20. Hukuk Dairesi Esas No: 2019/5254 Karar No: 2020/131 Karar Tarihi: 16.01.2020
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/5254 Esas 2020/131 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesi ve İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından, irtifak hakkından kaynaklanan elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istemi sebebiyle açılan davada görevsizlik kararı verilmiştir. İki mahkeme arasındaki görev uyuşmazlığı, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ve 14. Hukuk Dairesi arasında çelişkili kararlar verilmesine sebep olmuştur. HMK'nın 22/2. maddesi gereği, dosya Yargıtay'a gönderilmeksizin bölge adliye mahkemesince kesin karara bağlanmalıdır. Kanunlar olarak; davanın taşınmaz hukukundan olduğu ancak ticari bir işletme ile ilgili olmadığı için mutlak ve nispi ticari dava olarak nitelendirilemeyeceği ve uyuşmazlığın çözümünün genel mahkemelerin görev alanına girdiği belirtilmiştir. Ticaret Kanunu'nun 3. ve 4. maddeleri görevli mahkemeleri düzenlemektedir.
20. Hukuk Dairesi 2019/5254 E. , 2020/131 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu
Taraflar arasındaki davada İzmir 8. Asliye Hukuk ve İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, irtifak hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir. İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın taşınmaz hukukundan doğmuş olmasına rağmen, tarafların ticari şirket olması ve uyuşmazlığın ticari işletmelere ilişkin bulunduğu anlaşıldığından Türk Ticaret Kanunu"nun 3. ve 4. maddelerine göre asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği ve verilen kararın istinaf edildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 16/03/2018 tarihli 2017/1427 E. - 2018/308 K. sayılı kararı ile ilk derece mahkemesince verilen görevsizlik kararının usul ve kanuna uygun olması nedeni ile davalı ... Sanayi Ticaret ve Turizm A.Ş. tarafından yapılan istinaf kanun yolu başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir. İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesince ise somut olayda; davacı vekili, davalıların dava konusu taşınmaza haksız olarak elattıklarını ileri sürerek tahliyelerine ve tazminata karar verilmesini istemiştir. Dava, 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 683 ve 995. maddelerine dayalı bir davadır. Her ne kadar taraflar tacir olsalar dahi, uyuşmazlık, tarafların ticari işletmesiyle ilgili bulunmadığından, davanın bu özelliği gereği mutlak ve nispi ticari dava olarak nitelendirilemeyeceğinden ve TTK hükümlerinin veya özel kanun hükümlerinin uygulanmasını gerektirir bir ticari bir uyuşmazlıktan da söz edilemeyeceğinden, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemelerinde çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın davacı ve davalı tarafça istinaf edildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 27/06/2019 gün ve 2019/1124 E. - 2019/1275 K. sayılı kararı ile uyuşmazlığın çözümünün genel mahkemelerin görev kapsamında kaldığı bu nedenle uyuşmazlığın İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmasına gerektiği, İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine kesin olarak karar verilmiştir. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. ve 14. Hukuk Dairelerince verilen kesin nitelikteki kararların birbirleri ile çelişkili olduğundan, asliye hukuk mahkemesi ve asliye ticaret mahkemesi arasındaki görev uyuşmazlığının çözülmesi için bölge adliye mahkemeleri daireleri arasındaki uyuşmazlığın giderilmesini ve Yargıtay "dan karar verilmesini talep etmiştir. HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.Somut olayda, İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesince uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemeleri"nde çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın davacı ve davalı tarafça istinaf edildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 27/06/2019 tarihli 2019/1124 E. - 2019/1275 K. sayılı kararı ile uyuşmazlığın çözümünün genel mahkemelerin görev kapsamında kaldığı bu nedenle uyuşmazlığın İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmasına gerektiği, İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine kesin olarak karar vermiş ise de İzmir 4. Asliye Ticaret mahkemesince verilen görevsizlik kararı davacı ve davalı tarafça istinaf edildiği halde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinince istinaf talebi değerlendirilmeden merci tayinine ilişkin karar verilmiş olduğu anlaşılmakla, gerçek anlamda kesinleşmemiş mahkeme kararı bulunmamakta olup, dosya hakkında karar verilmesine yer olmadığından dosyanın istinaf incelemesi yapması için İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine gönderilmek üzere İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU"na iadesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dosyanın İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU"na İADESİNE 16/01/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi