Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Hassa Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/05/2014
NUMARASI : 2012/403-2014/179

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, İli İlçesi Köyü parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme ile alınan bilirkişi raporu hükme yeterli değildir.
Şöyle ki;
1-Dosya içerisinde bulunan Küreci Belediye Başkanlığı"nın 06.02.2013 tarihli yazısında, dava konusu 639 (ifraz 2077) parsel sayılı taşınmazın bir kısmının 1/1000 ölçekli uygulama imar planı kapsamında, bir kısmının da uygulama imar planı dışında kaldığı, taşınmazın belediyenin arazi yollarından faydalandığı, alt yapı hizmetlerinden faydalanmadığı, etrafının meskûn alan olmadığının belirtildiği, Hassa Belediye Başkanlığının 12.05.20214 tarihli yazısında ise dava konusu 639 parselin belediyenin 1/1000 uygulama imar planı içerisinde olup karayolu, sanayi alanı ve tarımsal niteliği korunacak özel tarım alanı olduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır. Buna göre taşınmazın 1/1000"lik uygulama imar planı içerisinde olan kısmı arsa, plan dışında kalan kısmı ise tarım arazisi olarak değerlendirilecektir. Dava konusu taşınmaz kısmen kamulaştırıldığından, öncelikle kamulaştırılan kısmın 1/1000 ölçekli uygulama imar planı içerisinde kalıp kalmadığının belirlenmesi, kalmakta ise arsa, aksi halde tarım arazisi, kısmen imar planı içinde, kısmen imar planı dışında yer aldığının saptanması halinde ise, plan içindeki kısım arsa, plan dışındaki kısım da arazi olarak değerlendirilmelidir.
Yukarıda açıklanan hususta araştırma yapılmadan, kamulaştırılan kısmın tamamının arsa niteliğinde olduğunun kabulü ve bu niteliğine göre değerlendirilmesi,
Kabule göre de;
2-Kamulaştırma Yasası"nın 10. maddesi ile kamulaştırma bedelinin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddesinin (g) bendine göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde kamulaştırma (değerlendirme) gününden

./..
-2-

önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak bedelinin tespiti gerekir. Hükme esas teşkil eden bilirkişi kurulu raporunda, somut emsal olarak alınan Karşıyaka Mah. 59 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 08.02.2010 tarihinde 14.715,00 TL"ye satıldığı kabul edilerek değerlendirme yapılmış ve bu parsel ile dava konusu taşınmazın özellikleri karşılaştırılmak suretiyle dava konusu taşınmaza değer takdir edilmiştir. Hassa Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/55 esas- 2014/97 karar, Dairemizin 2015/10400 esas-20105/12214 karar sayılı dosyasında yapılan incelemede emsal alınarak incelenen taşınmazın bilirkişi kurulu raporunda belirtildiği gibi bir satışının olmadığı anlaşılmıştır. Bu durum karşısında; emsal alınan taşınmazın, dava konusu taşınmazın değerinin tespitinde geçerli bir emsal olmadığı anlaşıldığından; mahkemece, tarafların bildireceği ya da re"sen bulunacak emsal taşınmazlara ait tapu kayıtları getirtilip bunlara göre inceleme yapan bilirkişi kurulundan rapor alınmak suretiyle karar verilmesi gerekirken geçersiz rapor esas alınarak hüküm kurulması,
3-Dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan bölümlerinin yüzölçümü ve geometrik şekilleri dikkate alındığında ayrı ayrı ele alınarak 2.296,66 m²’lik kısmında değer kaybı meydana gelmeyeceği gözetilerek değerlendirme yapılması gerekirken, arta kalan bölümlerinin toplamı olan 2.729,23 m² üzerinden %30 oranında değer kaybı oluştuğu kabul edilerek değer belirleyen rapora göre hüküm kurulması,
4-Kamulaştırılan taşınmazda yapının bulunması halinde, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11.maddesinin h bendinde, resmi birim fiyatları ve yapı maliyet hesaplarını ve yıpranma payını değerlendirerek bedelin tespit edileceği düzenlenmiştir. Dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan yapının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetine göre 2012 yılı itibariyle hesaplanacak değerine hükmedilmesi gerekirken, idarenin kıymet takdir raporunda belirtilen bedeli esas alan rapora göre hüküm kurulması,
5-Taşınmazda yer alan ağaçların cins, yaş ve verim durumlarına göre gıda, tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğü verileri dikkate alınarak değerlendirme tarihi itibariyle rayiç değerlerine göre bedellerinin tespit edilmesi gerekirken bu şekilde bir inceleme yapılmadan idarenin kıymet takdir raporunda belirtilen bedeli esas alan rapora göre hüküm kurulması,
6-Kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın idare adına tesciline ilişkin davaların bu niteliği dikkate alınarak vekille temsil edilen her iki taraf yararına maktu avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekirken, sadece davalı lehine vekalet ücreti takdir edilmesi,
Ayrıca;
7-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasa"nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tesbiti için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.

./..

-3-


Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesi"nin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedelinden, acele kamulaştırma dosyasında tespit edilerek davalılar adına bloke edilen bedelin mahsubu ile bakiye bedele faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 01.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.








Karşılaştırıldı A.Ç.