Danıştay 3. Daire 1994/3929 Esas 1995/184 Karar Sayılı İlamı

Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 184
Esas Yılı : 1994
Esas No : 3929
Karar Tarihi : 26/01/995

YATIRIMA KONU AKTİF DEĞERLERİN YATIRIM TAMAMLANMADAN TEŞVİKİ VEREN MAKAMIN İZNİYLE TOPLUCA SATILMASI SONUCUNDA BU DÖNEMDE YARARLANILAN YATIRIM İNDİRİMİ MİKTARI ÜZERİNDEN TAHAKKUK ETTİRİLMESİ GEREKEN VERGİYE GECİKME FAİZİ UYGULANAMAYACAĞI HK.

Davacı şirketin Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığından aldığı Yatırım Teşvik ve izin Belgesine istinaden yaptığı komple tesisleri yatırımı tamamlamadan teşviki veren makamın izniyle topluca satması sonucunda bu dönemde yararlanılan yatırım indirimi miktarı üzerinden tarh edilen kurumlar vergisine uygulanan gecikme faizine karşı açılan davayı; Vergi Usul Kanununun "Özel ödeme zamları" başlığını taşıyan 112.maddesinin 3/a.fıkrasında; ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatlarda, dava konusu yapılmaksızın kesinleşen vergilere, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar geçen süreler iin 6183 sayılı Kanuna göre tesbit edilen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanacağının hükme bağlandığı, olayda davacı şirketin kullanmış olduğu yatırım indirimi nede niyle 1989 yılı beyanında 96.448.172 liralık matrahın noksan beyanına ve tahakkukuna neden olduğu, bu matraha göre hesaplanan gecikme faizin de kanuna aykırılık görülmediği gerekçesiyle reddederek tahakkuk ettirilen gecikme faizini onayan … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; olayda inceleme sonucu tesbit edilmiş matrah farkının bulunmadığı, yatırımın iptali nedeniyle daha önce yararla nılan yatırım indiriminin sözkonusu olduğu, yatırım indirimi miktarı üzerinden hesaplanan vergiye gecikme faizi uygulanamayacağı ileri sürü lerek bozulması istemidir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun, "Yatırım İndirimine Mevzu Aktif Değerlerin Satış ve Deviri" başlıklı Ek 5.maddesinin (a) fıkrasının ikin ci paragrafında, komple tesislerde yatırım tamamlanmadan yatırıma mevzu aktif değerlerin topluca satışı veya devri halinde, yatırım indirimi nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş olan vergilerin tahakkuk ettirilerek tahsil olunacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 112/3.maddesinde ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatlarda; dava konusu yapılmaksızın kesinleşen vergilere, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar dava konusu yapılan ver gilerin ödeme yapılmamış kısmına yargı organı kararının tebliğ tarihine kadar gecikme faizi uygulanacağı hükmü öngörülmüştür.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı şirketin Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığından aldığı 30.12.1988 gün ve … sayılı Yatırım Teşvik ve İzin Belgesine istinaden yaptığı komple tesisleri yatırımı tamamlamadan teşviki veren makamın izniyle topluca satması sonucunda bu dönemde yararlanılan yatırım indirimi miktarı üzerinden tahakkuk ettirilmesi gereken kurumlar vergisini Dairemizin E:1994/4711 nolu dosyasından ihbarname esasına göre tarh edildiği, salınan bu vergi nedeniyle de gecikme faizi istendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda hükmü açıklanan Ek 5.madde uyarınca yatırıma konu aktif değer lerin topluca satış veya devri dolayısıyla Vergi Dairesi Müdürlüğünce ikmalen, re'sen veya idarece vergi tarh ettirilmesi yoluna gidilmeyip, ilgili dönemde verilen beyanname üzerinden hesaplanacak olan ancak yatırım indirimi sebebiyle o tarihte tahakkuk ettirilmeyen verginin tahakkuk ettirilerek tahsilinin sağlanması gerekmektedir.
Bu bakımdan olayda ikmalen, re'sen veya idarece vergi salınmasını gerektiren bir durum olmadığından, gecikme faizi uygulanmasına olanak bulunmadığı cihetle, açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.