10. Hukuk Dairesi 2016/8082 E. , 2018/7459 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum ve davalılardan ... İnş. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazının reddi gerekir.
2- Asıl dava; 02.10.2006 tarihli iş kazası sonucu iş göremez hale gelen sigortalıya bağlanan 76.396,81 TL peşin sermaye değerli gelirin fazlaya ilişkin dava hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL Kurum zararının gelirlerin onay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle ... İnş. Tic. Ltd. Şti.’den tahsili istemine ilişkin olup, birleşen dava ise asıl davada belirtilen 02.10.2006 gelir onay bağlama tarihli kurum alacağının.... San. Tic. Ltd. Şti. ve ...ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsile yöneliktir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 10. ve 26.maddesidir.
İnceleme konusu davada; kazazede işçinin 02.10.2006 tarihinde, ...-Derecik köyü yolu yapım işini yürütmekte olan ...İnş. Elekt. San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait şantiyede,yürütülmekte olan yol yapım işinde iş makinelerini ve operatörlerini kiralayan ... İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti’ne ait ekskavatörde, ekskavatörün tamirine yardım ettiği sırada sol gözüne çapak sıçraması sonucu % 36 oranında sürekli iş göremez duruma geldiği, dosyada alınan 03.06.2013 ve 29.11.2013 tarihli raporda asıl işveren unvanıyla nitelendirilen ...İnş.Tic.Ltd.Şti. nin %20 ile alt işveren unvanıyla nitelendirilen ... İnş. Tic. Ltd. Şti %40, sigortalının, %40 oranında kusurlu olduğunun belirtildiği,mahkemece kusur raporu esas alınarak hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
506 sayılı Kanunun 87. maddesi hükmünde tanımlandığı üzere taşeron; bir işte ya da bir işin bölüm veya eklentilerinde asıl işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran 3. kişidir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için öncelikle işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.İşin belirli bir bölümünde değil de tamamının bir bütün halinde ya da bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenlerde asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise, asıl işverenden istenilen işin, asıl iş yada işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda ...-... köyü yolu yapım işini birleşen dava davalısı.... Tic Ltd. Şti.’nin kimden aldığı araştırılıp, işi veren ile davalılar arasındaki ilişki irdelenip, işi verenin asıl işveren olduğu belirlendiği taktirde yeniden kusur tespiti yaptırılarak ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece belirtilen maddi ve hukuki olgular uyarınca araştırma yapılarak hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... İnş. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 03.10.2018 günü oybirliği ile karar verilmiştir.