Esas No: 2021/658
Karar No: 2022/837
Karar Tarihi: 29.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/658 Esas 2022/837 Karar Sayılı İlamı
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: ... Esas - ...
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ "TÜRK MİLLETİ ADINA"
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI : 1-
VEKİLLERİ :
DAVALI : 2-
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARARIN YAZILDIĞI TARİH:
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; 16.05.2021 tarihinde ... sevk ve idaresindeki ... plakalı çekici ... dorse plakalı araç ile ... sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın çarpışması neticesi meydana gelen kazada ...'ın aracı içinde yolcu olan müvekkilinin ağır şekilde yaralandığını, kazaya neden olan ... plakalı çekici ... dorse plakalı aracın kaza tarihinde karşı taraf ... Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS ile sigortalı olduğunu, kazaya karışan ... plakalı diğer aracın ise ... Sigorta A Ş. tarafından ZMMS ile sigortalı olduğunu, müvekkilinin kaza anında araç içinde yolcu olarak bulunduğundan herhangi bir kusurunun bulunmadığını, kaza nedeniyle Akşehir C.Savcılığından ... soruşturma sayılı dosyası üzerinden soruşturmaya başlandığını, söz konusu kaza nedeniyle müvekkilinin malul kalarak geçici ve sürekli iş göremez hale geldiğini, tedavi giderleri ile bakıcı gideri zararlarının oluştuğunu, zararlarının tazmini yönüyle sigorta şirketine başvuruda bulunulduğunu, ancak herhangi bir sonuç alınamadığını, arabuluculuk görüşmelerinden de sonuç alınamadığını belirterek; 100 TL sürekli iş göremezlik, 100 TL geçici iş göremezlik, 100 TL tedavi gideri, 100 TL bakıcı gideri zararı olmak üzere toplam 400 TL (belirsiz alacak davası)maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özet olarak; davacı tarafça müvekkili şirkete başvurulmuş fakat değerlendirme yapılabilmesi için gerekli olan evraklardan maluliyet ve tedavi evraklarının tamamının gönderilmediğini, davanın kabulü anlamına gelmemek üzere davacının maluliyet oranının ve kusur durumunun mümkünse Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Dairesi tarafından tespitinin gerektiğini, uzman aktüer tarafından tazminat hesabının yapılmasının gerektiğini, müvekkilinin temerrüde düşmediğini, poliçe tarihinde geçerli olan genel şartlar gereğince davacının taleplerinin teminat dışı olduğunu, tedavi, geçici bakıcı ve geçici iş görememe tazminatının Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sorumluluğunda olduğunu belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davacı vekili 02/12/2022 tarihli dilekçesi ile, açmış olduğu davayı toplamda 499.487,37 TL olarak ıslah ettiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, tazminat isteminden ibarettir.
2918 sayılı KTK'nın 85/1. Maddesine göre; Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
2918 sayılı KTK'nın 85/5. Maddesine göre; İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.
Kaza tarihi itibariyle yürürlükte olan 2918 sayılı KTK'nın 90. Maddesine göre; Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.
Anayasa Mahkemesi’nin 09/10/2020 tarihli resmi gazetede yayınlanan 17/7/2020 tarihli ve ... E, ... K sayılı Kararı ile, 2918 sayılı KTK'nın 90/1. maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2918 sayılı KTK'nın 91. Maddesine göre; İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.
2918 sayılı KTK'nın 97. Maddesine göre; Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.
2918 sayılı KTK'nın 99. Maddesine göre; Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.
6098 sayılı TBK'nın 49. Maddesine göre; Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
6098 sayılı TBK'nın 50. Maddesine göre; Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler.
6098 sayılı TBK'nın 54. Maddesine göre; Bedensel zararlar özellikle şunlardır: 1. Tedavi giderleri. 2. Kazanç kaybı. 3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar. 4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.
6098 sayılı TBK'nın 55. Maddesine göre; Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.
