MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacı arsa sahipleri vekili, taraflar arasında düzenlenen... 1. Noterliği"nin 05.09.2001 tarih ve 22769 yevmiye no"lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca... Merkez ... Mahallesi 6058 ada 11 parselde A ve B bloklardan oluşan 20"şer bağımsız bölümlü bina yapımının kararlaştırıldığını, davalının inşaatı 29.05.2007 tarihinde teslim ettiğini, ancak iskan raporunu 2,5 yıl sonra alabildiğini, sözleşmeye göre gecikme nedeniyle ilk yıl aylık 200 DM, bu sürenin bir yılı aşması halinde aylık 350 DM tazminat ödenmesi gerektiğini, yaptırılan tespitte yüklenicinin geç teslim nedeniyle 214.600 DM karşılığı 195.065,00 TL ve eksik ve kusurlar nedeniyle de 55.375,65 TL borcunun tespit edildiğini, sözleşmeye göre teslim gereken 05.06.2004 ile inşaatın teslim edildiği 29.05.2007 arasında 2 yıl 11 ay gecikme olduğunu,... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/215 Esas 2010/461 Karar sayılı dosyasında sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine ve geç teslim ve eksik ayıplar nedeniyle ayrıca dava açma hakkının saklı tutulmasına karar verildiğini ileri sürerek, şimdilik 55.375,65 TL eksik ve ayıplı işler bedeli ile 195.065,00 TL gecikme tazminatı olmak üzere toplam 250.440,65 TL"nin inşaatın davacılarca teslim alındığı 29.05.2007 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı yüklenici kooperatif vekili ise, davacılarca istenen taleplerin... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/215 esas 2010/461 Karar sayılı ilamı ile B blok inşaatın % 2"lik hissesinin davacılara bırakılmak suretiyle karşılandığını, arsa sahiplerine verilecek A blok inşaatın 31.12.2005 tarihinde tamamlanmasına rağmen davacıların kötüniyetle 27.07.2007 tarihine kadar teslim almadığı gibi, tüm ihtarlara rağmen müvekkillerine tapu devri yapmadığını, müvekkilinin B blok inşaatın ancak %98"ini mahkeme kararıyla devralabildiğini, iskan raporu alınması için ihtar çekilmesine rağmen davacıların müracaat etmemeleri nedeniyle... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nce davalı kooperatife yetki verilerek, ancak bu yetki belgesi ile işlem yapılıp, iskan belgesinin ancak 2,5 sene sonra alınabildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava dışı arsa sahibi ..., duruşmada alınan beyanında, sözleşmede imzasının bulunduğunu, kendisine düşen tüm bağımsız bölümleri ..."na devrettiğini, taşınmazla bir bağlantısının kalmadığını belirtmiş, arsa sahibinden bağımsız bölümleri satın alan ... ise 07.02.2013 tarihli dilekçesi ile davaya muvafakat ettiğini bildirmiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporuna göre; arsa sahiplerinden ..."ün sözleşme gereği sahibi olduğu A ve B bloktaki hisselerini devrettiğini bildirdiği ..."na davanın ihbar edildiği, bilirkişi raporunda bu bağımsız bölümlere isabet eden gecikme tazminatları ile arsa sahiplerinin üçüncü kişilere satıp devrettiği bağımsız bölümlere isabet eden gecikme tazminatlarının hesaba dahil ettirilmediği, 31.05.2013 tarihli son bilirkişi raporunun denetime elverişli olduğu gözetilerek, ayıplı işler nedeni ile hesaplanan zararın 7.000,00 TL olduğu, davacının davalı tarafa % 2 oranında eksik tapu vermesi nedeni ile eksik iş bedelini talep edemeyeceği, sözleşmeye göre 05.06.2004 tarihinde teslimi gereken inşaatın 29.05.2007 tarihinde teslimi nedeniyle hesaplanan cezai şartın 193.140 DM karşılığı 176.675,26 TL olduğu, BK. 161/son madde gereği tarafların mağduriyetine neden olunmaması için takdiren %30 indirim uygulanarak sonuçta 123.672,68 TL cezai şart ile ayıplı iş için 7.000,00 TL toplamı 130.672,68 TL"nin davalıdan tahsili gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 31.05.2013 tarihli son bilirkişi raporuna itibar edilerek gecikme tazminatı bedelinden BK. 161/son maddeye göre takdiren %30 indirim uygulanmak sureti ile 123.672,68 TL tazminat ile ayıplı iş için hesaplanan 7.000,00 TL olmak üzere toplam 130.672,68 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyen yasal faizleriyle birlikte davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, fazla taleplerin reddine karar verilmiştir.
