1. Hukuk Dairesi 2014/22171 E. , 2017/4194 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TAZMİNAT
Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil-tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen reddine-kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar asıl ve birleştirilen davanın davacıları ile davalı tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 12.09.2017 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden vekili Avukat ... ile diğer temyiz eden vekili Avukat ... ... geldiler, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen müdahil davacılar ... ... v.d. vekili Avukat gelmedi, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Asıl ve birleşen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil ve tazminat; müdahil dava ise, harici satın almaya dayalı tapu iptali-tescil isteklerine ilişkindir.
Asıl ve birleşen davanın davacıları, mirasbırakan ... ..."un tüm taşınmazlarını mirastan mal kaçırmak amacıyla tek oğlu olan davalıya satış yoluyla temlik ettiğini, işlemlerin muvazaalı biçimde yapıldığını; sonradan taşınmazların imar uygulamasına tabi tutularak imar parsellerine dönüştüğünü, bunlardan bir kısmının da davalı tarafından üçüncü kişilere satıldığını ileri sürerek miras payları oranında tapu iptali-tescile ve üçüncü kişilere satılan taşınmazlar yönünden de tazminata karar verilmesini istemişlerdir.
Üçüncü kişi konumundaki müdahil davacılar, dava konusu taşınmazlardan bir kısmını sağlığında mirasbırakan ... ... haricen satın aldıkları iddiasıyla tapularının iptalini ve adlarına tescilini talep etmişlerdir.
Davalı, asıl ve birleşen davalar bakımından muvazaa iddialarının doğru olmadığını belirtip davanın reddini savunmuş; müdahil davacıların davasını ise kabul etmiştir.
Mahkemece, davalı tarafından kabul edilmiş olması nedeniyle müdahil davacıların davasının kabulüne; asıl ve birleşen davadaki muvazaa iddiasının ise kısmen sübut bulduğu gerekçesiyle tapu iptali-tescile ve istekle bağlı kalınarak tazminata karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
Ne var ki, dosyadaki mevcut kayıtlar incelendiğinde, mahkemece kabul kararı kapsamına alınan taşınmazlardan 273 ada 2 ve 280 ada 22 numaralı parsellerin dava açıldıktan sonra 28.05.2009 ve 29.05.2009 tarihlerinde davalı tarafından dava dışı üçüncü kişilere satıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun(HMK) 125/1. maddesi " Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir:
a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu takdirde davacı davayı kazanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olur.
b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür." hükmünü içermektedir.
Anılan düzenleme, kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi zorunlu bir usul kuralı olup, mahkemece davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceği sorulmalı ve sonucuna göre işlem yapılmalıdır.
Hal böyle olunca, 6100 saylı HMK"nın 125/1. maddesi gözetilerek gerekli usuli işlemlerin yerine getirilmesi, ondan sonra işin esası hakkında karar verilebilmesi için hüküm bozulmalıdır.
Tarafların temyiz itirazları açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 02.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden taraflar vekilleri için 1.480.00.-TL. duruşma vekâlet ücretinin karşılıklı olarak alınıp birbirlerine verilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 12.09.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.