16. Hukuk Dairesi 2015/9280 E. , 2017/7391 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim tarafından hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, çekişmeli taşınmaza bitişik aynı ada 331 parsel sayılı taşınmazla bu taşınmazın öncesinin mera olup olmadığı, toprak tevzi komisyonu çalışmaları sırasında ne sebeple taşınmazların öncesinin mera olarak belirtildiği hususlarının belirlenmesi ile taşınmazın, tapu kaydının oluştuğu tarihteki niteliğinin açıklığa kavuşturulması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davacının davasının reddine, müdahilin davasının kabulüne, 212 ada 42 parsel sayılı taşınmazın tamamı 84 pay kabul edilerek; payları oranında ... (...) ve müşterekleri adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 46. maddesi koşullarının davacı ve asli müdahil miras bırakanı ... yararına oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiş, taşınmaz üzerinde usulünce mera araştırması yapılmamış, uyuşmazlığın çözümünde 1960 ve 1973 tarihli hava fotoğraflarından yararlanılmış, hava fotoğrafını inceleyen bilirkişi taşınmazın geçmiş yıllarda tarla olduğunu belirttiği halde bilirkişi raporunda taşınmazın hangi yıldan beri ne suretle kullanıldığı, imar-ihyaya konu olup olmadığı, mera niteliği bulunup bulunmadığı kesin olarak belirlenmemiş, Mahkemece denetime elverişli olmayan ve yetersiz bu rapor ile yetinilmiş, taşınmazın fotoğraflarını içermeyen eksik ziraat bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır. Mahkemece bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin eksiksiz yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; “çekişmeli taşınmaz hakkında tapu kaydı oluştuğu tarihte taşınmazın niteliğinin ne olduğunun belirlenmesi gereğine” işaret edilmesine rağmen, bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Hal böyle olunca doğru sonuca varılabilmesi için; üç kişiden oluşacak ziraatçi bilirkişi kurulu hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, öncelikle komşu köylerde oturan ve davada yararı bulunmayan elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve tarafların bu nitelikteki kişiler arasından bildirecekleri taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim tarafından hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, bu taşınmaza bitişik aynı ada 331 parsel sayılı taşınmazla bu taşınmazın öncesinin mera olup olmadığı, toprak tevzi komisyonu çalışmaları sırasında ne sebeple taşınmazların öncesinin mera olarak belirtildiği gibi hususlar tek tek olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkiler ile tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılığın giderilmesine çalışılmalıdır. Belirtmelik tutanağında imzaları bulunan muhtar ve azalardan sağ olanlar dinlenilmek suretiyle taşınmazın, tapu kaydının oluştuğu tarihteki niteliği açıklığa kavuşturulmalıdır. Keşfe katılacak ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, çekişmeli taşınmazın öncesi ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini irdeleyen komşu taşınmazlar ile karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, çekişmeli taşınmazın, aynı ada 331 parsel sayılı bitişik mera parselinden nasıl ayrıldığını, arada ayırıcı unsur niteliğinde doğal ya da yapay sınır bulunup bulunmadığını, bitki deseni ve toprak yapısı itibariyle her iki taşınmaz arasındaki farklılık ve benzerlikleri gösteren, çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parselini değişik yerlerinden ve yönlerinden çekilecek fotoğraflarla desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak fen bilirkişisinden yapılacak keşfi izleyip denetleme olanak verir, kayıt uygulamalarını gösterir, bilirkişi ve tanıklarca gösterilen hususlar işaretli, ayrıntılı, çekişmeli taşınmaz ile bitişik taşınmazların ve 331 parsel sayılı taşınmazın konumunu gösterir yan görünüş krokisi eklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, mahkemenin keşfe ilişkin gözlemi ayrıntılı şekilde tutanağa geçirilmelidir. Bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden İl Özel İdaresi"ne iadesine, 02.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.