16. Hukuk Dairesi 2015/15789 E. , 2017/7447 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm için yetersiz olduğu açıklanarak; dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının getirtilmesinden sonra mahallinde yeniden üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığı ile keşif yapılması ve davacı yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının yöntemince araştırılması, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 06.11.2014 tarihli teknik raporda (TH) harfleri ile gösterilen 4.828,64 metrekare yüzölçümüdeki taşınmaz bölümünün davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak, 4721 sayılı TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece bozma ilamına uyulmakla, bozma ilamı lehine olan taraf yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin eksiksiz yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; "Üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığı ile keşif yapılması, hava fotoğraflarının jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi tarafından incelenerek taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı hususlarında rapor tanzim edilmesi bundan sonra tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi" gereklerine işaret edilmesine rağmen, bozma ilamından sonra yapılan keşfe iki ziraatçı bilirkişi katılmış, 1956-1973 ve 1985 tarihli hava fotoğrafları iki ziraat mühendisi ve bir orman mühendisi tarafından incelenerek taşınmazın öncesinin orman sayılan yerlerden olup olmadığı hususunda rapor tanzim edilmiş, böylelikle bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir. Öte yandan, karar tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... İli, Büyükşehir Belediyesi"ne dönüştürülmüş, sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerin ise tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Bu nedenle ... Büyükşehir Belediyesi ile taşınmazın bulunduğu ilçe olan ... Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmelidir. O halde; mahkemece, öncelikle yasal hasım niteliğinde bulunan ... Büyükşehir Belediyesi ile ... Belediye Başkanlığı’nı davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilerek taraf teşkili sağlanmalı, delillerini göstermeleri için süre tanınmalı ve gösterecekleri deliller toplanmalıdır. Daha sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu aracılığı ile yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki doğabilecek çelişkiler yöntemince giderilmeye çalışılmalı, ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullandığını bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, dosyada mevcut hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik olarak dosya üzerinden rapor alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 03.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.