17. Hukuk Dairesi 2015/13796 E. , 2018/8106 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ve davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların maliki, işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu halk otobüsünün, davacıların eşi/annesi ..."ye çarpmasıyla ölümlü kaza meydana geldiğini, davacı ..."ın ölen eşinin desteğinden yoksun kaldığını ve tüm davacıların manevi zarara uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL. maddi ve 145.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, poliçe limitiyle sınırlı biçimde ve sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında gerçek zarardan sorumlu olduklarını, kusur ve zararın ispatı gerektiğini, davacı yanın başvurusu ile poliçeden doğan sorumluluklarını yerine getirdiklerinden temerrüde düşmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, davacılar murisinin geliri olmadığı için davacı yana destek olmasının mümkün olmadığını, maddi tazminat isteminin yersiz olduğunu, davaya konu kaza nedeniyle ... ve diğer davalı trafik sigortacısı tarafından davacılara yapılmış ödeme varsa bunların tazminattan düşülmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekili, davaya konu kazayı yapan aracın maliki ya da işleteni olmadıklarından zarardan sorumlulukları bulunmadığını, araç maliki davalı ... ile şirketleri arasında sadece "Özel Halk Otobüslerinin Bütünleşik Bilet Sistemine Dahil Edilmesine İlişkin Sözleşme" bulunduğunu, araç işleteninin davalı araç maliki olduğunu, sürücünün de bu davalının işçisi olduğunu, davalı şirketin işleten sıfatı bulunmadığını, istenen manevi tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı ..."ın aracını diğer davalı ... A.Ş"ye işletilmek üzere verdiği ve davalının işleten sıfatı bulunmadığından, bu davalı hakkındaki davanın reddine; diğer davalılar hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 829,06 TL. destekten yoksun kalma tazminatının, davalı ... şirketi yönünden dava ve diğer davalılar yönünden kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacı ... için 10.000,00 TL ve diğer davacılar için 1.000,00"er TL"nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... ve ... A.Ş"den tahsiline, fazlaya ilişkin maddi ve manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekilinin, davacı ... dışında kalan davacılar lehine hükmedilen manevi tazminata ilişkin temyiz talebi yönünden; 6100 sayılı HMK"nun geçici 3. maddesi delaletiyle mülga 1086 Sayılı HUMK"nun 427. maddesinde öngörülen temyiz kesinlik sınırı 01.01.2015 tarihinden itibaren 2.080,00 TL"ye çıkarılmıştır.
İhtiyari dava arkadaşı olan davacılar ... lehine hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin karar, anılan
tarihten sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece karar verilebileceği gibi 1.6.1990 gün 3/4 sayılı YİBK uyarınca
..."ca da karar verilebileceğinden, davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekilinin, temyiz isteminin bu yönden reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; davacı ..."ın maddi tazminat alacağının belirlenmesinde, yaya desteğin kazadaki kusur oranına göre tazminattan indirim yapılmasında bir usulsüzlük bulunmamasına; davacılar için manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. maddesindeki (eski BK md. 47) özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına; davaya konu kazaya karışan aracın, adı ve ünvanı altında çalıştığı davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...)"nin, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 85/1. maddesi gereği zarardan sorumluluğuna hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekilinin, diğer yönlere ilişkin temyiz itirazları ile davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf, davalı ..."a davaya konu kazayı yapan aracın maliki sıfatıyla ve davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş"ye de aracın işleteni olduğu gerekçesiyle husumet yöneltmiş; mahkeme ise, davalı ..."un aracının işletilmesini diğer davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş"ye bıraktığı ve işleten sıfatının bu şirkete ait olduğu gerekçesiyle, davalı ..."un zarardan sorumluluğu bulunmadığına hükmetmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun "işleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu" başlıklı 85/1. maddesinde "bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar" düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan bu düzenleme ile, zarara sebep olan motorlu araçtan dolayı, araç maliki, ünvanı altında ya da kestiği biletle aracın işletilmesini temin eden
3. kişi zarardan müteselsilen sorumlu tutulmuş olup; bir teşebbüs tarafından aracın işletilmesinin, araç malikinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı açıktır.
Somut olayda; davaya konu kazayı yapan aracın kayıt maliki davalı ... olup, ... Büyükşehir Belediyesi"nin toplu taşıma işlerini yürüten diğer davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş"nin ad ve ünvanı altında halk otobüsü olarak işletilen araç zarara sebep olmuştur. Bu durum karşısında, ..."nun 85/1. maddesindeki müteselsil sorumluluk, bu iki davalı yönünden cari olup davalı araç maliki Davut"un da zarardan sorumluluğuna hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve hatalı gerekçeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekilinin temyiz isteminin, mahkeme hükmünün belirtilen yönlerden kesin olması nedeniyle REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...) vekilinin diğer yönlere ilişkin tüm temyiz itirazları ile davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 361,55 TL kalan harcın temyiz eden davalı ... Ulaşım Toplu Taşıma İşl. San. Tic. A.Ş. (...)"dan alınmasına 24/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.