MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne dair kararın davacı-karşı davada davalı vekili ile davalı-karşı davada davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 29.05.2017 tarihli ve 2015/5372 Esas, 2017/7888 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Davacı-karşı davada davalı vekili ile davalı-karşı davada davacı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Asıl davada davacılar ... ve ... vekili, ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen, 527, 660 ve 30 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki zeytin ağaçlarının bir kısmının vekil edenlerine ait olduğunu açıklayarak, bahsi geçen zeytin ağaçlarının vekil edenlerine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş, karşı davada davacı ... vekili ise 527 ve 30 parsel sayılı taşınmazlardaki bir kısım zeytin ağaçlarının vekil edeni tarafından meydana getirildiğini açıklayarak söz konusu zeytin ağaçlarının vekil edenine aidiyetinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve karşı davada davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece; asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile 30 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan 60 adet zeytin ağacı ile 527 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan 53 adet zeytin ağacının mülkiyetinin davalı- karşı davacı ..."a ait olduğunun tespitine dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiş, Dairenin 29.5.2017 tarihli ve 2015/5372 Esas, 2017/7888 Karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiş, ilama karşı taraf vekillerince süresinde kararın düzeltilmesi talebinde bulunulmuştur.
Dava, muhdesatın tespiti isteğine ilişkindir.
1.Dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve Yargıtay ilâmında açıklanan gerektirici sebeplere göre, taraf vekillerinin HUMK"un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme istemleri yerinde görülmemiştir.
2.Ancak, bilindiği üzere, bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 s.lı TMK mad. 684/1). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK mad.718). 22.12.1995 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak sağlamaz. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK mad. 722, 724. ve 729). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın mülkiyetinin arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez.
Muhdesatın tespiti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda, muhdesatın mülkiyetinin tespiti değil, muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin ya da davacıya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Hal böyle olunca, davaya konu muhdesatın davacı tarafından meydana getirildiğinin ya da davacıya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekirken, muhdesatın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Ne var ki; bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hükmün 2-a ve 2-b bentlerinin HUMK"un 438/7 maddesi gereğince düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Taraf vekillerinin karar düzeltme taleplerinin yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle reddine, ancak, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, taraf vekillerinin karar düzeltme talebi yerinde görüldüğünden kabulü ile Dairenin 29.05.2017 tarihli ve 2015/5372 Esas, 2017/7888 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına, hükmün 2-a ve 2-b bentlerindeki “.... mülkiyetinin ....” kelimesinin hüküm fıkralarından çıkarılmasına, hükmün düzeltilen bu şekli ile ONANMASINA, peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyenlere ayrı ayrı iadesine, 28.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.