MAHKEMESİ : Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

A) Davacı İstemi;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalılara ait işyerinde çalışırken 12/02/2013 tarihinde iş kazası geçirdiğini, ıslah dilekçesi ile birlikte toplamda 58.150,00 TL maddi tazminat, 70.000,00 TL manevi tazminat talep ettiklerini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabı;
Davalı ... vekili cevabında özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Davacının 12/02/2013 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda %12,3 oranında sürekli işgöremezliğe uğradığı, iş güvenliği uzman heyetinden alınan 25/12/2015 tarihli raporda; işveren ... Grup Sok.Hiz.İnş.Taah.Tic.Ltd.Şti"nin iş kazasının meydana gelmesinde %40 oranında, ... Üniversitesi Rektörlüğünün %40 oranında, kazalının %20 oranında kusurlu olduğunun bildirildiği, hesap bilirkişisi... tarafından düzenlenen 09/02/2017 tarihli ek bilirkişi raporunda, tarafların kusur oranı, kurum tarafından yapılan ödemeler ve dosya kapsamı nazara alınarak davalıların sorumlu olduğu miktarın 58.160,68 TL olduğunun tespit edildiği ve 40.000,00 TL manevi tazminat takdir edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulune karar verilmiştir.
D) İstinaf Nedenleri:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Yerel mahkemece maddi tazminat yönünden verilen karara herhangi bir itirazlarının bulunmadığını ancak manevi tazminat yönünden verilen 40.000 TL tazminatın az olduğunu,
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle: Üniversitenin genel temizlik işlerini 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince ihale yoluyla hizmet alarak yürüttüğünü, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını bu nedenle kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, meydana gelen kazada da kendilerine kusur yüklenemeyeceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte faiz başlangıç tarihinin 12/12/2013 tarihi olarak belirtildiğini ancak olay tarihinin 12/02/2013 olduğunu,
Davalı ... Grup ... Ltd Şti vekili istinaf dilekçesinde özetle: davacının asıl işveren iş yerinde şirket nezdinde temizlik personeli olarak çalıştığını, davacının atölyedeki öğretim görevlisi..."in insitiyatifi ve sözlü talimatı ile atölyedeki dairesel testere ve tezgahlarında ahşap plaka kesme, bant makinesinde malzeme işleme işlerini de yaptığını, davacıya temizlik hizmeti dışında davalı şirket tarafından verilen bir talimat olmadığını, olayın meydana gelmesinde illiyet bağının bulunmadığını ve kusurlarının bulunmadığını; davacıya 13.000 TL"lik ödeme yapıldığını, yapılan bu ödeme dikkate alınmadan karar verildiğini, ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemişlerdir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Dairelerince aldırılan 3"lü iş güvenliği uzmanlarından oluşan bilirkişi heyet raporunda kazanın meydana gelmesinde davalı üniversite rektörlüğü’nün %30, davalı şirketin %60, davacı işçinin ise %10 oranında kusurlu bulunduğu, dairelerince ve dosya içeriğine uygun olan kusur raporu doğrultusunda aldırılan tazminat raporunda davacının 94.876,27 TL maddi zararının olduğunun tespit edildiği, davacı tarafın mahkemece aldırılan tazminat raporu doğrultusunda maddi tazminat istemini 58.150,00 TL olarak ıslah ettiği ve mahkemece bu miktarın davalılardan tahsiline karar verildiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf taleplerinin esastan reddine, davalılar vekillerinin istinaf taleplerinin kabulü ile; ... 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinin 2014/245 E., 2017/637 K. ve 19/12/2017 tarihli kararının ortadan kaldırılmasına, karar verilmiştir.
