21. Hukuk Dairesi 2014/11686 E. , 2015/8430 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı, davalı Spor Kulübü nezdinde sportif direktör sıfatı ile geçen ve davalı Kurum"a bildirilmeyen çalışmalarının tespitini istemiştir.
Mahkemece; hükümde yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Öte yandan sigortalının mesleğine yönelik çalışma ve ispat koşulları ile hak ve yükümlülüklerini düzenleyen yasa ve diğer mevzuat hükümlerinin, çalışma olgusunun kanıtlanmasında gözönünde tutulması gerektiği de açıktır. Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen Teknik Adamların Statüsü ve Çalışma Esasları talimatı Talimatı ile teknik adamların çalışma esasları, vizeleri ve tescilleri, sözleşmesi ile hak ve yükümlülükleri belirlenmektedir.
Talimat, profesyonel teknik adamı; Bir kulüple yazılı sözleşme yapmış olan, kendisine futbol faaliyetleri kapsamında yaptığı harcamalardan daha fazla miktarda ödeme
yapılan ve TFF’den profesyonel takım çalıştırma lisansı almış kişi olarak tanımlamıştır. Bu tanımın dışında kalan tüm teknik adamlar amatör lisanslı teknik adam olarak kabul edilir ve profesyonel lig ve kupa müsabakalarında görev alamazlar. Bir teknik adamın, bir kulüpte görev alabilmesi için bağlı olduğu kulübü adına TFF nezdinde tescil edilmiş olması zorunludur. Kulüplerde görev yapacak olan teknik adamların UEFA veya TFF tarafından düzenlenen lisans kurslarından mezun olmuş veya TFF’ den denklik belgesi almış olması zorunludur. Bir teknik adam, aynı anda birden fazla kulüp adına tescil edilemez. Teknik Adamın bir kulüp adına tescil edilebilmesi ve lisans verilebilmesi için kulübü ile sözleşme imzalaması ve tarafların bu sözleşmeyi TFF’ye tescil ettirmeleri zorunludur. Teknik adam sözleşmesi taraflarınca imzalanmış olmalı ve sözleşmenin süresi ile profesyonel teknik adama aylık asgari ücret tutarının altında olmamak kaydıyla ödenecek ücreti içermelidir.
Bunun yanında teknik adamın sözleşme ile hizmet ilişkisi kurduğu kulübün; TFF Yönetim Kurulu tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren TFF Futbol Kulüpleri Tescil Talimatına göre futbol dalında faaliyeti bulunan, mevzuata uygun olarak kurulmuş ve TFF tarafından tescil edilmiş dernek ve şirket niteliğinde olması gerekir.
Somut olayda, davacının davalı Spor Kulübünün 4567 sigorta sicil nolu işyerinden verilmiş 15.08.2011 tarihli işe giriş bildirgesinin olduğu, hizmet cetveline göre 15.08.2011-03.10.2011 tarihleri arasında davalı işyerinde sigortalı olarak çalıştığı, tespit istenen dönemde başka işyerinde çalışmasının olmadığı, davalı Kulübün tespit istenen dönemde kanun kapsamında olduğu, davacı ile davalı arasında 01.07.2011-31.05.2013 tarihleri arası için sportif direktörlük sözleşmesi imzalandığı ve aylık net ücretin 12.500,00 TL olarak kararlaştırıldığı, Spor Kulübünün ücret ödemeleri yazılı belgeye dayanması gerektiği halde sözleşme ve bildirim olmayan süreler için ödeme olup olmadığı hususunda Kulübün defter ve kayıtlarının incelenmediği, TFF dan sorularak davacının oynanan maçlarda görev alıp almadığının kontrol edilmediği, resen seçilecek bordro tanıklarının dinlenmediği, davacının çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmediği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; Türkiye Futbol Federasyonundan davacı ile davalı Kulüp arasında yapılan teknik adam sözleşmelerini getirtmek, dosya arasındaki sözleşme haricinde başka sözleşme olup olmadığını ve uzatılıp uzatılmadığını sormak, TFF’den futbol sezonun başlangıç ve bitiş tarihleri ile davalı kulübün sözleşmenin bitiş tarihinden sonra resmi müsabakada görev alıp almadığını sormak, müsabaka isim listelerine göre davacının sezon içerisinde görev aldığı müsabaka tarihlerini sormak, davacının dava konusu dönem içerisinde başka bir kulüpte geçici olarak görev alıp almadığını sormak, davacı ile davalı spor kulübü arasında sözleşme bulunmayan dönemlerde davacının herhangi bir spor kulübü adına oynama uygunluğu (vize) ve lisans verilip verilmediğini sormak, yine sözleşme olmayan dönem için spor kulübünün defterlerini ve ödemelere ilişkin diğer belgelerini getirterek davacıya ücret ödemesi olup olmadığını incelemek, davalı spor kulübünün TFF"de hangi yıllarda tescil edildiğini, isim değişikliği veya başka bir kulüp ile birleşmesi olup olmadığını sormak, davalı spor kulübü derneğinin tüzelkişiliğinin başladığı ve sona erdiği tarih ile isim değişikliği olup olmadığını Valilikten sormak, davalı işyerine ait dönem bordrolarını ve işyeri dosyasını getirtmek, tespiti istenen dönem içerisinde Kurum müfettişlerince yapılan bir inceleme olup olmadığını sormak, hizmet cetvellerini getirtmek suretiyle resen tespit edilecek dönemin tamamını kapsayan bordro tanıklarını dinlemek, bordro tanıklarının beyanı alınamaz ise Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, ayrıca talep edilen dönemde davalı spor kulübünde futbolcu,teknik adam ve kulüp yöneticisi olarak çalışan kişileri de dinlemek, kayıtlı tanıklara davacının çalışmasına ara verip vermediğini ve ücretini nasıl aldığını açıklatmak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.