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Davacı vekili ile davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde inşaat süresinin sözleşme tarihinden itibaren 33 ay olduğu, arsa sahiplerine verilecek A blok inşaatının gecikmesi halinde her geçen ay için bağımsız bölüm başına 200 DM cezai tazminat ödeyeceği, bu sürenin bir yılı aştığı takdirde bağımsız bölüm başına 350 DM tazminatın aylık olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır. 1086 sayılı HUMK"un 76. ve 6100 sayılı HMK"nın 33. maddelerine göre maddi vakıaları ileri sürmek taraflara, bu olayları nitelendirmek ve uygulanacak kanun hükümlerini belirlemek hakime aittir. Sözleşmenin anılan hükmü “cezai şart” başlığı altında düzenlenmesine rağmen, inşaatın tesliminin gecikmesi nedeniyle mahrum kalınan kira gelirinin, yani gecikme tazminatının kastedildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece mahallinde keşif yapılmış, hükme esas alınan 31.05.2013 tarihli bilirkişi kurulu raporunda, davacı ..."na ait olan A blok 12 ve 13 no"lu bağımsız bölümlerin sözleşmenin sona erdiği 05.06.2004 tarihinden önce üçüncü kişilere satıldığından gecikme tazminatı hesabında bu bağımsız bölümlerin dikkate alınmadığı belirtilerek, 18 adet bağımsız bölüm üzerinden, dairelerin teslimi gereken 05.06.2004 tarihi ile fiilen teslim alınan 29.05.2007 tarihleri arasındaki gecikme dönemi için ilk yıl 200 DM ve sonraki yıllarda 350 DM aylık kira bedeli üzerinden toplam 193.140 DM gecikme tazminatı hesaplamış, bu gecikmenin inşaatın teslim tarihindeki Euro/DM dönüşüm kuru üzerinden TL değerinin 176.675,26 TL olduğunu bildirmiştir. Mahkemece, sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 161/son maddesi gereğince bu tazminattan %30 oranında indirim yaparak, 123.672,68 TL tazminata hükmedilmiştir. Oysa 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 161/son maddesinde düzenlenen “Hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir.” hükmü ile, kira tazminatının değil, ceza niteliği bulunan tazminatların tenkisi amaçlanmaktadır. Taraflar arasında kararlaştırılan tazminat, az yukarıda değinildiği üzere ceza niteliğinde olmayıp gecikme tazminatı olduğundan BK"nın 161/son maddesine göre tenkisi mümkün değildir. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 06.07.2012 gün ve 2012/2369 esas, 2012/4704 karar) Yine taraflarca maktuen belirlenen kira tazminatının fahiş olduğuna ilişkin davacı arsa sahiplerinin itirazı da yerinde değildir. Mahkemece tazminatın niteliğinde ve uygulanacak kanun hükmünde hataya düşülerek, bilirkişi tarafından tespit edilen kira tazminatı miktarından BK"nın 161/ son maddesi gereğince indirim yapılması doğru olmamıştır.
3- Davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde ise;
Dosyadaki tapu kayıtlarından A blok inşaatındaki 3, 10, 20 bağımsız bölümlerin tapuda ... adına kayıtlı olduğu, 5 ve 18 no"lu bağımsız bölümlerin ise ... adına kayıtlı iken üçüncü kişilere satıldığı, yine ... adına kayıtlı 7 no"lu bağımsız bölümün 27.06.2003 tarihinde, ... adına kayıtlı 12 no"lu bağımsız bölümün 04.11.2002 tarihinde, 13 no"lu bağımsız bölümün ise 26.12.2002 tarihinde üçüncü kişilere satıldığı anlaşılmaktadır. Bunlardan 12 ve 13 no"lu bağımsız bölümler tazminat hesabı yapılırken bilirkişilerce hesaplama dışı bırakılmış ise de diğer bağımsız bölümler de dahil 18 adet bağımsız bölüm yönünden kira tazminatı hesaplandığı anlaşılmaktadır. Oysa ... davacılar arasında olmadığından adına kayıtlı 3, 5, 8, 18 ve 20 no"lu bağımsız bölümler yönünden ve ... da inşaatın bitirilmesi gereken 05.06.2004 tarihinden önce 27.06.2003 tarihinde üçüncü kişiye sattığından 7 no"lu bağımsız bölüm yönünden kira tazminatı hesaplanması doğru olmamıştır.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, dava dışı ..."na ait 3, 5, 8, 18 ve 20 no"lu bağımsız bölümler ile inşaatın teslim tarihinden önce üçüncü kişilere satıldığı anlaşılan ..."na ait 12 ve 13 no"lu ve ..."na ait 7 nolu bağımsız bölümler dışında kalan toplam 12 adet bağımsız bölüm yönünden bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak, bilirkişilere söz konusu 12 adet bağımsız bölümün sözleşmede belirlenen aylık maktu miktarlar üzerinden toplam kira tazminatı miktarı belirlenerek, BK"nın 161/son maddesine göre herhangi bir indirim yapılmaksızın, bilirkişi kurulunca tespit edilecek kira tazminatına hükmedilmesinden ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bendde açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bend gereğince davacı ve (3) numaralı bend gereğince davalı yararına hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.