F)Temyiz Nedenleri;
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle: Üniversitenin genel temizlik işlerini 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince ihale yoluyla hizmet alarak yürüttüğünü, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını bu nedenle kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, meydana gelen kazada da kendilerine kusur yüklenemeyeceğini,
Davalı ... Grup ... Ltd Şti vekili istinaf dilekçesinde özetle: davacının asıl işveren iş yerinde şirket nezdinde temizlik personeli olarak çalıştığını, davacının atölyedeki öğretim görevlisi..."in insitiyatifi ve sözlü talimatı ile atölyedeki dairesel testere ve tezgahlarında ahşap plaka kesme, bant makinesinde malzeme işleme işlerini de yaptığını, davacıya temizlik hizmeti dışında davalı şirket tarafından verilen bir talimat olmadığını, olayın meydana gelmesinde illiyet bağının bulunmadığını ve kusurlarının bulunmadığını; davacıya 13.000 TL"lik ödeme yapıldığını, yapılan bu ödeme dikkate alınmadan karar verildiğini, beyanla kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenler ile temyiz kapsam ve nedenlerine göre davalı tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Dava, davacı sigortalının 12/02/2013 tarihli iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğraması nedeniyle maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, maddi tazminat yönünden davanın ıslah edilmiş haliyle ve taleple bağlı kalınarak 58.150,00 TL" nin olay tarihi olan 12/12/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıların kusur oranı aynı olmakla davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine, takdiren 40.000,00 TL Manevi tazminatın olay tarihi olan 12/02/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, davalıların istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacının maddi tazminat talebinin 94.876,27 TL olarak tespiti ile; taleple bağlı kalınarak 58.150,00 TL maddi, 40.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 12/02/2013 tarihi
itibariyle işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair hakların saklı tutulmasına, karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, davalı ... Grup Ltd. Şti."nde temizlik işçisi olarak çalışan davacı ..."in, davalı ... Teknoloji Fakültesine ait marangoz atölyesinde bulunan testere makinasının hareketli testere kısmına sağ elinin parmaklarını kaptırarak yaralanması neticesinde iş kazası geçirdiği, SGK tarafından olayın iş kazası olarak kabul edildiği, maluliyet oranının %12,3 olarak tespit edildiği, ilk derece mahkemesince itibar edilen 25/12/2015 tarihli kusur bilirkişi raporunda iş kazasının gerçekleşmesinde davalı işveren ... Grup....Hiz.İnş.Taah.Tic.Ltd.Şti"nin %40 oranında, davalı ... Rektörlüğünün %40 oranında, kazalının ise %20 oranında kusurlu olduğunun bildirildiği, davacı vekilinin 09/06/2016 tarihli dilekçesi ile anılan kusur raporunu kabul ettiği, hesap bilirkişiden alınan 09/02/2017 tarihli ek rapor doğrultusunda kurum tarafından yapılan ödemeler düşüldükten sonra davacının maddi tazminat alacağının mahkemece 58.160,68 TL olarak tespit edildiği, davacı vekilinin bu rapora göre maddi tazminat alacağını 58.150,00 TL olarak ıslah ettiği, ilk derece mahkemesince davanın ıslah edilmiş haliyle ve taleple bağlı kalınarak 58.150,00 TL ye hükmedildiği, davacı vekilinin anılan ilk derece mahkemesi kararını salt manevi tazminat yönünden istinaf ettiği, maddi tazminat yönünden verilen karara herhangi bir itirazlarının bulunmadığını bildirdiği anlaşılmıştır.
Usuli kazanılmış hak kavramı, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.( HGK.nun 12.07.2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03.12.2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.) Usuli kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09.05.1960 T., 21/9; 04.02.1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı).
Somut olayda; Bölge Adliye Mahkemesince aldırılan kusur bilirkişi heyet raporunda davacı işçinin %10 oranında kusurlu bulunduğu, bu kusur raporu doğrultusunda aldırılan hesap raporunda davacının 94.876,27 TL maddi zararının olduğunun tespit edildiği ve buna göre hüküm kurulduğunun anlaşılması karşısında, ilk derece mahkemesince itibar edilen kusur raporunda davacı işçinin %20 oranında kusurlu bulunduğu, davacı vekilinin bu kusur raporunu kabul ettiği ve bu kusur raporuna göre alınan hesap raporu doğrultusunda maddi tazminat alacağını ıslah ettiği ve ayrıca ilk derece mahkemesi kararını maddi tazminat yönünden kabul ettiğini bildirdiği salt manevi tazminatın azlığı yönünden istinaf ettiği göz ardı edilerek davalı taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hak ihlali olacak şekilde davacı işçinin kusurunun %10 olduğunun kabulü ile maddi zararının 94.876,27 TL olduğunun tespiti hatalı olmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş; davalı taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hak gözetilerek davacının 58.160,68 TL maddi tazminat alacağı olduğunu tespit ederek davalıları taleple bağlı kalınarak 58.150,00 TL maddi tazminat alacağından sorumlu tutmaktan ibarettir.
Bölge Adliye Mahkemesince bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bölge Adliye Mahkemesi hükmü bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Grup ŞTİ"ye iadesine
dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14/01/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.