BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/668 Esas 2022/1002 Karar Sayılı İlamı

T.C. ... 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
...
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/668 Esas
KARAR NO : 2022/1002

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...

DAVACI :... - ... ...
DAVALI : Hasımsız

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 07/10/2022
KARAR TARİHİ : 13/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin muhasebe işlemlerini yürüten Mali Müşavir... 'nın bürosunda olağan bilgisayar sistem ve bakımının yapıldığı sırada bakımları yapan kişinin bilgisayara format atmasından sonra hata sonucu müvekkili ticari işletmenin, Ekim-Kasım-Aralık/2021 dönemine ilişkin e-defter ve berat dosyalarının silindiğini ve tekrar yüklenememiş olduğunu, belgeleri geri döndürmeye yönelik işlemlerin sonuç vermediğini, e-defter ve berat dosya kayıtlarının zayi olduğunu e-defter ve berat dosya kayıtlarının zayi olduğu bilgisinin firmaya 30.09.2022 günü yazılı bildiriyle verildiğini, müvekkili firmanın belgelerin zayi olduğunu bu tarihte öğrendiğini, müvekkili firmanın ticari faaliyetlerini devam ettirebilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığına zayi olan belgelerin geri yüklenmesi amacıyla sunulmak üzere Elektronik Defter Genel Tebliği 7.1 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi gerekmekte olup süresi içerisinde yapılmış olan talebin kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E - G E R E K Ç E :
Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK'nın 82/7. Maddesinde "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir." hükmü düzenlenmiştir.
Davacı tarafın öncelikle davanın 15 günlük hak düşürücü süre içinde açıldığını ispatlaması gerekmektedir. Davacının www.gelirler.gov.tr adresine 17 Mayıs 2022 tarihinde gönderdiği e- posta tarihine göre olayın üzerinden 15 günlük süre geçtikten sonra dava açıldığı görülmekte ise de davacı vekili mali müşavirin davacı şirkete hemen haber vermediğini önce kendi imkanları ile yedek kayıtları temin etmeye çalıştığı , mali müşavirin 30.09.2022 tarihinde şirket yönetim kuruluna yazdığı yazı ile haberdar olduklarını beyan etmiş, bu beyanının aksine bir delil bulunmadığından davanın yasal süre içinde açıldığı kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Zayi talebi istenilen belgelerin (Elektronik Defter ve Beratları) TTK 82. Maddesindeki zayi talep edilebilecek türden belgelerden olduğu, Elektronik Defter ve Beratların kanunen saklanması gereken ve vergi denetimlerinde aranan belgelerden olduğu, tespit edilmiştir.
HMK nın 266. Maddesi gereği SMMM bilirkişiden rapor alınmıştır. ... vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellef davacı Lidero Endüstri Ürünleri ve Dış Tic. Ltd. Şti. Hakkında GİB intranet kayıtlarının tetkikinde e-Defter kayıtlı kullanıcı sorgulamasında 01/2020 dönemi itibariyle kaydının bulunduğu, e-Defter Berat sorgulamasında 01/2020-06/2022 dönem aralığında kayıtlarının bulunduğu, soruşturma veya inceleme kaydının bulunmadığının anlaşıldığı, zayisi istenen 2021 Ekim, Kasım, Aralık dönemlerine ait e- defter ve beratların ikincil örneklerinin temin edilemediğine dair belgeye rastlanmadığı zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşmadığı mütalaa edilmiş, davacı vekili Vergi Dairesine başvuru yaptıklarını neticenin beklenmesini talep etmiştir. Elektronik Defter Genel Tebliğinin 7.1. Maddesine göre Mahkemeden zayi kararı alınmadan Vergi Dairesinin ikincil örnekleri vermeyeceğinden başvurunun beklenmesinde yarar görülmemiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 19/10/2019 tarih 30923 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 3 Sıra No'lu Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğle; elektronik ortamda tutulan defterlerin, vergi güvenliğini sağlamak ve virüs, siber saldırısı vb. diğer teknolojik ataklara karşı tedbir almak amacıyla ikincil kopyalarının gizliliği ve güvenliği sağlanmış şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde ya da Başkanlıktan izin alabilen güvenli saklamacı kuruluşlar bünyesinde 01/01/2020 tarihinden itibaren saklanması zorunluluğu getirilmiştir (Bkz. Tebliğ m.4.4.1-e).
Aynı tebliğin 7.1. Maddesininde, e-defter tutanların, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemeye başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini isteyebilecekleri; Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verileceği düzenlenmiştir.
Anılan Tebliğin 4.4.1-e maddesinde 01/01/2020 tarihinden itibaren ikincil kopyaların Gelir İdaresi Başkanlığı ya da anlaşılmalı özel entegratör kuruluşlar nezdinde saklanmasına ilişkin yükümlülük öngörülmüş ise de e-Defter ve beratların teknik yeterliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta saklama izni verilen özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde muhafaza usulü ile muhafaza edilmesi sürecinde e-Defter uygulamasına dâhil olan mükellefler ve özel entegratörler tarafından uyulması gereken genel, gizlilik ve güvenliğe ilişkin usul ve esasların, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanarak "edefter.gov.tr" adresinde yayımlanan “e-Defter Saklama Kılavuzu”nda açıklanacağı belirtilmiştir.
Bunun dışında Tebliğin 4.3.4 maddesinde defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri gösterilmiş, 2020 yılı Temmuz ayına ilişkin Ekim, Ağustos ayına ilişkin Kasım, Eylül ayına ilişkin Aralık ayına kadar imkan tanınmıştır. Bununla birlikte GİB tarafından yayımlanan 09/10/2020 tarihinde yayımlanan "E-Defter Saklama Kullanıcı Kılavuzu"nda Temmuz, Ağustos, Eylül 2020 defter ve beratlarının Maliye sistemine yüklenebilmesi için en son süre 15/03/2021 tarihi olarak belirlenmiştir. Fakat bahsi geçen Kılavuzda belirtilen süre azami süre niteliğinde olup davacının e-defter kayıtlarının ikincil kopyalarını uygun şekilde alıp saklamasına engel değildir. (Emsal, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nin Esas No : 2022/543 .Karar No: : 2022/1062)
Somut olayda, e-defter kayıtlarının sadece tek bir bilgisayarda tutulduğu, e-defter kayıtlarının başka bir bilgisayarda veya harici bir depolama alanında yedeklenmediği, davacının basiretli tacirden beklenen özeni göstermediği, dolayısıyla zayi belgesi verilme koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70-TL.harç başlangıçta peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/12/2022

Katip ...



Hakim ...



"Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır."