BAM Hukuk Mahkemeleri Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1260 Esas 2022/986 Karar Sayılı İlamı

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: ... Esas - ...
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ...
KARAR NO : ...

BAŞKAN : ...
ÜYE : ...
ÜYE : ...
KATİP : ...

DAVACI : ...
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. ...
DAVALILAR : 1- ...
2- ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : 3- ...
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. E...
DAVALI : 4- ...
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. ...
DAVALI : 5- ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVA : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı)
DAVA TARİHİ : ...
KARAR TARİHİ : ...
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan tasarrufun iptali (İİK'nun 277. ve devamı maddeleri uyarınca) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılar ..., ..., ... Petrol Ürün. Ve İnş. Tic. Ltd. Şti., ...Petrol Ürünleri Tic. Ltd. Şti. ve ...Petrol İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti'nin kredi borçları nedeniyle haklarında icra takibine başlandığını, takibin kesinleştiğini, bahsi geçen davalıların üzerine kayıtlı tüm taşınmaz malvarlıklarını borçlarının doğum tarihinden sonra ve haklarında icra takibine geçilmesinden bir ay önce aynı gün içinde diğer davalılar ... Gıda Tarım Hayvancılık Et Ve Et Ürünleri Ltd. Şti ve ...'e devrettiklerinin öğrenildiği, söz konusu tasarrufların açıkça mal kaçırmak suretiyle alacaklılara zarar vermek kastıyla yapıldığını, öncelikle İİK'nun 281/2. maddesi gereğince teminatsız ihtiyati haciz kararı verilmesini, yapılacak yargılama sonucunda İİK'nun 277 ve devamı maddelerine göre tasarrufların iptali ile cebri icra yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı ... Akaryakıt Dağıtım A.Ş., davacının şirket lehine tesis edilen intifa ve ipotek işlemleri ile ilgili tasarrufun iptalini talep ettiğini, intifa hakkı ile ipotek, davalılardan ... Gıda Tarım Hayvancılık Et Ve Et Ürünleri Ltd. Şti'nin maliki olduğu taşınmazlar üzerinde tesis edildiğini, dava konusu tasarrufların tarafının ... Ltd. Şti. İle ...Ltd. Şti.'nin olmadığını, ... Gıda Tarım Hayvancılık Et Ve Et Ürünleri Ltd. Şti.'nin olduğunu, kendilerinin kötü niyetinin ispat edilemediğini, haksız açılan davanın reddinin gerektiğini beyan etmiştir.
Davalı ... Gıda Tarım Hayvancılık Et Ve Et Ürünleri Ltd. Şti., davacının davasını dava yığılması (objektif birleşmesi) şeklinde açması usul kuralına aykırılık teşkil ettiğini, dava konusu taşınmazların tamamını rayiç (gerçek piyasa bedeli) bedel üzerinden satın alındığını, taşınmazların tamamının gerçek bedel üzerinden satın alındığını, banka alacağının gerçekten ... tarihli ... Sayılı Yasa kapsamına girip girmediğinin araştırılma imkanının bulunmadığını, davanın haksız ve yersiz olduğunu beyan etmiştir.
Davalı ... davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar ..., ... usule uygun tebliğe rağmen eldeki dava için beyanda bulunmadıkları görülmüştür.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davaya konu taşınmazların tapu kayıt örnekleri ile, satış ve ipotek işlemine ait resmi senet örneklerinin gönderilmesi için ilgili tapu müdürlüklerine müzekkere yazılmıştır.
Davalı şirket ortaklarının, yetkililerinin açık kimlikleri ile faaliyet konularının bildirilmesi için Kayseri Ticaret Sicil Memurluğu'na müzekkere yazılmıştır.
Davaya dayanak olan davacı bankanın davalılar ...Petrol İnşaat Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti., ...Petrol Ürünleri Tic. Ltd. Şti., ... Petrol Ürün ve İnşaat Tic. Ltd. Şti., ... ve ...'dan olan alacağı ile ilgili başlatılan Kayseri ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı icra takip dosyası ve örnekleri de dosyaya getirtilip incelenmiştir.
Davaya konu taşınmazlar üzerinde keşif icra edilerek bilirkişi raporu alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, İİK'nun 277. ve devamı maddelerine göre açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılama sonunda ... tarihli, ... Esas ve ... Karar sayılı gerekçeli karar ile "dava konusu edilen taşınmazlarla ile ilgili malik olan davalı borçlular tarafından diğer davalılar ... Gıda Tarım Hayvancılık Et Ve Et Ürünleri Ltd. Şti. ile ...'e sadece 2 gün içinde tapuda yapıldığı anlaşılan dava konusu tasarrufların İİK'nun 280. maddesi kapsamında iptali gereken tasarruflardan olduğu kanaatine varılarak bu tasarruflar yönünden davanın kabulüne ve tasarrufların iptali ile davacı bankaya Kayseri ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyalarındaki asıl alacak ve ferilerinden oluşan miktar çerçevesinde alacaklarının tahsili için söz konusu taşınmazlar üzerinde cebri icra yetkisi verilmesine, davacının diğer davalı ... Akaryakıt Dağıtım A.Ş. hakkındaki talep ve davası yönünden yapılan incelemeye göre talebe konu ...ada ... parseldeki yapılan ...tarihli satıştan sonra yani ... tarihli ve ...yevmiye nolu 5 yıl süreli intifa hakkı ve... tarih ve ... yevmiye nolu 5.000.000,00-TL bedelli ipotek tesisine ilişkin tasarrufların gerek tarihleri gerekse niteliklerine göre ve tüm dosya kapsamına binaen işbu tasarruflar yönünden davacı banka, davalı ... Akaryakıt Dağıtım AŞ'nin davacı alacaklı bankanın alacağını akamete uğratmak, tahsilini zorlaştırmak ya da imkansız hale getirmek kastıyla ve kötüniyetli olarak işbu ayni hakları yani intifa ve ipotek kayıtlarını tesis ettirdiğine dair iddialarını somut, kesin ve yeterli kanıtlarla ispat edemediğinden reddine" karar verilmiştir.
Mahkememiz kararı davalılardan ... Gıda Tarım Hayvancılık Et ve Et Ürünleri Ltd. Şti ve ... vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi'nce icra edilen istinaf incelemesi sonunda, ...tarihli, ... Esas ve ... Karar sayılı ilamı ile "... somut olayda, davacının muvazaa iddiasıyla davalılar arasında yapılan tasarrufun iptali isteğinde bulunduğuna göre taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözüm yeri 6100 sayılı HMK'nun 2. maddesi uyarınca asliye hukuk mahkemesi olup ticaret mahkemesinin görev kapsamı dışında kalmaktadır. Bu durumda mahkemece davada genel mahkemenin görevli olması nedeniyle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile işin esası incelenerek yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir. Hal böyle olunca, ... tarihli HMK'nun yürürlüğe girmesinden sonra açılan eldeki davada açıklanan nedenlerle davalılar ... Ltd. Şti. ve ...'in istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, tasarrufun iptali istemine yönelik eldeki davada ticaret mahkemesinin görevsiz olduğu dikkate alınarak usul hükümleri doğrultusunda görevsizlik kararı verilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi yönünde karar vermek gerekmiştir." gerekçesi ile mahkememizin ... tarihli, ... Esas ve ... Karar sayılı gerekçeli kararının kaldırılmasına ve dava dosyasının mahkememize gönderilmesine karar verilmiştir.
İade edilen dava dosyası mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmiştir.
Eldeki davanın, İİK'nun 277. ve devamı maddelerine göre açılan tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu görülmektedir.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, 6100 sayılı HMK’nun 2. maddesinde Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevi düzenlenmiş olup buna göre "Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme aksine bir düzenleme bulunmadıkça Asliye Hukuk Mahkemesidir".
