MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili; davalılardan ... şirketine zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı olan, davalı ..."a ait, davalı ..."un sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın, davacılardan ..."ın eşi, diğer davacıların babaları olan ... ..."ın sevk ve idaresindeki ... plakalı kamyonun devrilmesine neden olması sonucu, davacıların destekleri ... ..."ın vefat ettiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, davacı ... için 5.000,00 TL, davacı ... için 2.000,00 TL, davacı ... ... için 3.000,00 TL, davacı ... ... için 5.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının; davacı ... için 60.000,00 TL, davacı ... için 40.000,00 TL, davacı ... ... için 40.000,00 TL, davacı ... ... için 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16/06/2006 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline(davalı ... şirketinin sadece maddi tazminattan ve poliçe limiti ile sorumlu olması kaydı ile) karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... ... A.Ş. vekili; yetki itirazında bulunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili ve davalı ... vekili; olayda müvekkilinin kusurunun olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davacı ... için 5.000,00 TL, davacı ... için 2.000,00 TL, davacı ... ... için 3.000,00 TL, davacı ... ... için 3.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 11/06/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."tan tahsiline; davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ..., ... ..., ... ... için ayrı ayrı 10.000,00 TL manevi tazminatın 16/06/2006 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."tan tahsiline, manevi tazminat ile ilgili fazlaya ilişkin talebin reddine; davalı ... şirketi hakkındaki davanın konusu kalmadığından bu davalı hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere,delililerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatının doğru belirlenebilmesi için, desteğin gelirinin net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Somut olayda; dosya içerisindeki ... dökümünden, desteğin ...isimli işyerinde 23/06/2005 tarihinden, 10/03/2006 tarihine kadar çalıştığı, kayıtlardan buradaki çalışmasının niteliği anlaşılamamakla birlikte, ..."ya asgari ücret üzerinden bildirim yapıldığı, toplamda 3341 gün sigortalılığı göründüğü, 06/04/2006 tarihi itibariyle ..."a tescil edilerek, kaza tarihi olan 16/06/2006 tarihine kadar 2 ay 10 gün sigortalılığı olup, ..."lu olarak bir vergi dönemi faaliyetinin ve gelir beyanının olmadığı; desteğin eşi davacı ..."ın kolluktaki ifadesinde "...olay günü sabah eşinin İzmit"te bulunan sebze haline sebze almaya kamyonuyla gittiğini..." beyan ettiğine göre, kazanın murisin hale sebze taşımacılığı yaparken kazanın meydana geldiği, kazaya karışan davacıların
murisinin sevk ve idaresindeki ... plakalı kamyonun destek adına kayıtlı olmasından, desteğin olay günü sebze taşımacılığı yaptığı anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda desteğin geliri; Sapanca Şoförler Odası Başkanlığının yazısına göre aylık 2.500,00 TL olduğu kabul edilerek asgari ücretin 6.57 katı üzerinden hesaplama yapılmıştır.
Ancak Mahkemece, murisin geliri net olarak belirlenmeden yapılan araştırma yetersiz olup, denetime elverişli ve yeterli olmayan belgeye göre varsayımsal olarak belirlenen gelir üzerinden yapılan hesaba göre karar verilmesi doğru görülmemiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Bu halde Mahkemece, murisin sebze taşımacılığını kimin adına yaptığı, sebze taşıma işinin sürekli olup olmadığına dair araştırma yapıldıktan sonra, ..."nın açtığı ... 2. İş Mahkemesindeki 2008/303 esas, 2013/285 Karar sayılı, rücu dava dosyasındaki murisin gelirine yönelik belge varsa onlardan da yararlanılarak, desteğin aylık gelirinin ne kadar olduğu tereddüte yer vermeyecek şekilde belirlenmeli, belirlenen gelirine göre hesaplama yapılması için yeniden aktüer raporu alınmalı ve sonucuna göre bir karar verilmedir.
3-Davacıların talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı miktarının saptanması bakımından alınan ve mahkeme tarafından da benimsenen 06.01.2015 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacı eş ..."nun rapor tarihindeki yaşı (39) ile 18 yaşından küçük üç çocuğunun bulunduğu gerekçesiyle evlenme ihtimalinin bulunmadığı kabul edilerek, hesaplanan tazminattan indirim yapılmadığı görülmektedir.
Vefat edenin bakımından yararlanan eşin, yeniden evlenmesi veya fiili olarak bakım ihtiyacını karşılar biçimde birliktelik yaşaması halinde bakım ihtiyacının sona erdiği ve yitirilmiş destek ediminin yeni bir destek edimiyle karşılanmış olacağı dikkate alınarak, hayatta kalan eşin desteklik süresi içerisinde yeniden evlenme ihtimalinin belirlenmesi gerekir. Bu bağlamda, eşin yaşı, 18 yaşından küçük çocuk sayısı, sağlığı, görünümü, ekonomik durumu gibi etkenler değerlendirilerek bu belirlemenin yapılması gerekir.
Dairemiz"in yerleşmiş içtihatları gereği; evlenme ihtimali oranları belirlenirken, destek gören eşin kaza tarihindeki yaşına göre, AYİM Evlenme İhtimali Tablosu"ndaki belirlemelerin esas alınması gerekmektedir. O halde, davacı eş ..."nun kaza tarihindeki yaşı (32) ve 18 yaşından küçük üç çocuğu bulunduğu gözetilerek, evlenme ihtimali oranının belirlenmesi gerekirken; hatalı biçimde, rapor tarihindeki
yaşı esas alınmak suretiyle belirleme yapılmasıyla hesaplanan tazminata göre karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
4-Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Somut olayda, tarafların sosyal ve ekonomik durumu araştırılmamıştır.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatın bir miktar ... olduğu görülmüş ve öncelikle tarafların sosyal ve ekonomik durumu araştırıldıktan sonra hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine; (2), (3), (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK"nun 428.maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."a geri verilmesine 25/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.