Anılan yasal düzenlemelere istinaden bir motorlu aracın işletilmesi sırasında meydana gelen trafik kazasında, zarar görenlerin zararından, 6098 sayılı TBK'nın 49. Maddesi uyarınca araç sürücüsü, 2918 sayılı KTK'nın 85. Maddesi uyarınca araç işleteni ve şartları varsa teşebbüs sahibi ve 2918 sayılı KTK'nın 91. Maddesi uyarınca sigortacı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Trafik kazası nedeniyle zarara uğradığını iddia eden hak sahipleri tarafından açılan tazminat davalarında ispat yükü 6098 sayılı TBK'nın 50. Maddesi uyarınca zarar gören üzerinde olup, zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat etmek zorundadır.
Yine bu tür davalarda 2918 sayılı KTK'nın 97. Maddesi uyarınca, zarar görenin dava açmadan önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı olarak başvuru yapması gerekmekte olup bu husus sonradan giderilmesi de mümkün olmayan dava şartlarındandır. Ayrıca yazılı başvurudan hemen sonra dava açılması mümkün olmayıp 15 günlük sürenin dolmasından sonra dava açılabilecektir. Sigortacı kendisine yapılan yazılı başvuruya karşı 15 gün içinde cevap vermek ve 2918 sayılı KTK'nın 99. Maddesine göre 8 iş günü içinde de tazminatı ödemek zorundadır. Sekiz iş günü içinde sorumlu olduğu tazminatı ödemeyen sigortacı 9. Gün itibariyle temerrüde düşecektir.
Hak sahipleri tarafından talep edilebilecek tazminatlar ise 2918 sayılı KTK'nın 90. Maddesi uyarınca 2918 sayılı KTK ile 6098 sayılı TBK'nın haksız fiile ilişkin hükümleri uygulanacaktır.
Somut olayda; davacı davaya konu trafik kazası nedeniyle cismani zarara uğradığını iddia ederek sürekli iş göremezlik zararı, geçici iş göremezlik zararı, bakıcı gideri zararı ile SGK tarafından karşılanmayan ve faturalandırılamayan tedavi gideri zararının tahsilini istemiştir.
Bu kapsamda öncelikle davacının davaya konu trafik kazası nedeniyle sürekli iş göremez hale gelip gelmediğinin tespiti için hangi yönetmelik hükümlerinin uygulanması gerektiği belirlenmelidir. Maluliyetin tespiti yönünden hangi yönetmeliğin uygulanacağına ilişkin KTK'da ve TBK'da açık hüküm bulunmadığından bu boşluğun içtihatlarla doldurulması gerekmektedir.
Yargıtay . Hukuk Dairesinin yerleşik hale gelen uygulamasına göre Söz konusu belirlemenin ise Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümleri gibi kuruluşlarının çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikâyetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden kaza tarihi 11.10.2008 tarihinden önce ise Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11.10.2008 tarihi ile 01.09.2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 01.09.2013-01.06.2015 tarihleri arası Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği, 01.06.2015-20.02.2019 tarihleri arası Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurul Raporları Hakkında Yönetmelik, 20.02.2019 tarihinden sonra Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir. (Emsal ilam:Yargıtay . Hukuk Dairesi ... E ... K)
Belirlenmesi gereken bir diğer husus ise tazminat hesabının ne şekilde yapılacağıdır. 2918 sayılı KTK ile 6098 sayılı TBK'da bu hususta bir düzenleme bulunmadığından bu boşluğun da içtihatlarla doldurulması gerekmektedir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... E ... K sayılı kararı ve Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin yerleşik içtihatları gereği, muhtemel yaşam süresinin tespitinde TRH 2010 yaşam tablosu dikkate alınmalı ve işleyecek (bilinmeyen) devre hesaplamasında her yıl için gelirin % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi esasına dayanan progresif rant yönteminin kullanılarak hesaplamanın yapılması gerekmektedir.