Öte yandan bilindiği üzere ... tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) 6335 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesinde ticari davalar tanımlanmıştır. Buna göre her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ile maddenin devamı fıkralarında belirtilen davalar ticari dava olarak nitelendirilmiştir. Yine aynı Kanun'nun 5/3. maddesinde "Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan yasal düzenlemeler karşısında, Asliye Ticaret Mahkemelerinin özel mahkeme niteliğinde bulunduğu, bu niteliği gereği görev alanının 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre belirleneceği ve genel mahkemeler ile arasındaki ilişkinin önceki kanunun aksine görev ilişkisi olduğu açıktır. Asliye Ticaret Mahkemelerinin çekişmeli yargıdaki görev alanının TTK’nda ve diğer özel kanunlarda ticari dava olduğu belirtilen davalarla sınırlı olduğu kuşkusuzdur.
Öte yandan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 6335 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesinde ticari davaların, mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olarak iki gruba ayrıldığı anlaşılmaktadır. Mutlak ticari davalar, tarafların sıfatına veya bir ticari işletme ile ilgili olup olmamasına bakılmaksızın kanun gereği ticari sayılan davalar olup TTK’nun 4/1. maddesinin b, c, d, e, f fıkralarında ve özel kanunlarda düzenlenmiştir. Nispi ticari davalar ise tarafların tacir sıfatına haiz olduğu ve her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili uyuşmazlıklardan doğan davalardır. Bir başka ifade ile bu davalar ya bir ticari işletmeyi ilgilendirmeli ya da iki taraf için de ticari sayılan hususlardan doğmaları halinde ticari dava olarak nitelendirilebilirler. Gerek mutlak ve gerekse nispi ticari davaların asliye ticaret mahkemelerinde görüleceği açıktır.
Diğer taraftan, muvazaa nedeniyle açılmış olan davalarda davalılar arasında gerçekleştiği ileri sürülen muvazaalı işlem, davacı yönünden haksız eylem niteliğinde olup davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise davalı, üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK’nun 283/1 m.). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nispi nitelikte yasadan doğan bir dava olup davanın takip konusu alacağın kaynağının görev hususunun belirlenmesine doğrudan bir etkisi yoktur.
Yukarıda açıklandığı üzere somut olayda, davacının muvazaa iddiasıyla davalılar arasında yapılan tasarrufun iptali isteğinde bulunduğuna göre taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözüm yeri 6100 sayılı HMK’nun 2. maddesi uyarınca asliye hukuk mahkemesi olup ticaret mahkemesinin görev kapsamı dışında kalmaktadır.
Mahkemenin görevli olması HMK'nun 114/1-c. maddesi gereğince bir dava şartıdır. HMK'nun 115. maddesi gereğince de mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Ayrıca mahkemelerin görevli olup olmadığı konusu kamu düzeninden olan hususlardandır.
Mahkememizce açıklanan nedenlerle göreve ilişkin dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine kararı verilmesi gerekmiş, HMK'nun 20. maddesi uyarınca kararın kesinleştiği tarihten itibaren iki hafta içerisinde mahkememize başvurulması halinde dava dosyasının görevli asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine hükmedilmiştir. HMK'nun 331/2. maddesi uyarınca görevsizlik kararından sonra asliye hukuk mahkemelerinde davaya devam edilmesi halinde yargılama giderlerine asliye hukuk mahkemelerince hükmedileceğinden bu aşamada harç, vekalet ücreti ve yargılama giderleri hakkında hüküm tesis edilmeden aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-HMK'nun 114/1-c ve 115. maddeleri uyarınca göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-HMK'nun 20. maddesi gereğince, kararın kesinleşmesini müteakip ve yasal süresinde talep edilmesi halinde dava dosyasının görevli olan KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NE tevzi edilmesi için Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosu'na gönderilmesine,
3-HMK'nun 20. maddesi gereği iş bu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini istememesi durumunda HMK'nun 331/2. maddesi gereğince dava dosyanın mahkememizce re'sen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin HMK'nun 331/2. maddesi gereğince görevli mahkemede hüküm altına alınmasına,
Dair, tarafların yokluğunda dosya üzerinden, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. ...
Başkan ...
E-imzalıdır
Üye ...
E-imzalıdır
Üye ...
E-imzalıdır
Katip ...
E-imzalıdır