Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2014/16984 Esas 2015/14007 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 15/09/2007-01/04/2011 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 15.09.2007-01.04.2011 tarihleri arasında geçen ve Kuruma eksik bildirilen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının 1047326.059.03 sicil numaralı işyerinde 15.09.2007-29.11.2011 tarihleri arasında asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi
kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; .. sicil numaralı davalı işyerinin 1.12.2007 tarihinde yasa kapsamına alınıp halen faal olduğu, tespite konu dönemde 15.09.2007-30.12.2009 tarihleri arasında davacının herhangi bir işyerinde sigortalı çalışmasının bulunmadığı, 30.12.2009-31.3.2010 tarihleri arasında ..sicil numaralı davadışı.. unvanlı işyerinde çalışmalarının bulunduğu, 4.4.2011 tarihinden itibaren davalı şirkete ait işyerinde 27 gün, 30.11.2011 tarihine kadar davalı işyerinde ve davadışı ...unvanlı işyerinde sigortalı çalışmalarının bulunduğu, davalı şirkete ait işyerinden tespite konu dönemde bildirilen dönem bordro tanıklarının davacının çalışmalarını doğrular nitelikte beyanda bulundukları anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davalı şirkete ait işyeri ile davacı adına tespite konu dönemde bildirim yapan davadışı ... sicil numaralı ...unvanlı işyeri arasında organik bağ olup olmadığı ticaret sicili kayıtlarından ve Kurumdan araştırmak, organik bağ bulunduğu tespit edildiği takdirde bu iki işyerini aynı işyeri olarak kabul etmek, organik bağ mevcut değil ise davadışı ... sicil numaralı ...unvanlı işyerine ait tespite konu dönem bordrolarını celbedip bordro tanıklarını dinleyip sonucuna göre çalışmanın gerçek ve fiili olup olmadığını araştırmak ve davacı adına davalı işyerinden bildirim yapılan süreleri dışlayarak talebi aşmayacak şekilde hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/06/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.