Davacının davalı sigorta şirketlerine davadan önce tazminat ödemesi için yazılı olarak başvurduğu, başvurunun sigorta şirketlerine 19/10/2021 tarihinde tebliğ edildiği ve davalı sigorta şirketlerinin 2918 s. KTK'nin 99/1. maddesi gereğince 8 iş günü sonra 16/11/2021 tarihinde temerrüte düştükleri, 2918 s. KTK.nin 97. maddesi gereğince dava şartının da yerine getirilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu 16/05/2021 tarihli trafik kazası neticesinde görevli kolluk tarafından tanzim edilen kaza tespit tutanağı ile, ... idaresinde bulunan ... plakalı aracın seyir halindeyken ışıklı kavşağa geldiği esnada kendisine yanan kırmızı ışığa rağmen seyrine devam ettiği esnada ... idaresindeki ... plakalı araç ile çarpışması neticesinde oluşan trafik kazasının oluşmasında ...'nin asli, ...'ın ise tali kusurlu olduğu belirlenmiştir. 07/04/2022 tarihli ATK raporu ile ise, sürücü ...'nin tam kusurlu olduğu, ...'ın ise kusursuz olduğu belirlenmiştir. Kaza tespit tutanağı ile ATK raporu arasındaki çelişkilerin giderilmesi amacıyla 19/07/2022 tarihli İTÜ kusur raporu tanzim ettirilmiş ve bu rapor ile çelişkilerin giderildiği kabul edilerek davaya konu trafik kazasının oluşmasında ...'nin tam kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Davalılardan ... Sigorta A.Ş. kazaya karışan ... plakalı aracın sigortacısı olup, bu araç sürücüsü ...'ın kazanın oluşmasında herhangi bir ksurunun bulunmadığı kabul edildiğinden bu sigorta şirketine yönelik davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Trafik kazası 16/05/2021 tarihinde meydana geldiğinden davacı hakkında düzenlenecek maluliyet raporunun Erişkinler ... Yönetmeliği hükümlerine göre tanzim edilmesi gerekir. Bu yönetmelik hükümlerine göre tanzim edildiğinden ve dosya kapsamına uygun olduğundan hükme esas alınan 30/05/2022 tarihli maluliyet raporu ile davacının kalıcı sakatlık oranının % 29, geçici iş göremezlik süresinin 12 ay, başkasının yardımına muhtaç olduğu sürenin 4 ay ve tedavi gideri zararının 15.000,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Dosya kapsamına ve anılan içtihatlar ile belirlenen kriterlere uygun olduğundan hükme esas alınan 07/11/2022 tarihli hesap raporu ile davacının geçici iş göremezlik zararının 40.377,37 TL, sürekli iş göremezlik zararının 977.377,30 TL ve bakıcı gideri zararının 14.310,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
6098 sayılı TBK'nın 52. Maddesine göre; Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hâkim, tazminatı indirebilir. Anılan yasal düzenlemede de belirtildiği üzere zarar görenin zararın oluşmasında ya da zararın artmasında bir ihmali varsa bu hususun tazminatın belirlenmesinde dikkate alınması gerekir. Bir başka deyişle zararın oluşumunda zarar görenin de müterafik kusurunun bulunması halinde tazminattan indirim yapılması gerekmektedir. Müterafik kusurun dikkate alınması için bu yönde yapılan bir savunmaya gerek olmayıp Mahkemece müterafik kusurun resen dikkate alınması gerekmektedir. Nitekim bu husus Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin ... E ... K sayılı ilamında da vurgulanmıştır. Ayrıca müterafik kusur indirimi nedeniyle kısmen reddedilen tutar üzerinden davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmeyeceği noktasında da duraksama bulunmamaktadır.
Somut olayda, kazaya karışan ... plakalı araçta yolcu olan davacının kaza esnasında emniyet kemerinin takılı olup olmadığı konusunda kaza tespit tutanağında bir belirleme bulunmamaktadır. Dosya arasına alınan soruşturma dosyasının UYAP suretinin incelenmesinde de davacının kaza esnasında emniyet kemerinin takılı olup olmadığına ilişkin bir ifadenin bulunmadığı anlaşılmıştır. Davalı tarafça da davacının müterafik kusurlu olduğunun ispatına elverişli herhangi bir delil ibraz edilmediğinden davacının zararından müterafik kusur indirimi yapılmamıştır.
