıtları, konusunda uzman bilirkişiler marifeti ile yaptırılan inceleme neticesinde düzenlenen tarafsız, bilimsel veriler ve dosya kapsamı ile uyumlu, denetime açık bilirkişi raporunda yapılan tespitlere göre; davacının ihtilaf konusu işi düzenleyen şartname ve ...'ün ilan ve tebliğlerine göre ... statüsünde işlem yapıp iade aldığı cihazların kaç adet olduğu, buna ilişkin davalının hakediş ödemesini yapmadığı işlem olup olmadığı hususları ile davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı anlaşılamamakla, davacının maddi tazminat taleplerine ilişkin davasını ispatlamayamadığı; davacının davalı ile aralarındaki bayilik ilişkisi süresince itibar ve gelir kaybına uğradığını, bunun davalının kusurlu ve kasıtlı eylemlerinden kaynaklandığını ispat edemediğinden manevi tazminat taleplerine ilişkin davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL harçtan mahsubu ile eksik harç olan 26,30 TL nın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen maddi dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen manevi tazminat dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, maddi tazminat yönünden kesin, manevi tazminat yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 13/12/2022
Katip Hakim
e-imzalıdır e-imzalıdır
"Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır."