BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/17 Esas 2023/16 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/17 Esas
KARAR NO : 2023/16
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 06/01/2023
KARAR TARİHİ : 09/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan incelemesi sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dilekçesi ile, müvekkilinin aşağıda bilgisi verilen,
1) ... BANKASI ... Şubesi KEŞİDE Yeri ..., ... TL bedelli, keşide tarihi ... tarihli, ... SERİ nolu, keşidecisi ... LTD. ŞTİ
2) ... BANKASI ... Şubesi KEŞİDE Yeri ..., ... TL bedelli, keşide tarihi ... tarihli, ... SERİ nolu, keşidecisi ... LTD. ŞTİ
3) ... BANKASI ... Şubesi KEŞİDE Yeri ..., ... TL bedelli, keşide tarihi ... tarihli, ... SERİ nolu, keşidecisi ... LTD. ŞTİ olan Çeklerini yeni açtığı işyerine taşırken Antalya'da kaybettiğini, çeklerin kötü niyetli kişi veya kişiler tarafından tahsil edilebileceğini, bu nedenle çekin bankadan tahsil edilmemesi için ödeme yasağı konulmasına ve durumun ilgili bankaya bildirilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE:
Dava, TTK 818/s. Maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken 757 vd. Maddelerine göre açılmış, zayi nedeni ile çek iptali davasıdır.
İptal davasında ispat külfeti, genel kural olan TMK'nın 6. maddesine uygun olarak, iptal talebinde bulunana aittir. Zira iptal davası tek taraflı, hasımsız olduğundan, ispat külfetinin başka bir tarafa yüklenmesi de mümkün değildir. İptal talebinde bulunan kişinin, çekin rızası olmaksızın elinden çıktığını ispat etmesi gerekir. Ayrıca davacının zıya anında çekin zilyedi bulunduğunu da mahkemeye sunacağı delillerle doğrulaması gerekir (TTK m. 759/2). Çekin zayi olması fiili bir durum olduğundan, bu iddia tanık dahil her türlü delille ispatlanabilecektir. (Gürühan, C. (2015). Çekin Zayi Olması ve İptali. Adalet Yayınevi, Ankara: s.77)
İspatta bir diğer mesele, davacının, iptalini istediği çeki ferdileştirmesi gereğidir. (Öztan, F. (2020). Kıymetli Evrak Hukuku. Yetkin Yayınları, Ankara:s.65).Bu da çekin belli başlı niteliklerinin; keşide tarihi, bedel, tarafları, varsa seri numarasına ilişkin bilgilerin dava dilekçesi ve ilanlarda gösterilmesi suretiyle mümkün olabilir. Aksi halde iptal davası reddolunur. Bu çeşit bir davada davacıdan mahkemeye sunduğu delillerle çekin zayi olduğunu kesin olarak ispatlaması beklenmez, çekin zıyaa uğradığının “kuvvetle muhtemel” olduğunun gösterilmesi yeterlidir (TTK m. 760).
Yargıtay ... Hukuk Dairesi'nin ... tarih ... E. ... K. sayılı kararında da; "…davacı vekili dava dilekçesinde sadece dava konusu çeklerin müvekkilinin elinden rızası hilafına çıktığını açıklamış olup, ne dava dilekçesinde ne de yargılama aşamasında mahkemeye çekin elinde iken ziya uğradığı konusunda hiçbir delil sunmamıştır. Oysa, TTK’nun 730/20 nci maddesi hükmü yollaması uyarınca çek iptalleri hakkında uygulanması gereken aynı yasanın 671/2 nci maddesi hükmüne göre, iptal talebinde bulunan kimse, bu konudaki iddiasını kuvvetle muhtemel gösterecek delillerini mahkemeye ibraz etmek zorundadır. Mahkemece de bu deliller yeterli görülürse TTK’nun 676 ncı maddesi hükmü uyarınca iptal kararı verilebilecektir..." denilerek çek iptali davasında çekin zayi olduğu iddiasının kuvvetle muhtemel delillerle ispatı gerektiği hususu vurgulanmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, iptal talebinde bulunan davacının, çeklerin rızası olmaksızın elinden çıktığını ve ayrıca zıya anında çekin zilyedi bulunduğunu mahkemeye sunacağı delillerle doğrulaması gerektiği lakin davacının dava dilekçesinde çeklerin davacının zilyetliğinde iken zayi olduğu iddiasına yönelik kuvvetle muhtemel delillerini belirtmediği anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; Tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/01/2023


Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır