11. Hukuk Dairesi 2016/1327 E. , 2017/2198 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 08/07/2015 tarih ve 2014/2065-2015/923 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı ile dava dışı ...İnş. Ltd. Şti. arasındaki ticari ilişki nedeniyle belirtilen firma tarafından, 8.218,00 TL tutarlı çekin davacıya verildiğini, davacının fabrikasında gerçekleşen hırsızlık olayı neticesinde başka çeklerle birlikte dava konusu çekin de çalındığını, belirtilen çekin davalı tarafından icra takibine konulduğunu, davalıların kötü niyetli olarak çeki ciro yoluyla iktisap ve ciro ettiklerini ileri sürülerek çekin istirdadı ile davacıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Oto Teks. Mak. Ltd. Şti. vekili, davaya konu çekin müvekkili şirkete diğer davalı ... tarafından bu kişiye satılan... makineleri karşılığında verildiğini, davalı şirketin iyi niyetli hamil olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ..., davaya konu çeki yaptığı kapı pencere imalatı karşılığında dava dışı üçüncü kişiden devraldığını, çekin sağlam ödenebilir olduğunu bankadan teyit ettirince aldığı kimsenin cirolamasına gerek olmadan kabul ettiğini, çekin çalıntı olduğunu bilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin davaya konu çekin yetkili hamili olduğunun, davalıların çeki devralırken kötüniyetli hareket ettiklerinin ispat yükümlülüğünün TTK/599 gereği davacı tarafa ait olduğu, çekteki ciro silsilesinin davacı şirketin çekin yetkili hamili olduğunu göstermediği, gerek davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarında gerekse çeki düzenleyen... İnş. Ltd. Şti. kayıtlarında çekin davacı şirkete verildiğine, bir başka ifadeyle davacı şirketin çekin yetkili hamili olduğuna dair bir kayıt bulunmadığı için davacının çekin yetkili hamili olduğunu ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, çek istirdatı istemine ilişkin olup, işbu davada ispat yükü üzerinde olan davacı, öncelikle dava konusu çeki yedinde iken elinde olmayan sebeplerle yitirdiğini ve sonra 6762 sayılı TTK/704 md. gereğince davalıların çeki iktisabında haksız, ağır kusurlu veya kötüniyetli olduğunu ispatlamak zorundadır. Davacı yan, meşru hamil olduğunu isbat bakımından çek keşidecisi ile kendisi arasındaki ticari ilişkiye ilişkin faturalara ve bu meyanda tanık deliline dayanmıştır. HMK/137 md. gereği davacıdan tanık listesi ibraz etmesi ve tanık ismi bildirildiği takdirde davacının aktif husumet varlığı bakımından ibraz edilen faturalarla birlikte değerlendirilerek bir sonuca ulaşılması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile bu cihetten davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Ayrıca davacı, davalıların çeki haksız ve kötüniyetle ellerinde bulundurduğu yolundaki suç duyurusuna ilişkin dilekçe ibraz etmiş, keza davalılar arasında çekin tedavülünü gerektiren sahih bir ticari ilişki olmadığını beyan ederek her iki davalının ticari defter ve kayıtlarına dayanmıştır. Öncelikle davalılar aleyhinde suç duyurusunda bulunulduğu anlaşılmakla sonucu araştırılarak davalıların çeki haksız kötüniyetli, ağır kusurlu olarak elinde bulundurup bulundurmadığı değerlendirilmelidir. Bu nedenle sadece davalı ... "e ait ticari defterler incelenerek dava konusu çekin bu kayıtlarda varlığına rastlanılmadığı belirtilerek diğer davalı defterlerinde herhangi bir inceleme yapılmamış olması da yerinde görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 10.04.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.