22. Hukuk Dairesi 2015/35335 E. , 2018/20373 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde taraflar vekillerince tarafından temyiz edilmiş ve davacı tarafından duruşma talep edilmiş ise de; duruşma gününün taraflara tebliği için tebligat gideri verilmediğinden duruşma isteğinin reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait okulda sınıf öğretmeni olarak 01.09.1996 tarihinde çalışmaya başladığını, davacı ile davalı arasındaki hukuki ilişkiyi 14.02.2007 tarihine kadar 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu"nun, bu tarihten sonra da 5580 sayılı Yasanın düzenlediğini, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda öğretmenlere verilen ücretlerin tamamının davalıya ait okulda çalışan öğretmenlere de verilmek zorunda olduğunu beyanla hazırlık ve planlama ücreti ve % 1 fazlası, her yıl Ocak ve Temmuz ayı maaş zammı, ek ders ücreti ve %1 fazlası, öğretime hazırlık tazminatı, eş ve çocuk yardımı, ücret ve kıdem tazminatı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının emekli statüsünde sınıf öğretmeni olarak görev yaptığını, 5580 sayılı Kanun"un 9. maddesi ile özel okul öğretmenlerinin devlet okullarında çalışanlardan daha az ücret almalarının önlenmek istendiğini, davacıya devlet okullarında çalışan öğretmenlere ödenen ücretten daha yüksek ücret ödendiğini, 657 Kanun hükümlerine göre devlet okullarında ödenen öğretim yılına hazırlık ödeneğinin, öğretmenin yıl içindeki ders araç, gereç ve ihtiyaçları için verildiğini, müvekkili okulda ise ihtiyaç duyulan tüm araç, gereç ve ders malzemelerinin okul idaresi tarafından karşılandığını, bu türlü bir ödeme yapma zorunluluğu ve uygulaması bulunmadığını, davacının ders dağıtım çizelgelerinde gösterilen süreler dışında derse girmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında Milli Eğitim Bakanlığında çalışan öğretmenlere verilen hazırlık ve planlama ücreti ve %1 fazlası, her yıl Ocak ve Temmuz ayı maaş zammı, mazeretler sebebi ile girilen ders ücretleri ve %1 fazlası, ek ders ücreti ve %1 fazlası ile öğretime hazırlık tazminatı ve %1 fazlasının Özel Öğretim Kurumlan Kanunu kapsamında çalışan davacıya da ödenmesinin gerekip gerekmediği hususu uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak mülga 625 sayılı ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunudur.
Somut olayda; davacı emekli olduktan sonra davalı vakfa ait özel ilköğretim okulunda çalışmaya başlamıştır. Davacı ile davalı işverenlik arasında yapılan iş sözleşmelerinin tetkikinden davacının davalı işverenlikte 28.11.1999-17.08.2011 tarihleri arasında sınıf öğretmeni olarak çalıştığı, davacının haftalık ders saatinin aylık ücret karşılığı onsekiz saat ve ders ücreti karşılığı oniki saat olmak üzere toplam otuz saat olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Davacı, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile bu Kanuna dayanılarak çıkartılan yönetmelikler kapsamında olduğundan, uyuşmazlığın çözümünde bu mevzuat hükümlerinin nazara alınması gereklidir. 5580 sayılı Kanun’un 14. maddesinde, “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda, resmi öğretim kurumlarında uygulanan mevzuat hükümleri uygulanır.” şeklinde hükme yer verilmiştir. Anılan Kanuna dayanılarak çıkartılan yönetmeliklerde de, benzer hükme yer verilerek, yönetmelikte yer almayan hususlar bakımından da, resmi benzeri kurumların ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
01.12.2006 tarihli ve 2006/11350 sayılı, ... Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanlara ilişkin değildir. Ancak, yukarıdaki paragrafta açıklanan mevzuat hükümleri uyarınca, 5580 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkartılan yönetmeliklerde hüküm bulunmayan hususlarda, resmi öğretim kurumlarında uygulanan mevzuat hükümlerinin uygulanması gereklidir. Bu halde, 5580 sayılı Kanun ve yönetmeliklerinde hüküm bulunmayan hususlar hakkında, bahsi geçen Bakanlar Kurulu kararının uygulanması gerektiği açıktır.
5580 sayılı Kanun’un 9. maddesinde, özlük haklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, maddenin ikinci fıkrasında, “Okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında ise “Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmi okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.” denilmiştir. 5580 sayılı Kanun 14.02.2007 tarihinde yürürlüğe girmiş olup davacının çalışma süresi bakımından uygulanma kabiliyeti olan 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 33. maddesindeki düzenleme de aynı içeriktedir.
