5. Hukuk Dairesi 2017/28740 E. , 2019/5779 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak ......dan terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalı ... vd. vekili ile davalı ... yönünden verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R –
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak ......dan terkini istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... vd. vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. ...... mahallesi 580 ada 10, 32 ve 37 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki yapıya resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek, üzerindeki ağaçlara ise maktuen değer biçilmesinde maktuen değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
Alınan rapor, zemin bedeli yönünden hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
1-Bir taşınmazın arsa sayılabilmesi için değerlendirme tarihinde ...... planı içinde olması, değilse belediye veya mücavir alan sınırları dahilinde bulunması ve ayrıca belediye hizmetlerinden yararlanması ve etrafının meskun olması gerekir.
Bu itibarla, ...... Müdürlüğünden belirtilen hususlar araştırılmadan ve dava konusu 580 ada 32 ve 37 parsel sayılı taşınmazların vasfı kesin olarak tespit edilmeden eksik inceleme ile arsa olarak kabul edilerek hüküm kurulması,
2-...... Mahallesi 580 ada 10 parsel sayılı taşınmaza arsa niteliğine göre değer biçilmesi yöntem itibariyle doğrudur. Kamulaştırma Kanunu"nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tesbiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Dairemizin 2015/12550 Esas sayılı dosyasında aynı emsalle aynı mahallede ve yakın mevkiideki 404 ada 14 parsel sayılı taşınmaza aynı ifadelerle yola da cepheli olmasından bahisle emsalden 2,10 kat değerli bulunarak 2014 yılı itibariyle 200 TL/m2 değer biçildiği, şimdiki davada ise hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dava konusu taşınmazların, emsal alınan taşınmaza göre yola ve il merkezine daha yakın olduğu belirtildiği halde başkaca bir gerekçe gösterilmeden emsal parselden (1,05) kat daha değersiz olduğu belirtildiğinden rapor inandırıcı görülmemiştir.
Bu durumda taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi ve bu emsallere göre değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kuruluyla keşif yapılıp, dava konusu taşınmaz ile bilirkişi raporunda somut emsal olarak esas alınan taşınmazların,......... vb. merkezi yerlere ve birbirlerine olan uzaklıkları halihazır şehir haritası üzerinde fen bilirkişisine işaretlettirildikten sonra, dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi itibariyle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal kabul edilen taşınmazların ise bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibariyle fiili imar uygulaması sonucu oluşan imar parselleri mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parselleri mi olduklarının ve taşınmazın bulunduğu mahallede düzenleme ortaklık payı kesintisinin ilgili ...... Müdürlüğü ile ...... Müdürlüğünden sorulup, vergi değerleri de karşılaştırılmak suretiyle değer biçilip alınacak bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru olmadığı gibi,
3)7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davalı ... vd. vekili ile davalı ..."nin temyiz isteminin kabulü ile BOZULMASINA peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 27/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.