Danıştay 7. Daire 1992/7719 Esas 1995/83 Karar Sayılı İlamı

Daire : YEDİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 83
Esas Yılı : 1992
Esas No : 7719
Karar Tarihi : 20/01/995
213 SAYILI KANUNUN 124.MADDESİNDEN, SADECE DAVA AÇMA SÜRESİNİ GEÇİRENLERİN ŞİKAYET YOLUNA BAŞVURABİLECEĞİ ANLAMININ ÇIKARILAMAYACAĞI, DAVA AÇMA SÜRESİNDE YAPTIKLARI DÜZELTME TALEBİ REDDOLUNANLARIN DA ŞİKAYET YOLUNA BAŞVURABİLECEĞİ HK.
Yükümlüler tarafından verilen beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirilen veraset ve intikal vergisinin şikayet yoluyla düzeltilmesi talebinin reddine ilişkin Maliye Bakanlığının işleminin iptali istemiyle açılan davayı; 2577 sayılı Kanunun 7 ve 11.maddelerindeki hüküm gereğince her türlü vergilendirme hatası dahil 30 gün içinde dava açılması
gerektiği, 213 sayılı Kanunun 116. 118.maddelerinin işleyebilmesi için, dava açma süresi geçirildikten sonra, mükelleflerin kamu alacağının zaman aşımı süresi içerisinde düzeltme ve şikayet yoluna başvurmaları gerektiği olayda, tahakkuk fişinin tebliği tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açılmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanunun 15/1-b maddesi uyarınca süre aşımı nedeniyle reddeden Denizli Vergi Mahkemesinin 18.10.1991gün ve 1991/860 sayılı kararının beyannamelerde yapılan matrah hatalarının 2577 sayılı Kanunun 11.maddesinin uygulama alanı dışında olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, 31.10.1990 tarihinde vefat eden ...'dan veraseten intikal eden mallara ilişkin beyannamenin 27.2.1991 tarihinde verilmesi üzerine, 6.3.1991 tarihinde tahakkuk fişinin düzenlendiği, beyannamedeki gayrimenkullere ilişkin değerlerin maddi hatasonucu yanlış yazıldığından bahisle, 27.3.1991 tarihli dilekçe ile vergi dairesinden düzeltme talebinde bulunulduğu, düzeltme isteminin 22.4.1991 tarihli işlemle reddedilmesi üzerine, 5.7.1991 tarihli dilekçe ile şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına başvurulduğu, bu müracaatın Maliye Bakanlığının 25.7.1991 günlü işlemi ile reddi üzerine de yasal süresi içinde dava açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, düzeltme ve şikayet yoluyla yapılan bir müracaat mevcut olup, bu nedenle davanın, Bakanlığın husumetiyle incelenmesi gerekir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Düzeltme talebi" başlıklı 122.maddesinde; mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, 124.maddesinde de, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri belirtilmiştir.
Vergi hatalarının düzeltilmesi istemlerinde davaya konu idari işlem, 213 sayılı Kanunun 124.maddesi hükmü gereğince düzeltme isteminin reddine ilişkin vergi dairesi işlemine karşı şikayet yoluyla başvuru sonucu Maliye Bakanlığınca tesis edilen ret işlemidir. Vergi dairesinin tarh ve tahakkuk işlemi değildir.
Olayda, yükümlüler tarafından, tahakkuk fişlerinin kendilerine tebliği üzerine dava açma süresi içinde, vergi mahkemesinde dava açma yolu değil, 213 sayılı Kanunun 116. ve devamı hükümlerinde düzenlenen vergi hatalarının düzeltilmesi yolunun tercih edildiği anlaşılmaktadır.
Bu yolun, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra düzeltme talebinde bulunanlar tarafından kullanılabileceği, dava açma süresi içinde başvurup da talepleri reddolunanların bu yolu kullanamayacaklarını kabul etmek, düzeltme müessesesinin konuluş amacına ters düşer. 213 sayılı Kanunun 124.maddesindeki hükümle, dava açma süresini geçirenlerin izleyebilecekleri yol düzenlenmiştir. Bu hükümden sadece dava açma süresi geçtikten sonra düzeltme ve şikayet yoluna başvurulabileceği anlamı çıkarılamaz. Kanun hükmü başvuru hakkını dava açma süresini geçirenlere tanıdığına göre, bu süreyi geçirmeyenlerin öncelikle bu haktan yararlanabileceğini kabul etmek gerekir.
Bu duruma göre, mahkemece Maliye Bakanlığı hasım mevkiine alınmak suretiyle işin esasının incelenmesi gerekirken, tahakkuk fişinin tebliğinden itibaren 30 gün içinde dava açılmadığından bahisle davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına karar verildi.