Davacı vekili, 02/12/2022 tarihli talep artırım dilekçesi ile davalılardan ... Sigorta Şirketi'ne yönelik dava yönünden dava değerini 499.687,37 TL'ye çıkarmıştır.
Kaza tarihi itibariyle geçerli ZMMS poliçesi sakatlanma teminat klozu limiti 430.000,00 TL, yine sağlık gideri teminat klozu limiti de 430.000,00 TL'dir. Davalı sigorta şirketi sürekli iş göremezlik zararından sakatlanma teminat klozu limiti kapsamında, geçici iş göremezlik zararı, bakıcı gideri zararı ile tedavi gideri zararından ise sağlık gideri teminat klozu limiti kapsamında sorumludur. Poliçe limitleri ile davacı vekili tarafından ibraz edilen 02/12/2022 tarihli talep artırım dilekçesi birlikte değerlendirildiğinde artırılan tutarın poliçe limitlerini aşmadığı anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davaya konu trafik kazasının oluşmasında ... plakalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, kaza neticesinde ... plakalı araçta yolcu konumunda olan davacının yaralandığı, davacının sürekli iş göremezlikten doğan zararının 977.377,30 TL olduğu, davacının talebinin ise 430.000,00 TL olduğu, taleple bağlılık ilkesi gereğince sürekli iş göremezlik tazminatı istemi yönünden ancak 430.000,00 TL'ye hükmedilebileceği, davalı ... Sigorta Şirketinin bu zarardan sakatlanma teminat klozu kapsamında sorumlu olduğu, davacının geçici iş göremezlik zararının 40.377,37 TL, bakıcı gideri zararının 14.310,000 TL ve tedavi gideir zararının ise 15.000,00 TL olduğu, davalı ... Sigorta Şirketinin bu zararlardan ise sağlık gideri teminat klozu kapsamında sorumlu olduğu, ... plakalı araç sürücüsünün kusursuz olması karşısında bu aracın sigortacısı olan davalı ... ... Sigorta A.Ş.'nin ise herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varıldığından, davalı ... Sigorta A.Ş.'ye yönelik davanın reddine, davalı ... Sigorta Şirketi'ne yönelik davanın ise kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVACININ DAVALI ... SİGORTA A.Ş.'YE YÖNELİK DAVASININ REDDİNE,
2-DAVACININ ... SİGORTA ŞİRKETİ'NE YÖNELİK DAVASININ KABULÜ ile 430.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 40.377,37 TL geçici iş göremezlik tazminatı, 14.310,00 TL bakıcı gideri tazminatı ve 15.000,00 TL tedavi gideri tazminatı olmak üzere toplam 499.687,37 TL tazminatın dava tarihi olan 16/11/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı ... Sigorta Şirketi'nden alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 34.133,64 TL harçtan, peşin ve ıslahla birlikte alınan 1.766,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 32.367,34 TL eksik harcın davalı ... Sigorta Şirketi'nden alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
4-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.360 TL. yargılama giderinin davalı ... Sigorta Şirketi'nden alınarak Hazine'ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu'nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
5-Davacı tarafından yapılan 1.825,60 TL harç gideri ve 5.828,17 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 7.653,77 TL yargılama giderinin, davalı ... Sigorta Şirketi'nden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf, kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T. uyarınca, tayin ve taktir olunan 72.956,23 TL vekalet ücretinin davalı ... Sigorta Şirketi'nden alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı ... Sigorta A.Ş. kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T. uyarınca, tayin ve taktir olunan 400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Sigorta A.Ş.'ne verilmesine,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re'sen davacıya iadesine,
Dair ; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK'nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/12/2022
Katip Hakim
5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.