Esas No: 2021/336
Karar No: 2022/1213
Karar Tarihi: 29.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/336 Esas 2022/1213 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/336 Esas
KARAR NO : 2022/1213
DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan Malın İadesi
DAVA TARİHİ : 11/05/2021
KARAR TARİHİ : 29/12/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 02.01.2023
Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan Malın İadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili sunmuş olduğu dava dilekçesiyle; Müvekkili banka tarafından tanınan kredi limiti çerçevesinde imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmeleri'ne dayanarak FKS ve eki belgelerle yazılı malların davalıya teslim edildiği, davalının sözleşme gereğince ödemesi gereken kira bedellerini gerekse de diğer sözleşmeler ve ilişkiler kapsamında ödemesi gereken borçlarını ödemeyip temerrüde düştüğü, kira bedellerinin süresinde ödenmemesi üzerine de finansal kiralama konusu taşınmazların müvekkili bankaya teslimi için davalıya ihtarname keşide edildiği, ancak bugüne kadar davalı tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığı ve taşınmazların müvekkili bankaya teslim edilmediğinden bahisle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla ihtiyati tedbir kararı verilerek makinaların ve diğer emtianın müvekkili bankaya tedbiren yediemin olarak teslimine, ayrıca imzalanan sözleşmelerin de feshine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davalı tarafa usulüne uygun olarak teblgat yapılmış olmasına rağmen davalı tarafça esasa cevap süresi içerisinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER:
1-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilebilmesi açısından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, mali müşavir bilirkişi ... tarafından düzenlenen 16.02.2022 tarihli raporda; Taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesinde Muacceliyet Nedenleri başlıklı 2/1.maddesinde ve Malın İadesi başlıklı 28.maddesinde kiralayanın teslim ihbarından kiralanan menkul ise en geç 5 iş günü içerisinde iade, gayrimenkul ise en geç 1 ay içinde tahliye ve teslim edilir hükmünün yer aldığı, davalının kira bedellerinden ödeme planındaki son 4 aylık döneme isabet eden 83.453,05 TL'lik kısmını vadesinde ödemediği, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun sözleşme ihtarnameye ilişkin hukuki değerlendirme sonucu davalının sözleşmeye aykırı davranıp davranmadığı, kira bedellerini sözleşme kapsamında ve şartlarında ödeyip ödemediği, bu kapsamda malın iadesi koşulunun oluşup oluşmadığının tespit edilebileceği bildirilmiştir.
2-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davaya konu malların dava tarihi itibariyle değerinin belirlenmesi açısından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, makina mühendisi bilirkişi ... tarafından düzenlenen 20.05.2022 tarihli raporda; Davaya konu 2015 model 2.el kağıt bardak makinasının dava tarihi itibariyle 1 adedinin KDV hariç 140.000,00 TL, KDV dahil 165.200,00 TL, 2 adedinin KDV hariç 280.000,00 TL, KDV dahil 330.400,00 TL olduğu bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ / KABUL
Dava, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansal Şirketleri Kanunu'nun 30, 32 ve 33.maddeleri hükümlerine dayalı olarak açılmış olup, davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesinin davacı tarafça haklı nedenle feshedildiğinin tespiti ve finansal kiralama sözleşmesine konu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki 29.01.2020 tarih, ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi ve yine ... nolu Ek Tadil Finansal Kiralama Sözleşmesinin 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 22.maddesi hükmüne uygun olarak yapılmıştır. Sözleşmede yazılı taşınır mallar dosyaya bir sureti sunulan 10.02.2020 tarihli "Ek/Tadil Sözleşmesi"nde Ek-3 olarak geçen "Malın Kiracı Tarafından Tesellümü (Kabulü) Makbuzu" ile kiralayan davacı tarafından kiracı davalıya teslim edilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davaya konu 29.01.2020 tarih ... nolu Finansal Kiralama Sözleşmesi ile 10.02.2020 tarih ... nolu Ek Tadil Finansal Kiralama Sözleşmesi, sözleşme eki kira ödeme planı ile Finansal Kiralama Sözleşmesine konu malın davalıya teslimine ilişkin 10.02.2020 tarihli "Ek/Tadil Sözleşmesi"nde Ek-3 olarak geçen "Malın Kiracı Tarafından Tesellümü (Kabulü) Makbuzu" ile ilgili olarak davalı şirkete isticvap davetiyesi çıkartılmış olup, davalı şirket yetkilisinin isticvap için mahkememizce tayin edilen duruşma gün ve saatinde mazeretsiz olarak duruşmaya katılmamış olması nedeniyle isticvaba konu Finansal Kiralama Sözleşmesi, Ek Tadil Finansal Kiralama Sözleşmesi ve yine sözleşmeye konu malların teslimine ilişkin makbuz içeriğinin davalı tarafça kabul edildiği varsayılmıştır.
Finansal Kiralama konusu mallar, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 23.maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. Anılan Yasa'nın 24.maddesi hükmü gereğince de, kiracı sözleşme süresinde finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 30.maddesine göre sözleşme süresinin dolması, 28 ve 29.maddesine göre sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 31.maddesi hükmüne göre de; sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 32 ve 33.maddeleri gereğince kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle yükümlüdür.
Taraflar arasındaki 29.01.2020 tarihli sözleşmenin "Delil Sözleşmesi" başlıklı 7.maddesine göre kiralayan ile kiracı arasındaki her türlü ihtilaflarda alacağın varlığı ve miktarının belirlenmesi açısından kiralayanın defterleri, kayıtları vesair belgelerin kesin delil olduğu taraflarca kabul ve taahhüt edilmiş olduğundan, mahkememizce yapılan yargılama sırasında dosya kapsamı belgeler ve davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde mali müşavir bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, alınan rapora göre; davacı tarafın incelenen ticari defter ve kayıtlarının TTK hükümleri uyarınca açılış ve kapanış onaylarının süresinde yaptırıldığı ve bu nedenle usulüne uygun tutulduğu, taraflar arasında imzalanan 29.01.2020 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi ile 10.02.2020 tarihli Ek Tadil Finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında 2 adet 2.el kullanılmış kağıt bardak makinasının davalıya kiralandığı, davalının 30.10.2020, 30.11.2020, 29.12.2020 ve 29.01.2020 tarihli 9, 10, 11 ve 12 nolu toplamda 83.453,36 TL'lik kira bedelini ödemediği, davacı banka tarafından davalıya keşide edilen Üsküdar 32.Noterliği'nin 06.10.2020 tarih ve ... nolu ihtarnamesiyle davalıya dava konusu sözleşmenin muhatabın yasal ve sözleşmesel yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle kira bedellerinin tümünün muaccel hale geldiği, muaccel hale gelen finansal kiralama borçlarının 24 saat içerisinde ödenmemesi halinde yasal yollara başvurulacağı ve 60 gün içerisinde ödemenin yapılmaması halinde finansal kiralama sözleşmesinin feshedilmiş olacağının tespit edildiği bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında davacı tarafça davalıya teslim edilen ve davalının sözleşmeye aykırı davrandığı iddiasıyla iadesi talep edilen finansal kiralama konusu malların dava tarihi itibariyle değerinin tespiti için makina mühendisi bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, alınan rapora göre; finansal kiralama konusu 2 adet 2.el kullanılmış kağıt bardak makinasının dava tarihi itibariyle değerinin KDV dahil 330.400,00 TL olduğunun tespit edilmiş olduğu bildirilmiş olmakla bu tutar üzerinden eksik harç davacı tarafa tamamlatılarak yargılamaya devam olunmuştur.
Dosyaya sunulan delillerin incelenmesinden davacı tarafça davalıya keşide edilen Üsküdar 32.Noterliği'nin... yevmiye nolu ve 06.12.2020 tarihli ihtarnamesiyle muhatapların yasal ve sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle Finansal Kiralama Sözleşmesi'nin feshedildiği ve kira bedellerinin tümünün bu nedenle muaccel hale geldiği, tümü muaccel olan Finansal Kiralama Borçlarının işbu ihtarnamenin tebliğinden itibaren 24 saat içerisinde ödenmemesi halinde alacağın tahsili için yasal yollara başvurulacak olup, ayrıca 60 gün içinde ödemenin yapılmaması halinde Finansal Kiralama Sözleşmesi'nin feshedilmiş sayılacağı ve bu durumda finansal kiralama konusu malların derhal teslim edilmemesi halinde Finansal Kiralama Sözleşmesinin feshiyle sözleşmeye konu malların iadesi için yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiği, davalı kiralayanın Finansal Kiralama Sözleşmesi'ndeki ... Mahallesi ... Sokak No:... Bornova/İZMİR adresine çıkartılan ihtarnamenin bila tebliğ iade edildiği, yine sözleşme adresi dışında davalı kiralayanın ticaret sicil adresi olan .... Mahallesi ... Sokak No:1 Bornova/İZMİR adresine çıkartılan tebligatın da bila tebliğ iade edildiği, taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesi'nin 32.maddesine göre "Bu sözleşme dolayısıyla her ne sebeple yapılırsa yapılsın taraflara yapılacak tebligatlar tarafların iş bu sözleşmede yazılı adreslerine yapılmakla geçerli sayılacaktır" hükmünün bulunduğu, ayrıca 6361 Sayılı Yasa'nın 33/4.maddesinde "Kiracının bu kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 Sayılı Kanun'un 68/b maddesi hükmünün uygulanacağının" hüküm altına alınmış olması karşısında davacı tarafça davalı kiracıya keşide edilen ve davalı kiracının sözleşme adresine çıkartılan ve bila tebliğ iade edildiği tarih olduğu anlaşılan 09/10/2020 tarihi itibariyle tebligatın yapılmış olduğunun kabulü gerekmiştir.
6361 Sayılı Yasa'nın "Sözleşmenin İhlali" başlıklı 31.maddesine göre "Kiralayan finansal kiralama bedelini ödemekte temerrüde düşen kiracıya verdiği 30 günlük süre içerisinde bu bedelin ödenmemesi halinde sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise bu süre 60 günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü ya da birini zamanında ödememiş olması nedeniyle yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir." şeklindeki düzenleme karşısında davacı kiralayan tarafından davalıya yukarıda belirtilen Üsküdar 32.Noterliği'nin 06.12.2020 tarihli ihtarnamesiyle 60 günlük sürenin verildiği, ancak verilen süreye rağmen kira bedellerinin ödenmediği ve iş bu davanında ihtarname ile verilen 60 günlük süre geçtikten sonra açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Dosya kapsamı belgeler ve alınan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesi neticesinde, davalı kiracının finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen ödeme tablosu dahilinde 30.10.2020, 30.11.2020, 29.12.2020 ve 29.01.2020 tarihli olmak üzere toplam 83.453,36 TL bedelli kira bedellerini ödemekte temerrüde düşerek taraflar arasında imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesi hükümlerini ihlal ettiği ve davacı kiralayan tarafından davalıya kira bedellerinin ödenmesi için Üsküdar 32.Noterliği'nin 06.12.2020 tarihli ihtarnamesiyle 60 günlük süre verildiğinin ihtar edildiği, buna rağmen bilirkişi raporu ile tespit edilen toplam 4 aylık 83.453,36 TL'lik muaccel kira bedellerinin ödenmediği anlaşılmakla bu nedenle davacı kiralayanın sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği saptanmıştır. Davalı kiralayan tarafından ise mahkememizce yapılan yargılama sırasında esasa cevap süresi içerisinde davaya karşı cevap dilekçesi sunulmamış olup, bu kapsamda finansal kiralama bedelinin ödendiği, yahut ödenmemesi gerektiğini, istenebilir olmadığını TMK 6.maddesi ve HMK 200 ve devamı maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamamıştır. Bu nedenle davanın kabulüne, davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesi'nin davacı tarafça haklı nedenle feshedildiğinin tespiti ile; davaya konu taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesine konu olan 17.01.2020 tarih ve KDV dahil toplam 241.664,00 TL bedelli proforma faturada GTİP NO 8441 olarak belirtilen 2 adet "2.EL KULLANILMIŞ KAĞIT BARDAK MAKİNASININ" davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, dava dosyası üzerinden mahkememizce 16.06.2021 tarihli ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye değin devamına karar verme gereği doğmuştur.
HÜKÜM /Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE, davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesi'nin davacı tarafça haklı nedenle feshedildiğinin tespiti ile; davaya konu taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesine konu olan 17.01.2020 tarih ve KDV dahil toplam 241.664,00 TL bedelli proforma faturada GTİP NO 8441 olarak belirtilen 2 adet "2.EL KULLANILMIŞ KAĞIT BARDAK MAKİNASININ" davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine,
Dava dosyası üzerinden mahkememizce 16.06.2021 tarihli ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye değin devamına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 22.569,62 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta yatırılan ve daha sonradan tamamlanan 8.204,18 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 14.365,44 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından başlangıçta yatırılan ve daha sonradan tamamlanan toplam 8.271,98 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta gideri 380,85 TL ve bilirkişi ücreti 1.000,00 TL olmak üzere toplam 1.380,85 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 49.256,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan bulunması halinde karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 29/12/2022
Katip
Hakim