Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hak sahibi konumunda yer alan davacıya ödenen ölüm aylığının 5510 sayılı Kanun hükümleri gereğince kesilmesine yönelik kurum işleminin iptali ile davalı kuruma borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozma ilamına uyduktan sonra yapılan yargılamada ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 2009 tarihinde kesinleşen davacıya, yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle talep konusu dönemde fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle, davalı Kurumca kesildiği ve 01.06.2009 - 22.07.2014 döneminde yersiz olarak ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir.
5510 sayılı Kanunun, Kurumun denetleme ve kontrol yetkisi başlığını taşıyan 59. maddesinde, "Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin işlemlerin denetimi, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları eliyle yürütülür. Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarının görevleri sırasında tespit ettikleri Kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemler, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilir. Bunlar tarafından düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak karar verilmiş ise de; bozma ilamında belirtilen fiilen birlikte yaşama olgusunun varlığının ve yokluğunun tespiti için yol gösterici hususlar tam olarak yerine getirilmeksizin eksik inceleme sonucu karar verilmiştir.
Mahkemece anılan bozma ilamındaki hususlarla birlikte, davacının ikamet adresi olarak görülen ... Mahallesinde tarafların uyuşmazlık konusu dönem içinde fiilen birlikte yaşayıp yaşamadıkları hususunda geniş kapsamlı Emniyet Müdürlüğü/Jandarma Komutanlığı araştırması yapılmalı, araştırma sonucu yakın ve durumu bilebilecek durumdaki komşular tespit edilerek anılan döneme ilişkin beyanları alınmalı, özellikle davacının boşandığı eşi ... ile birlikte yaşadığı iddia edilen denetim raporuna konu apartmandaki davacı ..."nın 3. Katında bulunan daire sakinleri dinlenilmeli, dinlenen kişilerin isim ve iletişim bilgileri kayıt altına alınmalı, davacının hak sahibi sıfatıyla ölüm aylığı aldığı babasının 07.01.2009 tarihinde ölmesi, davacı hakkında verilen boşanma kararının 07.05.2009 tarihinde kesinleşmesi ile beraber hemen akabinde 2009 yılının 6. ayında kendisine aylık bağlanmış olması hususu, davacının eski eşinin kayıtlarda yer alan ... Mahallesindeki adresinin Müfettiş raporunda depo olarak kullanıldığının tespit edilmesi, bozma sonrası yapılan kolluk araştırmasında ... Mahallesindeki adreste davacının erkek kardeşinin oturduğunun öğrenilmesi, davacının erkek kardeşi ..."nın davacının boşandığı eşi ..."nin ... Mahallesinde oturduğunu beyan etmesi, Mahkemede tanık olarak dinlenen ihbarcı ..."ün, tarafların boşandıktan sonra 2 yıl ... Mahallesinde müşterek çocukları ..."ın evinde kaldıklarını, kurumun durumdan haberdar olması ile başka bir yere taşındıklarını, sürekli adres değiştirerek kurumu yanıltmaya çalıştıklarını, bu süreler içerisinde karı koca hayatı yaşadıklarını beyan etmesi, 5510 sayılı Kanunun 59/2. maddesi gereğince Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları tarafından düzenlenen tutanakların aksi sabit oluncaya kadar geçerli olup, aksinin ancak eş değer belgelerle ispatlanmasının gerektiği göz önünde bulundurularak, yapılacak olan kolluk araştırması, toplanan deliller, denetim ve mahkeme safhasında dinlenen tanık beyanlarının da ışığı altında değerlendirildiğinde, somut davada Kurum denetim raporunun aksinin ispat edilip edilemediği araştırılarak ulaşılacak olan sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.