Dava dilekçesinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 32. maddesinde düzenlenen öğretim yılına hazırlık ödeneği talep edilmiştir. Bu ödeneğin, sosyal yardım mahiyetli bir ödeme olduğu açıktır. Ne var ki, hem 14.02.2007 tarihine kadar yürürlükte bulunan 625 sayılı Kanun"un 33. maddesi, hem de 14.03.2014 tarihine kadar yürürlükte bulunan 5580 sayılı Kanun’un 9/2. maddesinde, emekliler hariç tutulmuştur. Davacının emekli çalışan olması ve iş sözleşmesinin sona erdiği tarih nazara alındığında, 657 sayılı Kanun’un ek 32. maddesinde düzenlenen öğretim yılına hazırlık ödeneği talebi yerinde değildir. Anılan sebeplerle, mahkemece, davacının öğretim yılına hazırlık ödeneği talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi hatalı olmuştur.
3-Dava dilekçesinde, davacının fiilen girdiği ek derslere ilişkin ücretin yanı sıra, 2006/11350 sayılı, ... Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6/3., 10. ve 11. maddelerinde düzenlenen ücret ödemeleri de talep edilmiştir.
5580 sayılı Kanun’un 9/4. maddesinde düzenlenen “Kurumlardaki ek ders ücreti miktarı, resmi okullar için tespit edilen miktardan az olamaz.” hükmü bakımından, emekliler hariç tutulmamıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının 2006-2007 ve 2007-2008 döneminde haftalık üç saat, 2008-2009 ve 2009-2010 döneminde haftalık iki saat fiilen ek ders okuttuğu kabul edilerek, fiilen okutulan ek ders karşılığı ek ders ücreti hesaplanmıştır. Mahkemece, bu hesaba uygun olarak, toplam brüt 6.646,45 TL ek ders ücretinin hüküm altına alınması dosya içeriğine göre isabetli ise de 14.02.2007 tarihine kadar yürürlükte olan 625 sayılı Kanunda ücretlerin gecikmesi durumunda gecikilen her gün için %1 fazlasının ödenmesi öngörüldüğü, davacının bu düzenlemeye istinaden 2006-2007 dönemine ilişkin %1 fazlası talep ettiği ve bu döneme ilişkin davacının ödenmeyen ek ders ücreti bulunduğunun anlaşılmasına göre 2006-2007 dönemine ilişkin %1 fazlası alacağına hükmedilmemesi isabetli olmamıştır.
Ayrıca 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 11. maddesinde düzenlenen hazırlık ve planlama (egzersiz) ücreti ödemelerinin davacıya yapılması gerektiğinin kabul edilmesi de hatalı olmuştur. Şöyle ki; yukarıda detaylı açıklandığı üzere, 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 5580 sayılı Kanun ve yönetmeliklerinde hüküm bulunmayan hususlar hakkında, davacıya uygulanabilir. 5580 sayılı Kanun’un 9. maddesinde ise, özlük haklarına ilişkin düzenleme bulunmaktadır. Bakanlar Kurulu Kararı’nın 11. maddesinde, fiilen okutulan her on saat ders için bir saat daha hazırlık ve planlama görevi karşılığında ayrıca ek ders ücreti ödeneceği; 10. maddesinin ilgili bendinde müdür yardımcılarına, yönetim görevi sebebiyle haftalık onsekiz saat ek ders ücreti ödeneceği; 6/3. maddesinde öğretim yılı başında ve sonunda meslekle ilgili çalışma sürelerinde iki haftayı geçmemek üzere haftalık onbeş saat ek ders ücreti ödeneceğine ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Belirtilen ödemeler, sosyal yardım mahiyetli ödeme olmayıp, resmi okul çalışanlarının ücretinin eki niteliğinde sayılması gereken ödemelerdir. Davacının, 5580 sayılı Kanun’un 9. maddesi uyarınca, fiilen okuttuğunu ispatladığı her bir ek ders saati bakımından, resmi okullar için belirlenen ek ders saati ücretinden az olmamak kaydıyla ek ders ücreti ödenmesi talebinde bulunması mümkündür. Ancak, Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6/3., 10. ve 11. maddelerinin davacıya uygulanması mümkün değildir. Anılan sebeplerle, dava dilekçesinde, Bakanlar Kurulu Kararı’nın 11. maddesine dayanılarak ileri sürülen hazırlık ve planlama (egzersiz) ücreti ve buna bağlı 1/1000 fazlası taleplerinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.09.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.