(Kapatılan)20. Hukuk Dairesi 2019/5996 E. , 2020/122 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili ve davacı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, Merkez ilçesi, ... mevkii, D7 ve etrafı, D10, D8, D6 ve D4 çevrili en az 16218,06 m²"lik tarla; D3 ve etrafı kuru dere, D9, D4, ve D2 tarlaları ile çevrili en az 22146,27 m²"lik tarla; ... Reş mevkiinde yer alan E3 ve etrafı yol, E2 ve E5-E4 ile çevrili en az 12279,01m²"ik tarla; Mahmuri mevkiinde yer alan A6 ve etrafı A4, A5, yol ve kuru dere ile çevrili en az 24429,66 m2"ik tarla; Mahmuri mevkiinde B2 ve etrafı yol, B1 ve B3 tarla tarlaları ile çevrili en az 12426,95 m²"lik tarla; ... mevkiinde H18 ve etrafı kuru dere, H17, H20 ve H 19 tarlaları ile çevrili en az 8720,41 m²"lik tarla; Şavat mevkiinde yer alan G18 ve etrafı kuru dere, G17, G19 ve yol ile çevrili en az 14428,85 m²"lik tarla; Şkavla Hamidi mevkiinde G24 ve etrafı kuru dere, Sırt G23 ve G25 ile çevrili en az 7838,82 m²"lik tarla; Bire mevkiinde yer alan G3 ve etrafı yol, G2, G4 ve yol ile çevrili en az 10665,04 m²"lik tarla; Baraş mevkiinde yer alan G31 ve etrafı yol, G32, G30 ve Sırt ile çevrili en az 17486,09 m²"lik tarla; Gole mevkiinde yer alan G3 J26 ve etrafı J25, J23, J1 ve kuru dere ile çevrili en az 18687,07 m²"lik tarla nitelikli taşınmazlarda müvekkillerinin 1/2 hisseyle ortak olduklarını, 40-45 yılı aşkın süreden beri de davacılar tarafından bahçe olarak kullanıldıklarını, taşınmazların tamamen özel mülkiyete konu olduklarını, taşınmazların ormanla veya mera ile ilgilerinin bulunmadığını beyan ederek; yukarıda sınırları belirtilen herbir taşınmazın 1/14 hisseyle davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacılardan ... 20.05.2016 tarihli, ... ise 23.06.2016 tarihli dilekçeleriyle "köyde yapılmaya başlanan kadastro çalışmaları neticesinde dava konusu taşınmazların kendi adlarına tescil edileceği" yönünde açıklamada bulunarak, ayrı ayrı davadan feragat ettiklerini beyan etmişlerdir.
Mahkemece; HMK"nın 309. maddesi uyarınca feragatin hüküm ifade etmesinin karşı tarafın veya mahkemenin kabulüne tabi olmadığı gerekçesiyle; feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince (katılma yolu ile) ve davalı Hazine vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tesciline ilişkindir.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır şöyleki;
Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilmesi zorunludur. Kadastro mahkemelerinin görevi kadastro tutanağının düzenlenmesi ile başlar. Kadastro tutanağı düzenlenen taşınmazlar 30 gün süre ile ilan ettirilir, 30 günlük ilan süresi geçtikten sonra, dava açılmayan kadastro tutanaklarına ait sınırlandırma ve tespitler ise kesinleşir.
Kadastro mahkemesinin genel olarak görevi 3402 sayılı Kanunun 25. maddesinde; zaman bakımından görev ve yetkisi ise, aynı Kanunun 27. maddesinde düzenlenmiş olup; buna göre anılan kanunun 27. maddesi; "Mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar mahkemesine resen devrolunur." hükmünü içermektedir. Bu düzenlemeye göre, kadastro mahkemeleri, dava konusu taşınmaz hakkında tutanak düzenlenmesi halinde ve askı ilân tarihleri içinde açılacak davalarda görevlidir.
Somut olayda; kadastro tespit tutanağının düzenlendiği tarihte dava derdest olup, tutanak düzenlenmesiyle kadastro mahkemelerinin görevi başlayacağından, mahkemece işin esasına girilmeksizin görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, açıklanan hususlar gözetilmeksizin feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 15/01/2020 günü oy birliğiyle karar verildi.