5. Hukuk Dairesi Esas No: 2020/11635 Karar No: 2021/2368 Karar Tarihi: 01.03.2021
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2020/11635 Esas 2021/2368 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesi gereği kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili istemiyle verilen davanın, müteakip bozma kararı sonrası yeniden incelenmesi sonucunda, hükümlerden birinin tescil hükmü yönünden kesin olmak üzere dava konusu taşınmazın sadece belli bir kısmının davacı idare adına tescil edilmesine karar verildiği, ancak bu kısım için değer düşüklüğü bedeline hükmedilmesi nedeniyle istenilen kararın verilmediği ve bunun Anayasa'ya aykırı olduğu belirtilerek hüküm bozuldu. Ayrıca, kamulaştırma bedeli hesabında usuli kazanılmış hak ilkesinin ihlal edildiği ve değer düşüklüğü bedeli hesabının denetime uygun olmadığı da vurgulanarak hüküm bozuldu. Kararda belirtilen kanun maddeleri: 4650 sayılı Kanun, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesi, Anayasa'nın bazı maddeleri ve Kamulaştırma Kanunu'nun 7139 sayılı Kanunla değişik 10. maddesinin 8. fıkrasının 4. ve 7. cümleleri.
5. Hukuk Dairesi 2020/11635 E. , 2021/2368 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davacı idare ile davalı ... vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davacı idare ile davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir.1-Mahkemece tescil hükmü yönünden kesin olmak üzere verilen ilk karar gereğince dava konusu taşınmazın fen bilirkişisi tarafından hazırlanan krokide (C) ile gösterilen 673,58m2‘lik kısmın davacı idare adına tesciline karar verildiği gözetilmeksizin, bozma sonrası bu kısım için değer düşüklüğü bedeline hükmedildiği nazara alınarak davacı idare adına kayıtlı dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile önceki malikleri davalılar adına tesciline karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 2-Mahkemenin bozma öncesi ilk kararını temyiz etmediği anlaşılan davalılar ... ve ... yönünden mahkemece verilen ilk kararda hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirlenen m² birim fiyatı üzerinden kamulaştırma bedelinin belirlenmesi gerekirken, davacı idare lehine oluşan usuli kazanılmış hak ilkesi ihlal edilerek fazla bedele hükmedilmesi, 3-Mahkemece, kamulaştırmadan arta kalan 673,58m2’lik kısmında %25 oranında değer düşüklüğü bedelinin denetime uygun olmayan yöntemle hesap yapan bilirkişi raporunun hükme esas alınması suretiyle fazla bedele hükmedilmesi, Doğru olmadığı gibi; 4-Anayasa Mahkemesinin 27.11.2020 gün, 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve 16.07.2020 tarihli 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı kararı ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7139 sayılı Kanunla değişik 10. maddesinin 8.fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden, Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalı ..."tan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 01/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.